Trong khi những con đường ở khu vực trung tâm thành phố của Hong Kong (Trung Quốc) có được vẻ ngoài sạch đẹp nhờ vào một đội quân dọn dẹp đường phố và thu lượm rác thải, xa hơn ở khu vực ngoại ô, những núi rác cao lại đang thành hình, làm dấy lên một cuộc khủng hoảng môi trường mang tên “cuộc khủng hoảng rác thải”.
Một em bé ngồi giữa những đống rác thải điện tử ở Hong Kong. Ảnh: Internet |
Ba bãi rác khổng lồ ngoài trời của Hong Kong đang “ngồn ngộn” những đống rác cao. Mặc dù theo Cục Bảo vệ Môi trường (EPD) Hong Kong, ba bãi rác này được thiết kế để có khả năng chứa rác thải đến năm 2020 nhưng một số người dự đoán chỉ trong vòng 1, 2 năm nữa, một trong ba bãi rác thải này sẽ hết công suất.
Với dân số hơn 7 triệu người, trung bình mỗi ngày mỗi người dân Hong Kong thải ra 1,3 kg rác. Phần lớn trong 13.000 tấn rác thải được ùn ùn chở đến các bãi rác ở Hong Kong mỗi ngày là loại rác thải rắn thành thị từ các hộ gia đình, doanh nghiệp và cơ quan, bao gồm từ thực phẩm cho đến đồ nội thất cũ hỏng.
Đáng lưu ý là lượng chất thải rắn thành thị tính theo đầu người trong từng thế hệ của Hong Kong đều cao hơn hẳn so với ở các thành phố châu Á khác như Tokyo, Seoul và Đài Bắc. Giáo sư Jonathan Woong, một nhà khoa học môi trường của trường Đại học Hồng Công Baptist nói: “Chúng ta cần có một lộ trình rõ ràng cho việc hạn chế rác thải, nếu không chỉ 7 năm nữa thôi rác sẽ tràn cả ra đường”. Ông cũng kêu gọi chính quyền và người dân Hồng Công ngay bây giờ phải cùng hành động để giải quyết cuộc “khủng hoảng rác thải”.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là thái độ của người dân trong việc mua hàng, cho dù đó là quần áo hay điện thoại iPhone. Ông Angus Ho, giám đốc điều hành của tổ chức “Những người hành động xanh vì môi trường” nói: “Hong Kong là một thành phố phát triển vô cùng nhanh chóng và người dân ở đây luôn muốn bắt kịp với nhịp độ phát triển đó”. Theo ông, cho dù đồ nội thất vẫn còn mới như nguyên thì người dân Hong Kong vẫn sẵn sàng quẳng chúng đi để tậu những món đồ mới mà không nghĩ đến môi trường. “Đó là một thói quen mua sắm và thải loại của người Hong Kong”, ông nói.
Bên cạnh đó, chính quyền cũng bị đổ lỗi vì sự thiếu tâm huyết trong việc xử lí rác thải. Năm 2005, EPD từng đưa ra một chương trình xử lí rác thải trong vòng 10 năm nhưng không đạt được hiệu quả vì không thể thực hiện theo kế hoạch cũng như không vạch ra được một lịch trình chính xác.
Thừa nhận Hong Kong đang trải qua một cuộc “khủng hoảng rác thải”, EPD cho biết tình trạng chỉ có thể được giải quyết bằng cách kết hợp các hành động đa chiều, từ việc hạn chế rác thải ngay tại nguồn tạo rác cho đến đẩy mạnh tái chế rác, xây dựng cơ hở hạ tầng xử lí hiện đại và hiệu quả để có thể xử lí nhiều loại rác khác nhau. Ngoài ra, chính phủ và các nhóm hoạt động vì môi trường cho rằng việc đánh thuế vào lượng rác thải của các hộ gia đình và doanh nghiệp là chìa khóa của vấn đề hạn chế rác. Nhưng chính quyền vẫn đang lưỡng lự trong việc thúc đẩy chính sách này vì sợ vấp phải dư luận phản đối.
Còn theo ông Edwin Lau, giám đốc của tổ chức Những người bạn của Trái đất Hong Kong nói: “Chính quyền không muốn thực hiện bất kì chính sách nào quá đường đột và xa lạ bởi họ sẽ phải đối đầu với hội đồng lập pháp để thông qua chính sách đó”. Ông cho rằng thay vì lãng phí thời gian xây dựng luật mới, chính quyền phải tập trung vào những thứ sẵn có và vận hành chúng một cách hiệu quả. Ông Lau cho biết chính sách thu thêm 0,06 USD với mỗi túi nylon được áp dụng từ năm 2009 và đang được triển khai tại 3.000 địa điểm mua sắm bao gồm các siêu thị và cửa hàng đang chứng tỏ tính hiệu quả bởi nó có thể thay đổi hành vi của người dân Hong Kong. Theo EPD, việc sử dụng túi nhựa ở các điểm bán lẻ đã giảm đến 90%.
Ophelia, một bà nội trợ nói: “Hầu hết mọi người chẳng nghĩ đến chuyện tái chế rác thải. Tôi cũng có nghĩ đến chuyện này, nhưng đôi khi yếu tố thuận tiện được đặt lên đầu”. Bà cho rằng việc tính phí rác thải sẽ tạo ra một sự khác biệt khi người dân buộc phải cân nhắc đến vấn đề tài chính.
Anh Minh (Theo AFP)