Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley (phải, trước) phát biểu trong phiên bỏ phiếu của Hội đồng Bảo an LHQ về địa vị của Jerusalem tại New York (Mỹ). Ảnh: THX/ TTXVN |
Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Ai Cập cho biết Cairo đã lên tiếng thay mặt các nước Arab trình dự thảo nghị quyết lên án quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Dự thảo nghị quyết này đã bị Mỹ bác bỏ sau khi nhận được sự ủng hộ từ 14 thành viên khác của HĐBA, trong đó có nhiều đồng minh quan trọng của Washington như Anh, Pháp, Italy, Nhật Bản và Ukraine. Bộ Ngoại giao Ai Cập cho rằng cuộc bỏ phiếu nêu trên là một biểu hiện cho "lương tâm" của cộng đồng quốc tế. Bộ Ngoại giao Ai Cập nói rằng sự ủng hộ áp đảo đối với bản nghị quyết này cho thấy cộng đồng quốc tế đều phản đối bất kỳ hành động nào nhằm mục đích làm thay đổi quy chế của Jerusalem hay tác động tiêu cực đến tương lai của tiến trình hòa bình Trung Đông. Các nước Arab trong LHQ sẽ họp bàn để đánh giá tình hình và xác định các bước tiếp theo nhằm bảo vệ quy chế của Jerusalem
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho biết hoàn toàn "bị sốc" trước việc một nghị quyết của HĐBA LHQ kêu gọi rút lại tuyên bố của Mỹ (công nhận Jerusalem là thủ đô Israel) đã bị phủ quyết tại HĐBA. Tuyên bố của bộ trên nêu rõ việc Mỹ bỏ phiếu phủ quyết, trong khi 14 thành viên còn lại của HĐBA đều bỏ phiếu ủng hộ, cho thấy Washington một lần nữa đã đánh "mất đi sự khách quan". Bên cạnh đó, Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng việc HĐBA LHQ bị "vô hiệu hóa" bởi kết quả bỏ phiếu là "không thể chấp nhận". Ankara lấy làm tiếc về quyết định phủ quyết của Mỹ, đồng thời cho rằng Mỹ ngày càng bị cô lập liên quan tới quyết định của Tổng thống Trump khi Wasington chặn HĐBA kêu gọi Mỹ rút lại quyết định của họ. Trong khi đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan điện đàm với Thủ tướng Anh Theresa May, trong đó hai nhà lãnh đạo khẳng định cộng đồng quốc tế cần phải tăng cường nỗ lực để giải quyết vấn đề Jerusalem. Hai nhà lãnh đạo nhất trí rằng các bên liên quan cần phải tránh những căng thẳng có thể khiến tiến trình hòa bình Israel-Palestine gặp nguy hiểm.
Về phần mình, chính quyền Palestine đã chỉ trích việc Mỹ phủ quyết dự thảo nghị quyết HĐBA. Người phát ngôn của Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas, ông Nabil Abu Rudeina cho rằng quyết định trên của Mỹ là "hành động không thể chấp nhận, đe dọa đến sự ổn định của cộng đồng quốc tế". Theo ông Rudeina, sự ủng hộ từ các nước thành viên đối với bản nghị quyết, trong đó bao gồm một số đồng minh của Mỹ như Pháp, Italy và Nhật Bản, cho thấy Washington đang bị cô lập tại HĐBA LHQ. Ông Rudeina khẳng định cộng đồng quốc tế cần phải nỗ lực bảo vệ người dân Palestine.
Trước đó, HĐBA LHQ đã tổ chức thảo luận kín và bỏ phiếu về Nghị quyết do Ai Cập soạn thảo, theo đó kêu gọi Mỹ rút lại tuyên bố công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel. 14 /15 thành viên của HĐBA đã bỏ phiếu thuận đối với nghị quyết này. Mỹ, nắm giữ quyền phủ quyết, là quốc gia duy nhất bỏ phiếu chống nghị quyết trên. Kết quả bỏ phiếu lần này không có tác động ảnh hưởng tới địa vị pháp lý của Jerusalem, song cho thấy sự cô lập của Mỹ tại HĐBA. Điều này có thể gây ra tình cảm xấu của người Palestine và thế giới Hồi giáo đối với Mỹ, đồng thời gây quan ngại cho các quốc gia đồng minh phương Tây.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (Ben-gia-min Nê-ta-ni-ahu) ngay lập tức đã gửi lời cảm ơn tới Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley (Ních-ki Ha-li) cũng như Tổng thống Donald Trump. Trong khi đó, Đại sứ Israel tại LHQ Danny Danon cho rằng những nước bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết của HĐBA về vấn đề Jerusalem đã tái khẳng định "tiêu chuẩn kép" của LHQ dành cho Israel.
Trước diễn biến này, Phó Đại sứ Nga tại LHQ Vladimir Safronkov khẳng định Moskva sẵn sàng đóng vai trò hòa giải cho cuộc khủng hoảng Israel-Palestine.