Theo hai quan chức Mỹ, các cuộc không kích do Mỹ dẫn đầu ngày 11 và 12/1 nhằm vào các địa điểm quân sự của Houthi tại Yemen đã làm hư hỏng hoặc phá hủy khoảng 90% mục tiêu bị tấn công, nhưng Houthi vẫn còn khoảng 3/4 năng lực phóng tên lửa và máy bay không người lái vào các tàu đi qua Biển Đỏ.
Ước tính thiệt hại nói trên là những đánh giá chi tiết đầu tiên về các cuộc tấn công mà chiến đấu cơ cùng tàu chiến của Mỹ và Anh nhằm vào gần 30 địa điểm ở Yemen. Kết quả này cũng cho thấy những thách thức nghiêm trọng mà chính quyền Mỹ và các đồng minh phải đối mặt khi họ tìm cách ngăn chặn lực lượng Houthi trả đũa, đảm bảo an toàn cho các tuyến đường vận chuyển quan trọng giữa châu Âu và châu Á, đồng thời ngăn chặn xung đột khu vực lan rộng.
Máy bay Anh xuất kích tham gia cuộc tấn công Houthi (nguồn: Al Jazeera):
Ngày 12/1, Trung tướng Douglas Sims, Giám đốc phụ trách tác chiến tại Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, cho biết Anh và Mỹ đã đạt được mục tiêu là làm tổn hại đến khả năng của Houthi trong thực hiện các vụ tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa phức tạp mà nhóm này đã tiến hành ngày 9/1.
Tuy nhiên, hai quan chức Mỹ nói trên lại cảnh báo rằng ngay cả sau khi tấn công hơn 60 mục tiêu tên lửa và máy bay không người lái bằng hơn 150 quả đạn dẫn đường chính xác, Anh và Mỹ chỉ gây thiệt hại hoặc phá hủy khoảng 20 đến 30% khả năng tấn công của Houthi. Phần lớn vũ khí của Houthi đều di động và có thể dễ dàng di chuyển hoặc giấu.
Tìm kiếm các mục tiêu của Houthi dường như khó khăn hơn dự đoán. Theo các quan chức Mỹ, trong những năm gần đây, giới tình báo Mỹ và phương Tây đã không dành thời gian và nguồn lực đáng kể để thu thập dữ liệu về vị trí hệ thống phòng không, trung tâm chỉ huy, kho đạn dược, cơ sở lưu trữ và sản xuất máy bay không người lái và tên lửa của Houthi.
Tất cả đã thay đổi sau khi phong trào Hamas tấn công Israel vào ngày 7/10/2023 và Israel thực hiện chiến dịch đáp trả trên không và trên bộ ở Dải Gaza. Lực lượng Houthi đã tấn công các tàu thương mại đi qua Biển Đỏ để thể hiện tình đoàn kết với người Palestine ở Gaza và cho biết họ sẽ tiếp tục tấn công cho đến khi Israel rút quân khỏi Gaza. Khi đó, các nhà phân tích Mỹ gấp rút theo dõi và lập danh mục thêm các mục tiêu tiềm năng của Houthi mỗi ngày.
Cuộc tấn công bằng không quân và hải quân của Mỹ và Anh đêm 11/1 là minh chứng cho cách tiếp cận này. Đợt tấn công đầu tiên do Mỹ dẫn đầu đã tấn công 60 mục tiêu ở 16 địa điểm bằng hơn 100 quả bom và tên lửa dẫn đường chính xác. Khoảng 30 đến 60 phút sau đó, đợt tấn công thứ hai nhằm vào 12 mục tiêu khác mà các nhà phân tích xác định là gây ra mối đe dọa cho máy bay và tàu thuyền.
Tấn công các mục tiêu bất ngờ trong thời gian ngắn có thể sẽ là một phần quan trọng trong các cuộc tấn công bổ sung mà Tổng thống Joe Biden có thể ra lệnh thực hiện.
Theo một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 13/1, cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình Tomahawk mà Mỹ nhằm vào một cơ sở radar ở Yemen ngày 12/1 là “tấn công lại” vì mục tiêu này chưa bị phá hủy nhiều trong đợt tấn công đầu tiên ngày 11/1.
Khi các nhà phân tích xem xét thiệt hại sau các cuộc không kích ngày 11/1, có thể sẽ có thêm các cuộc tấn công khác.
Ngày 12/1, ông Sims cho biết bất chấp những lời cảnh báo nảy lửa và tuyên bố trả đũa, Houthi hầu như chưa có phản ứng quân sự trả đũa. Họ chỉ phóng một tên lửa chống hạm duy nhất vào Biển Đỏ nhưng cách xa các tàu đi qua khu vực này.
Dù vậy, ông Sims và hai quan chức Mỹ nói trên cho biết họ đang chuẩn bị cho khả năng Houthi tấn công sau khi nhóm này xác định được lượng hỏa lực còn lại và quyết định kế hoạch tấn công.
Lực lượng Houthi dường như bị chia rẽ nội bộ về cách ứng phó. Ông Sims nói thêm: “Tôi cho rằng họ sẽ cố gắng đáp trả bằng một số hình thức trả đũa”.
Sau đợt không kích ngày 11/1, Mỹ và Anh đã bảo vệ tính hợp pháp của các cuộc tấn công. Anh, Mỹ và 8 quốc gia đồng minh khẳng định cuộc không kích Houthi là nhằm khôi phục ổn định ở Biển Đỏ.
Trong khi đó, Nga và Trung Quốc cáo buộc các nước phương Tây này đang làm gia tăng căng thẳng trong khu vực. Ai Cập và Saudi Arabia đã bày tỏ quan ngại về tình trạng leo thang các hoạt động quân sự ở Biển Đỏ.
Theo Houthi, Mỹ và Anh đã thực hiện 73 cuộc không kích vào các địa điểm khác nhau ở thủ đô Sanaa và các tỉnh Hodeidah, Taiz, Hajjah, Saada của Yemen, khiến 5 thành viên Houthi thiệt mạng và 6 người bị thương.
Kể từ tháng 11/2023, Houthi đã tăng cường tấn công các tàu thương mại di chuyển qua Biển Đỏ. Người phát ngôn của Houthi - ông Mohammed Abdulsalam - tuyên bố những cuộc không kích của Mỹ nhằm vào Yemen, trong đó đợt tập kích mới nhất vào căn cứ quân sự ở thủ đô Sanaa, không tác động đáng kể đến khả năng của lực lượng này trong quá trình tiếp tục ngăn cản các tàu liên quan đến Israel đi qua Biển Đỏ và Biển Arab.