Khi mà phương Tây dừng các khoản viện trợ cho quân nổi dậy, các chiến binh thuộc quân đội Syria tự do (FSA) đang dần đào tẩu và gia nhập vào các mạng lưới có liên quan đến al-Qaeda, ngay trước thời điểm diễn ra đàm phán hòa bình cho Syria.
Chuyện buồn của quân nổi dậyQuân nổi dậy giao tranh với quân đội chính phủ tại Dara'a. Ảnh: AP |
Trong một căn hộ tại thành phố ở Jordan vốn trở thành điểm dừng nghỉ cho lực lượng đối lập Syria, Ahmed al-Hariri đang ngóng chờ số vũ khí, đạn dược đã được hứa hẹn sẽ chuyển đến. Nhưng đó có thể là một sự chờ đợi lâu. Hariri là chỉ huy một lữ đoàn gồm 450 quân thuộc FSA đóng tại thị trấn Dara’a, vốn là cái nôi của quân nổi dậy Syria tại thời điểm năm 2011. Nếu như trước đây còn được các cường quốc phương Tây hỗ trợ vũ khí, cùng nguồn tài chính từ các lực lượng chống chính phủ ở hải ngoại, thì FSA hiện phải chứng kiến nguồn viện trợ bị cắt giảm nghiêm trọng. Thực tế này đặt các chiến binh của lực lượng này vào tình thế tuyệt vọng. Một số gia nhập các cánh vũ trang đối lập có liên hệ với al-Qaeda.
Hariri cho biết: “Lúc đầu, chúng tôi nhận được khoản viện trợ hàng triệu USD. Từ những người ở Kuwait, chúng tôi nhận được mỗi tháng số tiền 80.000 – 100.000 USD”. Giờ thì tình cảnh trái ngược. Quân của Hariri hiện chỉ ăn mỗi ngày có một bữa, bản thân viên lữ trưởng này phải trông vào nguồn tiền đóng góp từ những người anh em, doanh nhân, để có được thuốc lá, thẻ điện thoại phân phát cho đám quân thuộc quyền. “Trong khoảng 4 tháng vừa qua, chúng tôi chẳng nhận được số vũ khí nào hết. Nếu chúng tôi yêu cầu được cung cấp cà phê, thì họ lại gửi nước uống. Mọi thứ đều giảm – vũ khí, đạn dược và kể cả lương thực”, Hariri xót xa bày tỏ.
Hồi tuần trước, Mỹ và Anh tuyên bố dừng chuyển giao viện trợ vũ khí phi sát thương cho các lực lượng phiến quân ở miền bắc Syria, sau khi quân nổi dậy Hồi giáo đánh cướp một kho vũ khí thuộc sở hữu của một nhóm liên minh với FSA. Quan chức Mỹ cho biết, Tư lệnh FSA, tướng Salim Idris, đã phải chạy sang Thổ Nhĩ Kỳ.
Tháo chạy khỏi hàng ngũ, nuôi hy vọng mớial-Jamal tuyên bố gia nhập ISIL. Ảnh: Youtube |
FSA đã yếu đi trông thấy sau khi nhiều thủ lĩnh của nhóm này bị giết hại, từ chức, cùng với sự chia rẽ nội bộ. Tình trạng lộn xộn này – cùng với viễn cảnh chiến binh của nhóm gia nhập các cánh đối lập với phương Tây, được xem là mối lo ngại trong dài hạn đối với giới chức Mỹ. Đó là lý do mà Nhà Trắng buộc phải dừng viện trợ quân sự cho FSA và các nhóm đối lập khác ở Syria. Các chiến binh thuộc FSA gia nhập Mặt trận Nursa hiện đang đóng trại ở Lajat, miền nam Syria, nơi họ được truyền bá tư tưởng xây dựng một nhà nước Hồi giáo khắc khổ của người Salafi.
Hariri cho biết: Khi mà cuộc chiến tại Dara’a vẫn còn tiếp diễn, các chiến binh thuộc quyền sẽ lại tiếp tục đào thoát. Hariri đã phải cho phép binh sĩ rời hàng ngũ, đi tìm công việc vì không có đủ lương thực. Một số đang tính đến việc gia nhập nhóm Ahrar al-Sham – cánh vũ trang đấu tranh vì một nhà nước Hồi giáo và có liên hệ với chân rết của al-Qaeda. Theo lời Hariri, Ahrar al-Sham đã đưa ra các lời mời gọi hấp dẫn,"họ chu cấp phương tiện và tiền lương. Họ có xe ôtô và súng phòng không. Họ trả lương 150 USD/tháng - một khoản tiền lớn đối với các binh sĩ”.
Không chỉ là số binh sĩ, hiện tượng đào thoát còn diễn ra ngay trong hàng ngũ lãnh đạo của quân nổi dậy. Saddam al-Jamal, từng là một tư lệnh của FSA ngày nào, giờ cũng đã gia nhập nhóm Nhà nước Hồi giáo Iraq và vùng Cận Đông (ISIL) - một chân rết của al-Qaeda. Đây được xem là một chiến lược thực dụng để tồn tại, khi mà những người này không bị một hệ tư tưởng Hồi giáo nào chi phối.
Trong bối cảnh này, Jordan - nước láng giềng Syria, hiện nổi lên là nước đóng vai trò chủ chốt trong việc trợ giúp, điều phối các lực lượng bị tản mát của FSA, thông qua các kênh trợ giúp của phương Tây về vũ khí, đạn dược. Số chiến binh bị thương thuộc FSA đang được điều trị ở Jordan. Tư lệnh FSA Salim Idris cũng đã tới đây để gặp gỡ các quan chức tình báo, quân sự của Mỹ, châu Âu và các nước Arập. Như là một phần trong kế hoạch trợ giúp ngầm cho quân đối lập Syria, CIA đang tiến hành công việc huấn luyện chiến binh Syria tại miền nam Jordan, một quan chức Mỹ giấu tên cho biết.
HT (aljazeera, Cms)