Du khách tham quan và mua sắm trên một con phố ở Yokohama, tỉnh Kanagawa, Nhật Bản. Ảnh: AFP/TTXVN
Cơ quan Du lịch Quốc gia Nhật Bản hàng năm gặp gỡ các phóng viên nước ngoài để báo cáo về hiện trạng và triển vọng du lịch nước ngoài với các công ty du lịch Nhật Bản và các đơn vị khác. Tại cuộc họp năm nay, nhiều phóng viên đã chỉ ra khoảng cách về giá cả và thu nhập giữa Nhật Bản với nước ngoài. Chẳng hạn, một quan chức phụ trách Bắc Âu nhấn mạnh sự cần thiết phải chuẩn bị các tour du lịch có giá trị gia tăng cao và đặt ra mức giá tăng, với lý do Tổng sản phẩm quốc nội bình quân đầu người trong khu vực cao gấp đôi so với Nhật Bản.
Việc Nhật Bản mở lại du lịch nội địa đã gây khó khăn cho việc đặt chỗ khách sạn và vé tàu. Mức chi tiêu cao của khách du lịch nước ngoài là một trong những yếu tố đang đẩy giá lên cao. Đáng chú ý trong số các cơ sở lưu trú mới mở là những cơ sở vật chất đắt tiền dành cho khách du lịch nước ngoài như khách sạn cao tầng sang trọng ở trung tâm đô thị và những ngôi nhà truyền thống Nhật Bản được cải tạo ở vùng nông thôn. Một nhà hàng ramen ở Roppongi, khu giải trí về đêm nổi tiếng ở Tokyo, hiện cung cấp một bát mì hảo hạng với giá 10.000 yen (67 USD), khiến có vẻ như Nhật Bản có hai nhóm kinh tế rất khác nhau.
Chỉnh trang đô thị là quá trình trong đó cư dân hiện tại không đủ khả năng để sống tại khu vực của họ do sự tràn vào của những công dân giàu có hơn. Ở các thành phố như Barcelona, các phong trào phản đối du lịch đã xảy ra do việc chuyển đổi các đơn vị nhà ở thành khách sạn hoặc nhà cho thuê để nghỉ dưỡng đã làm giá thuê bất động sản địa phương tăng mạnh.
Một hiện tượng tương tự đang nổi lên trong lĩnh vực dịch vụ của Nhật Bản. Mặc dù du lịch trong nước bề ngoài được hoan nghênh như một nguồn chi tiêu, nhưng sự bất bình đang dần gia tăng trong người dân địa phương.
Một hệ thống định giá kép đang nổi lên như một giải pháp cho vấn đề này. Theo hệ thống này, giá và phí được đặt ở mức cao đối với du khách nước ngoài nhằm tăng doanh thu và lợi nhuận, duy trì cơ sở hạ tầng địa phương và kiểm soát nhu cầu, trong khi giá cả phải chăng được giữ cho người dân Nhật Bản. Chẳng hạn, ở Nepal và Campuchia, du khách nước ngoài phải trả phí vào cửa các quảng trường và di tích mở cửa miễn phí cho công dân của họ. Thái Lan, một địa điểm du lịch lớn, có nhiều cơ sở thu phí đối với người nước ngoài.
Các doanh nghiệp đang tìm mọi cách để khách du lịch trong và ngoài nước cùng tồn tại. Một quan chức công ty lữ hành nội địa cho biết: “Khi chúng tôi chuẩn bị sản phẩm ở ba mức giá, du khách nước ngoài chọn hàng cao cấp trong khi người Nhật chọn hàng giá trung bình”. Ví dụ, đối với khách du lịch nước ngoài, cơ quan này khuyến khích các kế hoạch du lịch giá cao hơn bao gồm các trải nghiệm văn hóa. Việc làm này không làm tổn thương du khách Nhật Bản.
Phí vào cửa các cơ sở không thể được "bí mật" phân chia giữa người nước ngoài và người Nhật Bản. Một quan chức ngành du lịch cho biết: "Phí cao hơn đối với người nước ngoài có thể được coi là sự phân biệt đối xử. Như một giải pháp khả thi, phí thường xuyên sẽ được tăng trong khi giảm giá sẽ được cung cấp cho người dân địa phương".
Tại một thủy cung ở Malaysia, du khách địa phương sẽ được giảm giá nếu xuất trình giấy chứng nhận tương đương với thẻ nhận dạng My Number của Nhật Bản. Mặc dù người nước ngoài phải trả phí thường xuyên nhưng hệ thống giá kép ảo phần nào che khuất sự khác biệt hoàn toàn về giá.
Có thể sẽ có nhiều cơ hội hơn cho Nhật Bản học hỏi từ các hoạt động tiếp thị ở các nước mới nổi và đang phát triển, nơi ngành du lịch đang phát triển nhờ sự phụ thuộc vào người nước ngoài.
Akiko Kohsaka, trưởng nhóm nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Nhật Bản, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giành được sự ủng hộ rộng rãi cho các biện pháp như vậy của những người và tổ chức liên quan. Bà nói: Chính quyền địa phương nên “thuyết phục các bên liên quan về sự cần thiết của các biện pháp bằng cách xác minh hiệu quả của chúng đồng thời làm rõ việc sử dụng các loại thuế không theo luật định”.