Phương tiện bị phá hủy trong một vụ tấn công ở thành phố Idlib, Syria ngày 1/12/2024. Ảnh: REUTERS/TTXVN
Những diễn biến mới không chỉ làm phức tạp tình hình nội chiến mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng sâu rộng đến cán cân địa chính trị trong khu vực.
Homs, thành phố lớn thứ ba của Syria, giữ vai trò quan trọng trong việc kết nối miền Bắc và miền Nam đất nước qua các tuyến đường cao tốc chiến lược. Thành phố này cũng nằm gần các cơ sở quân sự trọng yếu của Nga tại Tartus và Khmeimim trên bờ Địa Trung Hải, cách chưa đầy 80 km.
Theo các nguồn tin giám sát, phiến quân đã tiến sâu vào khu vực Rastan, nằm trên trục giao thông chính giữa Homs và Hama. Với địa thế được bảo vệ bởi sông Asi và một hồ chứa lớn, Rastan là một tuyến phòng thủ quan trọng. Tuy nhiên, lực lượng phiến quân đã thể hiện khả năng tổ chức và cơ động cao, vượt qua nhiều phòng tuyến của quân chính phủ.
Nếu Homs thất thủ, phiến quân không chỉ kiểm soát một trung tâm chiến lược mà còn đe dọa toàn bộ vùng bờ biển Địa Trung Hải, nơi đặt các căn cứ quân sự quan trọng của Nga.
Lực lượng Hayyaat Tahrir Al-Sham (HTS) và các phe phái khác thuộc liên minh "Răn đe xâm lược" đã chiếm giữ hàng loạt khu vực trọng yếu, bao gồm thành phố Salamiyah ở phía Đông Hama và ngọn núi chiến lược Zein Al-Abideen. Đáng chú ý, tại Salamiyah, HTS đạt được thỏa thuận với các bô lão địa phương và "Hội đồng Ismaili" để tiến vào mà không cần giao tranh.
Chính phủ Syria đang đối mặt với sức ép lớn khi buộc phải rút lui khỏi nhiều địa điểm quan trọng. Hơn 200 xe quân sự đã được triển khai tới Homs nhằm củng cố vị trí phòng thủ tại khu vực Al-Waar và các khu vực gần học viện quân sự. Đồng thời, quân đội chính phủ đã phá hủy cây cầu tại Rastan nhằm cản trở bước tiến của phiến quân, dù lực lượng này được cho là đã tìm ra các tuyến đường thay thế.
Trong khi đó, các cuộc giao tranh ác liệt vẫn tiếp tục diễn ra tại Hama. Các nhóm phiến quân đã tiến vào khu vực Đông Bắc thành phố này sau những trận đánh dữ dội. Chính phủ đáp trả bằng các cuộc không kích quy mô lớn, sử dụng bom thùng nhằm vào các vị trí tiền tuyến.
Theo các nguồn tin từ Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR), trong vòng 9 ngày qua, phiến quân đã chiếm hơn 20.000 km² lãnh thổ, với tốc độ trung bình 2.200 km² mỗi ngày. Đây là một minh chứng rõ ràng cho khả năng chiến đấu và sự đoàn kết của các nhóm vũ trang này.
Lực lượng chính phủ, trong khi đó, đang đối mặt với nhiều khó khăn khi thiếu sự phối hợp hiệu quả. Các cuộc tấn công tên lửa và pháo binh nhắm vào các khu vực đã rút lui như Talbiseh nhằm ngăn chặn phiến quân củng cố quyền kiểm soát.
Việc phiến quân chiếm giữ Homs và các khu vực xung quanh không chỉ làm suy yếu chính phủ Syria mà còn gây ra mối lo ngại lớn đối với Nga, quốc gia đang đóng vai trò đồng minh quan trọng của Damascus. Mất Homs đồng nghĩa với nguy cơ các căn cứ quân sự của Nga tại Địa Trung Hải rơi vào tầm tấn công.
Trong bối cảnh xung đột leo thang, cả lực lượng chính phủ Syria và đồng minh Nga đều đang nỗ lực tìm cách xoay chuyển tình thế.