Theo nguồn tin từ Reuters, ông Steve Witkoff, người được Tổng thống đắc cử Trump bổ nhiệm vào vị trí này, đã có các cuộc gặp riêng với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman Al Thani vào cuối tháng 11.
Vai trò của Qatar trong nỗ lực hòa giải
Chuyến công du của đặc phái viên Witkoff đánh dấu sự trở lại vai trò trung gian của Qatar, sau khi quốc gia vùng Vịnh này tạm dừng vai trò hòa giải vào tháng trước vì thiếu sự cam kết thực chất từ các bên. Trước đó, Qatar cùng Mỹ và Ai Cập đã tham gia vào các cuộc đàm phán gián tiếp kéo dài hàng tháng nhưng không mang lại kết quả bền vững, khi thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas cùng việc trả tự do cho hàng chục con tin vẫn chưa được thực hiện.
Nguồn tin cũng cho biết nhóm đàm phán của Hamas có thể sẽ sớm quay trở lại Doha để tham gia một vòng đàm phán mới.
Tổng thống đắc cử Trump gây áp lực
Ngày 2/12, Ông Trump tuyên bố rằng khu vực Trung Đông sẽ phải trả giá đắt nếu các con tin tại Dải Gaza không được thả trước lễ nhậm chức của ông. Đây được xem là lời cảnh báo mạnh mẽ nhằm gây áp lực buộc các bên tham gia vào thỏa thuận.
Ông Steve Witkoff, một nhà đầu tư bất động sản và nhà tài trợ cho chiến dịch của ông Trump, mặc dù không có kinh nghiệm ngoại giao trước đây, đã gặp Phó Tổng thống kiêm Thủ tướng của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) và là Tiểu vương Dubai Sheikh Mohammed tại Doha vào ngày 22/11. Hai bên đồng thuận rằng cần đạt thỏa thuận ngừng bắn trước khi chính quyền ông Trump nhậm chức để tập trung vào các vấn đề lớn hơn như ổn định Gaza và khu vực.
Ngày 23/11, ông Witkoff đã gặp Thủ tướng Israel Netanyahu và cả gia đình các con tin Israel, đồng thời chia sẻ về nỗ lực của nhóm tổng thống đắc cử Trump trong việc đạt được thỏa thuận trước lễ nhậm chức.
Thách thức trong các cuộc đàm phán
Qatar từng là trung gian quan trọng trong các cuộc đàm phán gián tiếp giữa Israel và Hamas. Tuy nhiên, tháng trước, Qatar đã tuyên bố đình chỉ vai trò này, với lý do hai bên thiếu thiện chí. Gần đây, Giám đốc Cơ quan tình báo Mossad của Israel, David Barnea, đã gặp Tiểu vương Sheikh Mohammed tại Vienna (Áo) vào ngày 24/11 để thảo luận về kế hoạch tổ chức các cuộc đàm phán gián tiếp mới tại Doha, dù ngày cụ thể vẫn chưa được ấn định.
Trong khi đó, chính quyền Tổng thống đương nhiệm Joe Biden vẫn giữ vai trò chủ đạo trong các nỗ lực đàm phán, bao gồm các cuộc gặp gần đây giữa lãnh đạo Hamas và giới chức an ninh Ai Cập tại Cairo. Một quan chức Mỹ cho biết đội ngũ của Tổng thống Biden vẫn đang theo sát tiến trình của nhóm ông Trump nhưng không trực tiếp hợp tác.
Tác động chính trị và ngoại giao
Nỗ lực của ông Witkoff diễn ra trong bối cảnh Mỹ đang tìm cách khôi phục ảnh hưởng tại Trung Đông. Việc đạt được thỏa thuận ngừng bắn và giải phóng con tin trước khi chính quyền mới nhậm chức sẽ giúp chính quyền ông Trump khẳng định vị thế và tạo tiền đề cho các chính sách đối ngoại sau này.
Tuy nhiên, với những căng thẳng leo thang giữa Israel và Hamas, cùng sự bất ổn trong khu vực, hành trình này không chỉ là thách thức lớn đối với đặc phái viên Witkoff mà còn là phép thử quan trọng đối với chính quyền tổng thống đắc cử Trump trong vai trò trung gian hòa giải quốc tế.