Nóng trong tuần: Động đất lớn tại Đài Loan (Trung Quốc); nóng vụ tấn công Đại sứ quán Iran tại Syria

Động đất lớn nhất 25 năm tại Đài Loan (Trung Quốc)

Đã có 10 người thiệt mạng và hơn 1.000 người bị thương trong trân động đất độ lớn 7,4 làm rung chuyển Đài Loan (Trung Quốc) sáng 3/4. Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), trận động đất có tâm chấn nằm cách thành phố du lịch Hoa Liên khoảng 18 km về phía Nam, với độ sâu chấn tiêu là 15,5 km.

Cả Đài Loan, Nhật Bản và Philippines đều ban hành cảnh báo sóng thần sau trận động đất. Tuy nhiên, sau đó Nhật Bản đã gỡ bỏ khuyến cáo sóng thần đối với các đảo ở phía Nam. Viện Núi lửa và Địa chấn học Philippines cũng hủy cảnh báo sóng thần ban hành ở quốc gia Đông Nam Á này. Đài Loan sau đó cũng có động thái tương tự.

Dưới đây là video về các công trình hư hỏng sau trận động đất (nguồn: Reuters):

Trận động đất ngày 3/4 được coi là lớn nhất tại Đài Loan kể từ năm 1999 khi một trận động đất độ lớn 7,6 khiến 2.400 người thiệt mạng và phá hủy hoặc làm hư hại 50.000 công trình.

Tuy nhiên, trận động đất năm 2024 ghi nhận số trường hợp tử vong thấp hơn nhiều. Theo CNN, thảm họa thiên nhiên này xảy ra ở vùng nông thôn bờ biển phía Đông Đài Loan. Trong khi đó, phía Tây của hòn đảo là nơi hầu hết người dân sinh sống, với các thành phố lớn, mạng lưới đường sắt cao tốc rộng khắp và phần lớn khu trung tâm công nghiệp. Hầu hết hư hại và các trường hợp tử vong xảy ra ở vùng nông thôn hẻo lánh ở huyện Hoa Liên. Các nạn nhân chủ yếu thiệt mạng ở ngoài trời do đá rơi hoặc lở đất.

Bên cạnh đó, một người dân địa phương chia sẻ với CNN: “Chính quyền đã tiến hành đánh giá toàn diện các quy chuẩn xây dựng sau trận động đất năm 1999 và tất cả các tòa nhà thi công sau đó phải áp dụng công nghệ mới giúp chúng có khả năng chống chịu tốt hơn trước các trận động đất”.

Theo các chuyên gia, nỗ lực chuẩn bị sẵn sàng gần đây của Đài Loan xuất phát từ bài học đắt giá rút ra từ trận động đất kinh hoàng 25 năm trước. Chính quyền Đài Loan còn tăng cường luật quản lý thiên tai, cải thiện phối hợp cứu hộ và cứu trợ, đồng thời thực thi các quy tắc xây dựng chặt chẽ hơn để đối phó với động đất.

Trong một diễn biến liên quan, ngày 5/4, Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Việt Nam tại Đài Bắc cho biết chưa ghi nhận người Việt thương vong trong trận động đất lịch sử này và vẫn tiếp tục trao đổi với các hội đoàn người Việt tại Đài Loan để nắm bắt thông tin.

Khu vực Hoa Liên có 2 trường đại học và hiện có khoảng hơn 100 sinh viên Việt Nam theo học hệ đại học và sau đại học tại đây. Theo thống kê của cơ quan lao động Đài Loan, tính đến cuối tháng 12/2023 có hơn 260.000 người lao động Việt Nam đang làm việc tại Đài Loan. Trong đó, lao động Việt Nam làm việc ở Hoa Liên tính lũy kế đến cuối tháng 2/2024 là 854 người.

Diễn biến căng thẳng sau vụ tấn công Đại sứ quán Iran ở thủ đô Syria

Vụ tấn công Đại sứ quán Iran ở thủ đô Damascus của Syria hôm 1/4 đã dấy lên lo ngại về căng thẳng leo thang trong khu vực.

Cuộc không kích khiến Tướng Mohammad Reza Zahedi, chỉ huy cấp cao của lực lượng Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) và cấp phó của ông là Tướng Mohammad Hadi Hajriahimicùng 5 sĩ quan khác thiệt mạng.

Bộ trưởng Y tế Syria Hassan al-Ghabash cho biết có 4 công dân nước này tử vong và 13 người khác thương nặng trong cuộc không kích.

Ngày 3/4, Phó Tổng thống Iran phụ trách các vấn đề pháp lý, ông Mohammad Dehqan tuyên bố Tehran sẽ kiện Tel Aviv vì vụ tấn công. Về phần mình, Israel không xác nhận đứng đừng sau vụ không kích ngày 1/4.

Ngoài ra, Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ cũng lên tiếng khẳng định Washington không đóng vai trò gì trong cuộc tấn công ở Damascus và không biết trước về việc này.

Hãng thông tấn SANA đưa tin ngày 2/4, Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã gửi lời chia buồn trong một cuộc điện thoại với người đồng cấp Iran Ebrahim Raisi.

Ngày 4/4, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố nước này chuẩn bị cho khả năng xảy ra một cuộc tấn công trả đũa, sau khi Tel Aviv bị cáo buộc sát hại các tướng lĩnh Iran ở Damascus. Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant trước đó một ngày nhấn mạnh rằng Tel Aviv đang đẩy mạnh chuẩn bị trước các mối đe dọa từ khắp Trung Đông. Người đứng đầu Bộ Quốc phòng Israel nêu rõ: “Chúng ta cần chuẩn bị và sẵn sàng cho mọi kịch bản và mọi mối đe dọa trước các kẻ thù ở gần và ở xa”.

Theo kênh CNN (Mỹ), viễn cảnh Iran tấn công trực tiếp vào Israel là một trong những tình huống xấu nhất đối với chính quyền Tổng thống Joe Biden vì nó sẽ kéo theo leo thang nhanh chóng tình hình vốn đã hỗn loạn ở Trung Đông. Viễn cảnh đó có thể dẫn đến cuộc chiến Israel-Hamas mở rộng thành xung đột khu vực rộng lớn hơn.

Chuyên gia Elliott Abrams tại Hội đồng Quan hệ đối ngoại có trụ sở tại Mỹ phân tích rằng Iran không muốn chiến tranh toàn diện với Israel nhưng có thể nhắm đến các lợi ích của Tel Aviv.

Israel đối mặt nhiều chỉ trích sau khi tấn công đoàn xe cứu trợ

Quân đội Israel ngày 5/4 xác nhận đã sa thải 2 sĩ quan cấp cao và khiển trách một số chỉ huy trong Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) liên quan đến cuộc không kích tại Gaza cuối tuần qua khiến 7 nhân viên cứu trợ của tổ chức World Central Kitchen ở trung tâm Gaza thiệt mạng. 7 trường hợp thiệt mạng bao gồm công dân Anh, Australia, Ba Lan, Palestine và Mỹ-Canada. Vụ việc này vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế.

Một cơ quan độc lập chịu trách nhiệm điều tra các sự cố bất thường trong chiến tranh thuộc Bộ Tổng tham mưu Israel đã tiến hành điều tra về vụ việc. Cuộc điều tra phát hiện ra rằng vụ tấn công nhằm vào đoàn xe World Central Kitchen sau khi các sĩ quan Israel nghi ngờ họ chở theo tay súng Hamas. Theo đó, các sĩ quan Israel khi ra lệnh đã không xác định được những chiếc xe này thuộc World Central Kitchen.

Kết quả cuộc điều tra được trình lên Tổng tham mưu trưởng IDF – Tướng Herzi Halevi vào 4/4 cũng như World Central Kitchen và đại sứ của các quốc gia có công dân thiệt mạng. Tướng Halevi đã ra lệnh cách chức Đại tá Nochi Mendel - tham mưu trưởng Lữ đoàn bộ binh Nahal và sĩ quan điều phối hỏa lực của lữ đoàn vì liên quan đến việc ra lệnh tấn công.

Ngày 5/4, Giám đốc Văn phòng Điều phối các hoạt động nhân đạo của Liên hợp quốc (LHQ) Ramesh Rajasingham cảnh báo về cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng ở Dải Gaza và kêu gọi phản ứng toàn cầu khẩn cấp để giải quyết cuộc khủng hoảng này. Phát biểu trước Hội đồng Bảo an LHQ, ông Rajasingham nhấn mạnh “6 tháng đau thương" khi nêu chi tiết về những hậu quả thảm khốc mà người dân Gaza phải hứng chịu kể từ khi cuộc xung đột Hamas-Israel nổ ra hồi đầu tháng 10/2023. Quan chức LHQ đánh giá với hơn 32.000 người thiệt mạng và 75.000 người bị thương, tình hình đã đến ngưỡng nguy kịch, trong đó phụ nữ và trẻ em bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Ngày 5/4, Tổng thư ký Liên hiệp quốc (LHQ) Antonio Guterres đã yêu cầu Israel có thay đổi thực chất trong cách thức tiến hành cuộc chiến ở Gaza để tránh gây thêm tổn thất cho dân thường, đồng thời chuyển đổi mô hình vận chuyển hàng hóa nhân đạo vào dải đất này.

Trong tuần qua, Thủ tướng Israel Netanyahu và Tổng thống Mỹ Biden đã điện đàm. Nhà lãnh đạo Mỹ đã cảnh báo chính sách của Washington trong vấn đề Gaza sẽ được xác định dựa trên những bước đi "cụ thể và có thể đo lường được" nhằm tránh gây tổn thất cho người dân, đảm bảo an toàn cho dân thường cũng như các nhân viên cứu trợ.

Giá vàng thế giới bật tăng tạo đỉnh

Giá vàng thế giới đã tăng vọt và lập đỉnh mới vào ngày 5/4. Tính đến 14 giờ 56 phút ngày 5/4, giá vàng giao ngay đã tăng 1,3% lên 2.320,04 USD/ounce. Trong phiên giao dịch ngày 5/4, giá vàng có thời điểm đạt mức 2.324,79 USD/ounce. Như vậy, giá vàng thế giới đã tăng 3,8% trong tuần, và đây là mức tăng hàng tuần thứ ba liên tiếp.

Giá vàng thế giới đã tăng hơn 11% từ đầu năm đến nay, bởi nhiều yếu tố thúc đẩy như kỳ vọng về việc cắt giảm lãi suất của Mỹ, các ngân hàng trung ương đẩy mạnh mua vào… Giá vàng luôn "nhạy cảm" với các động thái điều chỉnh lãi suất của Mỹ. Lãi suất hạ sẽ khiến đồng USD yếu đi, nhưng góp phần tăng đáng kể sức hấp dẫn của vàng. Giá vàng còn tăng nhờ lực mua mạnh mẽ của ngân hàng trung ương và nhu cầu mua tài sản "trú ẩn an toàn".

Chú ý đến vàng với vai trò một kênh trú ẩn an toàn đã gia tăng trở lại một phần do các yếu tố địa chính trị, trong đó có cuộc khủng hoảng hiện nay ở Trung Đông và cuộc xung đột ở Ukraine.

Đáng chú ý, nhiều nhà phân tích dự đoán giá vàng sẽ “vươn tầm cao mới” sau khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) bắt đầu cắt giảm lãi suất chủ chốt. Phát biểu trước Quốc hội Mỹ đầu tháng trước, Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết nếu tình hình kinh tế diễn biến như dự báo, việc điều chỉnh chính sách lãi suất vào một thời điểm nào đó trong năm nay là phù hợp.

Các nhà phân tích tại Bank of America đánh giá: “Trước đây, chúng tôi ước tính giá vàng có thể đạt 2.400 USD/ounce nếu Fed cắt giảm lãi suất trong quý đầu tiên của năm 2024. Chúng tôi giữ nguyên dự đoán đó cho năm nay, ngay cả khi việc cắt giảm lãi suất diễn ra sau thời điểm đó”.