Ngày 27/12, Nhật Bản đã quyết định nới lỏng lệnh cấm xuất khẩu vũ khí nhằm tạo điều kiện cho nước này tham gia vào các dự án hợp tác phát triển và chế tạo vũ khí với các nước khác và cung cấp thiết bị quân sự cho các mục đích nhân đạo. Đây là thay đổi lớn đầu tiên của Nhật Bản liên quan tới ba nguyên tắc xuất khẩu vũ khí.
Ảnh có tính chất minh họa. Nguồn: Internet. |
Theo dự kiến, Chánh Văn phòng Nội các Osamu Fujimura sẽ ra tuyên bố đề cập tới việc xem xét lại các nguyên tắc trên tại một cuộc họp báo sau khi Hội đồng An ninh Nhật Bản nhóm họp và đưa ra quyết định về vấn đề này.
Năm 1967, chính quyền của Thủ tướng Eisaku Sato đã đưa ra ba nguyên tắc về xuất khẩu vũ khí (trên thực tế là lệnh cấm xuất khẩu vũ khí), trong đó cấm bán vũ khí cho ba nhóm quốc gia gồm: các nước cộng sản, những nước bị cấm vận theo các nghị quyết của Liên Hợp Quốc, và các bên tham gia vào các cuộc xung đột quốc tế. Tuy nhiên, các nguyên tắc đã được nới lỏng vào năm 1983, theo đó cho phép cung cấp công nghệ vũ khí cho Mỹ, và vào năm 2004, theo đó cho phép hợp tác phát triển và sản xuất các lá chắn tên lửa với Mỹ.
Chính phủ Nhật Bản cho biết họ sẽ tiếp tục tuân thủ ba nguyên tắc này nhưng sẽ xây dựng các nguyên tắc mới để nới lỏng lệnh cấm xuất khẩu vũ khí này. Theo các quy tắc mới, Nhật Bản có thể tham gia hợp tác phát triển và chế tạo vũ khí với các nước bè bạn như Mỹ và có thể cung cấp các thiết bị sử dụng bởi Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF) trong các chiến dịch gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc cho các nước khác vì các mục đích nhân đạo hoặc xây dựng hòa bình.
Chính phủ của Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) cầm quyền đã bắt đầu xem xét lại ba nguyên tắc về xuất khẩu vũ khí theo Đại cương phòng vệ mà Chính phủ thông qua vào tháng 12 năm ngoái. Tuy nhiên, Chính phủ của cựu Thủ tướng Naoto Kan đã từ bỏ ý tưởng dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu vũ khí do sự phản đối của Đảng Dân chủ Xã hội (SDP) đối lập bởi vì, tại thời điểm đó, DPJ cần sự ủng hộ của SDP để thông qua các dự luật quan trọng. Vào tháng 10/2011, một nhóm công tác của DPJ đã đề nghị Chính phủ xem xét lại vấn đề này càng sớm càng tốt. Và ngày 12/12, tại cuộc họp về ba nguyên tắc xuất khẩu vũ khí của các thứ trưởng cao cấp thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp, và Văn phòng Nội các Nhật Bản, Chính phủ Nhật Bản đã hoàn tất việc xây dựng dự thảo đề xuất xem xét lại chính sách cấm xuất khẩu vũ khí nhằm mở đường cho việc hợp tác phát triển và sản xuất thiết bị quốc phòng với các nước khác.
Thanh Tùng (P/v TTXVN tại Nhật Bản)