Bảng thông báo không bán các sản phẩm từ Nhật Bản tại một cửa hàng ở Seoul, Hàn Quốc, ngày 17/7/2019. Ảnh: AFP/TTXVN
Phát biểu tại cuộc họp báo, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga cho biết dù đã yêu cầu song Chính phủ nước này chưa nhận được giải thích đầy đủ từ phía Hàn Quốc về động thái trên như lý do đưa ra quyết định và chi tiết các thay đổi. Ông Suga cũng cho biết Nhật Bản sẽ tiếp tục yêu cầu phía Hàn Quốc thực hiện trách nhiệm giải trình việc này với cộng đồng quốc tế.
Theo phóng viên TTXVN tại Hàn Quốc, cùng ngày 18/9, Chính phủ Hàn Quốc đã đăng công báo dự thảo "Hướng dẫn xuất nhập khẩu vật tư chiến lược" sửa đổi, với nội dung xóa tên Nhật Bản trong "Danh sách Trắng" các đối tác thương mại được hưởng ưu đãi về các thủ tục xuất khẩu của Hàn Quốc.
Động thái này được đưa ra 37 ngày sau khi Chính phủ Hàn Quốc công bố dự thảo trên vào ngày 12/8. Theo đó, Hàn Quốc đưa Nhật Bản vào nhóm các nước mặc dù tham gia đủ 4 hệ thống kiểm soát xuất khẩu quốc tế nhưng thực hiện không đúng chế độ kiểm soát xuất khẩu theo nguyên tắc quốc tế.
Với quy định mới, các doanh nghiệp Hàn Quốc xuất khẩu những mặt hàng chiến lược sang Nhật Bản phải trình 5 văn bản, thay vì 3 văn bản trước đây, để xin xét duyệt từng đơn hàng xuất khẩu. Ngoài ra, tiến trình xét duyệt kéo dài khoảng 15 ngày, lâu hơn so với quy trình 5 ngày trước đó.
Quan hệ giữa Nhật Bản và Hàn Quốc gia tăng căng thẳng gần đây với những biện pháp đáp trả lẫn nhau về chính sách thương mại.
Ngày 4/7 vừa qua, Nhật Bản đã siết chặt quy định xuất khẩu sang Hàn Quốc 3 vật liệu công nghệ cao dùng trong sản xuất chất bán dẫn và màn hình - gồm nhựa nhiệt dẻo (fluorinated polyimide), chất cản màu (resist) và hydro clorua có độ tinh khiết cao (HF). Seoul đã phản đối mạnh mẽ động thái này của Tokyo, cho rằng nó có thể phá hỏng các nguyên tắc thương mại tự do và ảnh hưởng tới kinh tế toàn cầu.
Sau đó, chính phủ của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã quyết định loại Hàn Quốc ra khỏi "Danh sách Trắng" các đối tác thương mại được ưu đãi về thủ tục xuất khẩu. Đây là lần đầu tiên Nhật Bản loại một quốc gia ra khỏi danh sách này, theo đó khoảng hơn 1.000 mặt hàng xuất khẩu của Nhật Bản sang Hàn Quốc phải trình chính phủ phê duyệt với từng đơn hàng, đồng thời Tokyo có thể tùy ý điều chỉnh thời gian thẩm định các đơn hàng xuất khẩu.