Công tố viên đặc biệt Jack Smith trong cuộc họp báo ngày 27/8/2024. Ảnh cắt từ clip của Reuters
Ngày 27/8, công tố viên đặc biệt Jack Smith đã công bố bản cáo trạng mới đối với cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump liên quan đến vụ án can thiệp bầu cử năm 2020, giảm từ 45 trang xuống còn 36 trang.
Thay đổi đầu tiên là nhân vật “đồng phạm thứ 4” từng được nhắc đến gần 30 lần trong cáo trạng ban đầu không còn nữa.
Qua điều tra, CNN cho rằng đồng phạm này là Jeffrey Clark - người được bổ nhiệm làm quyền Bộ trưởng Tư pháp, ủng hộ ông Trump dùng quyền hành pháp tác động kết quả bầu cử.
Nhưng thay đổi rõ ràng nhất là cáo trạng mới xóa bỏ toàn bộ nội dung về nỗ lực lợi dụng Bộ Tư pháp Mỹ làm “vũ khí” giúp ông Trump bám trụ quyền lực.
Theo nhà phân tích pháp lý của CNN, Elie Honig, cáo trạng mới vẫn bao gồm 4 cáo buộc ban đầu được đưa ra ngày 1/8/2023, liên quan đến vụ án can thiệp bầu cử năm 2020 của ông Trump.
Tuy nhiên, chuyên gia Honig cho biết công tố viên đặc biệt Smith đã xóa một số phần của bản cáo trạng ban đầu có khả năng được coi là "hành vi chính thức" và chỉ buộc tội ông Trump về những nỗ lực bị cáo buộc nhằm "gây sức ép với các quan chức tiểu bang và địa phương" và "nộp danh sách cử tri gian dối".
Nguyên nhân, theo chuyên gia Honig, là do phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ về quyền miễn trừ của tổng thống.
Cụ thể là vào ngày 1/7 vừa qua, Toà án Tối cao Mỹ đã ra phán quyết với tỷ lệ 6 phiếu thuận, ba phiếu chống rằng cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump được hưởng quyền miễn trừ với các hành động công vụ, trong khi các hành động mà ông thực hiện với tư cách cá nhân không được hưởng miễn trừ.
Đây là lần đầu tiên hình thức miễn trừ truy tố dành cho tổng thống Mỹ được áp dụng và khi đó, ông Trump hoan nghênh phán quyết trong một bài đăng trên mạng xã hội X rằng: “Đây là chiến thắng lớn cho hiến pháp và nền dân chủ của chúng ta. Thật tự hào khi là một người Mỹ!”
Chuyên gia Honig cho biết thêm là trong phán quyết của Toà án Tối cao Mỹ nói rằng có nhiều việc mà ông Trump đã làm khi còn đương nhiệm, bao gồm các tương tác của ông với Bộ Tư pháp Mỹ, các cuộc liên lạc công khai của ông Trump và có khả năng là các tương tác của ông Trump với (cựu) phó Tổng thống Mỹ Mike Pence, có khả năng sẽ được miễn trừ và do đó sẽ không nằm trong vụ án này.
Vì vậy, theo chuyên gia Honig, công tố viên đặc biệt Smith đã đưa ra một “quyết định mang tính chiến thuật”, không tiếp tục đấu tranh giữ lại những gì mà Toà án Tối cao Mỹ đã loại trừ và chuyển sang “tập trung vào áp lực mà Donald Trump gây ra cho các quan chức cấp tiểu bang và địa phương cũng như âm mưu bầu cử giả mạo cử tri”.
Xem video công tố viên đặc biệt Jack Smith trong cuộc họp báo ngày 27/8/2024. Nguồn: Reuters
Vào tháng 8/2023, công tố viên đặc biệt Smith đã đệ trình lên tòa án liên bang ở Washington bản cáo trạng dài 45 trang, trong đó buộc tội ông Trump với một tội danh âm mưu lừa gạt nước Mỹ, một tội danh âm mưu cản trở thủ tục tố tụng chính thức, cản trở và cố gắng cản trở một thủ tục tố tụng chính thức và âm mưu chống lại quyền bỏ phiếu của cử tri.
Các cáo buộc đánh dấu việc ông Trump trở thành cựu tổng thống đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ phải đối mặt với cáo buộc hình sự vì nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử.
Tuy nhiên, với việc công bố cáo trạng mới với những cắt giảm nêu trên, chuyên gia Honig cho rằng đã có một sự “rút lui chiến thuật".
Chuyên gia Honig nói: "Tôi nghĩ Jack Smith đã đưa ra quyết định trên là xét đến phán quyết miễn trừ (trong phán quyết ngày 1/7/2024) của Tòa án Tối cao Mỹ” vì Jack Smith không muốn tốn thời gian và nguồn lực để đấu tranh cho việc đưa các phần khác vào trong vụ án.
Vì vậy, theo chuyên gia Honig, những gì Jack Smith đã làm là rút lui về vùng đất an toàn nhất đối với phần mà ông Trump có thể không được miễn trừ. Bởi phán quyết của Toà án Tối cáo Mỹ nói rằng “rất có thể tổng thống không có nhiệm vụ tương tác và gây áp lực với các quan chức cấp tiểu bang và địa phương".
Chuyên gia Honig nói thêm rằng nhóm luật sư của ông Trump có khả năng sẽ kháng cáo bản cáo trạng mới và lập luận rằng phần còn lại của vụ án thuộc quyền miễn trừ.
Nhưng dù thế nào chuyên gia phân tích pháp lý của CNN vẫn cho rằng có "0% khả năng" vụ án sẽ được đưa ra xét xử trước cuộc bầu cử vào ngày 5/11 tới.
Phản ứng lại vụ việc, trong một tuyên bố trên nền tảng truyền thông xã hội Truth vào ngày 27/8, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng bản cáo trạng mới mà công tố việc đặc biệt Jack Smith đưa ra là bản cáo trạng vô lý chống lại ông trong nỗ lực hồi sinh “Cuộc săn phù thủy đã chết ở Washington, D.C.” và cần phải bị bác bỏ ngay lập tức.
Chỉ sau 2 giờ khi ông Smith đệ trình cáo trạng mới, chiến dịch tranh cử của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đã gửi một email gây quỹ đến cử tri và kêu gọi mọi người quyên góp ủng hộ ông.