Tổng thống Mỹ Donald Trump (giữa, phía trước) đọc Thông điệp liên bang lần thứ 3 ngày 4/2/2020. Ảnh: AFP/TTXVN
Mở đầu bài phát biểu nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định những năm suy tàn của nền kinh tế Mỹ đã qua. “Tôi không giống những người tiền nhiệm, tôi đã giữ lời hứa của mình”. Ông tự hào khi tạo được thêm 7 triệu việc làm, tỷ lệ thất nghiệp trung bình trong nhiệm kỳ thấp nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Tổng thống Trump cũng cho biết ngành sản xuất quay trở lại Mỹ. Chính quyền của ông đã lôi kéo các công ty Mỹ quay trở lại quê hương. Ông ca ngợi “sự độc lập về năng lượng” của Mỹ, nhấn mạnh “đã làm được rất nhiều việc mà mọi người nghĩ rằng là không thể”.
Đề cập đến các thỏa thuận thương mại, nhà lãnh đạo Mỹ tiết lộ “thương mại không công bằng có lẽ là lý do lớn nhất khiến ông tranh cử tổng thống”. Tổng thống Trump nêu ra các thỏa thuận thương mại quan trọng mà chính quyền của ông đã ký như Thỏa thuận Thương mại Giai đoạn 1 với Trung Quốc và dự luật thực thi Hiệp định thương mại Mỹ - Mexico - Canada (USMCA), được coi là phiên bản cập nhật của Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA).
Về mặt quân, sự, Tổng thống Trump nêu bật thành công hối thúc các đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tăng đóng góp ngân sách quốc phòng, cũng như sự thành lập Lực lượng Không gian.
Tổng thống Trump cũng tiết lộ quân đội đang được đặt hàng và trang bị những vũ khí, tên lửa tối tân nhất và sức mạnh của quân đội Mỹ đã được khôi phục.
"Để bảo vệ sự tự do của Mỹ, chúng ta đã đầu tư số tiền kỷ lục 2.200 tỷ USD cho quân đội. Chúng ta đã mua những khí tài tốt nhất gồm máy bay, tên lửa, tàu chiến và mọi loại trang bị quân sự khác. Tất cả đều được chế tạo ngay ngay tại nước Mỹ", Tổng thống Trump nhấn mạnh.
Về lĩnh vực giáo dục, Tổng thống Trump cho rằng có quá nhiều trẻ em Mỹ “bị mắc kẹt trong các trường học chính phủ thất bại”. Ông ca ngợi Quỹ học bổng cơ hội đã giúp nhiều trẻ em có thể tiếp tục đến trường. Tổng thống Trump kêu gọi Quốc hội “hãy hỗ trợ học sinh và ủng hộ kế hoạch của ông với kiến nghị đưa ra các chương trình học nghề và kỹ thuật trong mỗi trường trung học phổ thông tại Mỹ”. Ông cam kết chính quyền sẽ là đầu tư cho thế hệ trẻ, đảm bảo rằng những người trẻ tuổi tại Mỹ được tiếp cận các cơ hội giáo dục và đạt được ước mơ của mình.
Về chương trình chăm sóc sức khỏe, Tổng thống Trump phát biểu phí bảo hiểm đã tăng gấp đôi trong 5 năm trước khi ông nhậm chức. Ông cho biết đang lên kế hoạch đưa ra các lựa chọn thay thế khiến chi phí bảo hiểm tiết kiệm hơn 60% và tốt hơn. Ông cũng trích dẫn sắc lệnh của mình trước đó yêu cầu về minh bạch giá cả. Ông cũng cam kết bảo vệ An sinh xã hội và Chương trình Bảo hiêm y tế.
Ông chủ Nhà Trắng tuyên bố chính quyền sẽ luôn bảo vệ vấn đề chăm sóc sức khỏe của người dân, trong đó có chương trình Medicare, và năm tới sẽ có nhiều cải cách để vấn đề chi trả phí chăm sóc sức khỏe trở nên minh bạch hơn.
Tổng thống Trump cho hay Mỹ sẽ triển khai mọi biện pháp mạnh mẽ và cần thiết để bảo vệ người dân trong bối cảnh dịch viêm đường hô hấp cấp do virus Corona bùng phát dữ dội tại Trung Quốc và đang lan ra các nước khác.
Ông Trump kêu gọi Quốc hội thông qua dự luật lưỡng đảng nhằm giảm mạnh giá thuốc kê đơn. Ông nói: “Tôi kêu gọi dự luật lưỡng đảng nhằm đạt mục tiêu giảm đáng kể giá thuốc theo đơn”, khẳng định ông sẽ ký thành luật ngay sau khi dự luật được Quốc hội gửi lên.
Trong Thông điệp Liên bang 2020, Tổng thống Trump giành lời ca ngợi cho những hy sinh và đóng góp của các nhân viên thuộc Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE). Nhà lãnh đạo tiết lộ ICE đã bắt giữ hàng nghìn người nhập cư trái phép, đảm bảo an ninh biên giới và chặn đứng nhiều phần tử tội phạm thâm nhập vào Mỹ. Các thỏa thuận khu vực với quốc gia tiếp giáp biên giới phía Nam cũng góp phần vào thành công của chiến dịch bắt giữ các vụ buôn lậu ma túy và ngăn chặn người nhập cư trái phép. Tổng thống Trump hứa hẹn sẽ hoàn thành tường biên giới vào đầu năm 2021.
Tổng thống Trump cũng đề đến các vụ tấn công tiêu diệt tay thủ lĩnh Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng IS Abu Bakr al-Baghdadi và vụ không kích tướng Iran Qasem Soleimani – sự kiện khiến căng thẳng giữa hai nước bùng phát vào cuối năm 2019.
Ông cũng cam kết sẽ mang binh sĩ đang đóng quân tại Afghanistan về nước, cũng như ca ngợi những nỗ lực chấm dứt các cuộc chiến tại Trung Đông. Ông nêu rõ: "Chúng tôi đang làm việc để thực sự chấm dứt cuộc chiến tranh dài nhất của Mỹ và đưa binh sĩ của chúng ta trở về nhà".
Trong Thông điệp Liên bang cuối cùng của nhiệm kỳ tổng thống này, ông Trump cũng nhắc tới Iran, theo đó đưa ra các lập luận nhằm bảo vệ chính sách đối ngoại với Tehran. Nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định: “Do các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ của Mỹ, nền kinh tế của Iran đang rất tồi tệ. Mỹ có thể giúp Iran hồi phục tốt trong một thời gian ngắn, song điều này sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào nước Cộng hòa Hồi giáo".
Tổng thống Trump cho rằng chính quyền Iran phải từ bỏ việc theo đuổi vũ khí hạt nhân, chấm dứt gieo rắc khủng bố, chết chóc và hủy diệt và bắt đầu hợp tác vì lợi ích của chính người dân của mình.
Trong buổi lễ đọc Thông điệp Liên bang, Tổng thống Trump đã trao Huân chương Tự do cho Rush Limbaugh – một người dẫn chương trình radio chuyên về chính trị. Ông Rush được coi là một biểu tượng của đảng Cộng hòa và là đồng minh thân cận của Tổng thống Trump tại Nhà Trắng. Ông Rush vừa bị chẩn đoán ung thư vào ngày 4/2.
Các khách mời và nghị sĩ Cộng hòa ngồi bên trái khán phòng liên tục đứng dậy vỗ tay trong khoảng 1 tiếng 20 phút nhà lãnh đạo Mỹ đọc Thông điệp Liên bang, trong khi các nhà lập pháp của đảng Dân chủ hầu hết ngồi yên.
Cũng trong lúc Tổng thống Trump đọc Thông điệp Liên bang, một số nghị sĩ đảng Dân chủ đã rời khỏi phòng sau khi nhà lãnh đạo Mỹ liên tục chỉ trích đối thủ. Thống đốc bang Michigan Gretchen Whitmer đại diện cho đảng Dân chủ đã có phát biểu đáp lại Thông điệp Liên bang của Tổng thống Trump. Theo bà Gretchen Whitmer, các lãnh đạo đảng Dân chủ trên khắp nước Mỹ mong muốn đầu tư vào cơ sở hạ tầng nhưng các thành viên Cộng hòa tại Thượng viện và Tổng thống Trump đang ngăn chặn những nỗ lực đó.
Sau khi Tổng thống Trump kết thúc bài phát biểu, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã xé toạc bản in thông điệp ngay giữa lúc các đại biểu vẫn đang vỗ tay hoan hô. Đây dường như là hành động đáp trả của bà Pelosy sau việc Tổng thống Trump đã cố tình không đáp lại cái bắt tay lịch sự của bà khi bắt đầu buổi lễ.
Một ngày sau khi Tổng thống Trump trình bày Thông điệp Liên bang, Thượng viện Mỹ sẽ bỏ phiếu trong phiên xét xử luận tội ông liên quan tới hai nội dung do Hạ viện trình lên là lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội. Tuy nhiên, gần như chắc chắn Tổng thống Trump sẽ được tuyên là vô tội do hiện nay đảng Cộng hòa của ông đang toàn quyền kiểm soát cơ quan lập pháp này.