Người dân di chuyển dưới trời nắng gắt tại Guadalajara, Mexico ngày 12/6/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Đây là kết luận mới được đưa ra trong báo cáo Tình trạng Khí hậu ở Châu Âu năm 2022 do Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) của Liên hợp quốc và Cơ quan Biến đổi Khí hậu Copernicus của Liên minh châu Âu (EU) thực hiện, được công bố ngày 19/6.
Nhiệt độ tăng cao, hạn hán làm khô héo cây trồng, nhiệt độ mặt nước biển ở mức kỷ lục và sông băng tan chảy với tốc độ chưa từng thấy là một số trong những tác động rõ rệt nhất được nêu trong báo cáo. Báo cáo nhấn mạnh mức tăng nhiệt độ 2,3 độ C của châu Âu đã vượt xa mục tiêu giới hạn mức tăng 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Theo các nhà khoa học, mức tăng 1,5 độ C này là mức lý tưởng nhất để có thể ngăn ngừa các hệ lụy nghiêm trọng liên quan quá trình biến đổi khí hậu.
Trong 4 thập kỷ qua, tốc độ ấm lên của châu Âu ở mức gấp đôi so với mức trung bình toàn cầu. Theo báo cáo, các nước Ireland, Vương quốc Anh, Bỉ, Pháp, Đức, Italy, Luxembourg, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Thụy Sĩ đều trải qua năm 2022 là năm nắng nóng kỷ lục. Năm 2022, cháy rừng tại châu Âu lây lan trên diện rộng khiến diện tích thiệt hại ở mức cao thứ 2 trong lịch sử. Lượng băng tan ở các sông băng của dãy Alps cũng chạm ngưỡng kỷ lục do lượng tuyết rơi mùa Đông quá ít ỏi, trong khi nhiệt độ mặt nước biển trung bình trên khắp khu vực Bắc Đại Tây Dương cũng ở mức cao nhất, một phần do tác động của El Niño. Các nhà khoa học cảnh báo nhiệt độ biển tăng dẫn đến sự di cư của các sinh vật biển, cũng như sự tuyệt chủng của một số loài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái và đa dạng sinh học.
Các sự kiện thời tiết cực đoan đã gây thiệt hại khoảng 1,8 tỷ euro cho châu lục này. Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra một “dấu hiệu hy vọng cho tương lai” vào năm 2022, đó là nguồn điện từ năng lượng tái tạo lần đầu tiên vượt xa nhiên liệu hóa thạch. Báo cáo cho biết năng lượng gió và Mặt Trời tạo ra 22,3% điện năng của EU vào năm 2022, cao hơn so với nhiên liệu hóa thạch ở mức 20%.
Giám đốc của Cơ quan Biến đổi Khí hậu Copernicus, Tiến sĩ Carlo Buontempo, cho biết đợt nóng kỷ lục mà người châu Âu trải qua vào năm 2022 là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các trường hợp tử vong liên quan hiện tượng tự nhiên. Năm 2022, châu Âu ghi nhận hơn 16.000 ca tử vong liên quan nắng nóng cực đoan.
Ông Buontempo cảnh báo tình trạng nắng nóng như vậy trong tương lai sẽ xảy ra thường xuyên hơn, với cường độ lớn hơn và quy mô trên diện rộng tại "lục địa già", khiến đời sống của con người phải chịu ảnh hưởng nhất định.