Ngày 18/10, Liên minh châu Âu (EU) đã quyết định hoãn chuyến thăm của Tổng thống Ucraina Viktor Yanukovych, được dự kiến vào tuần này, sau khi tòa án nước này kết án tù cựu Thủ tướng Yulia Tymoshenko. Theo người phát ngôn của Ủy ban châu Âu (EC), Pia Ahrenkilde-Hansen, chuyến đi “bị lùi lại cho đến khi có các điều kiện thuận lợi hơn để thúc đẩy các mối quan hệ song phương”.
|
Cựu Thủ tướng Ucraina, bà Yulia Tymoshenko, tại tòa án Kiép ngày 11/10/2011. |
Ông Yanukovych dự kiến sẽ gặp Chủ tịch Hội đồng EU Herman Van Rompuy và Chủ tịch EC Jose Manuel Barroso tại Brúcxen vào ngày 20/10. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Ucraina và EU đã bị xói mòn hồi tuần trước khi một tòa án của Kiép đã kết án bà Tymoshenko 7 năm tù vì tội lạm quyền liên quan tới một hợp đồng khí đốt với Nga mà bà đã ký năm 2009. EU đã cảnh báo rằng phán quyết trên có nguy cơ “ẩn chứa những ý đồ sâu sắc” và muốn Ucraina tiến hành một cuộc điều tra mới đối với bà Tymoshenko về tội danh nói trên.
Trong khi đó, tờ Wall Street Journal số ra cùng ngày đăng tuyên bố của Tổng thống Yanukovych khẳng định rằng trong mọi trường hợp, ông vẫn đi Brúcxen vào ngày 20/10 tới để thảo luận với lãnh đạo EU những chi tiết cuối cùng của thỏa thuận về việc Ucraina gia nhập EU, mà Kiép hy vọng ký tại cuộc gặp cấp cao hai bên ở Bỉ vào tháng 12 tới. Tổng thống Yanukovych cho biết, trong trường hợp lãnh đạo EU từ chối tọa đàm thì ông vẫn tiếp tục chuyến đi theo kế hoạch, ý nói sẽ đi thăm Cuba và Braxin trong 6 ngày tiếp theo.
Cũng trong ngày 18/10, Tổng thống Yanukovych đã trả lời tối hậu thư của EU bằng việc khẳng định quá trình đàm phán về triển vọng Ucraina gia nhập EU phải được tách rời khỏi vụ án hình sự xét xử cựu Thủ tướng Timoshenko. Trên trang Bloomberg, Tổng thống Yanukovych nhấn mạnh, việc gia nhập EU mang tầm chiến lược quan trọng đối với Ucraina. Tuy nhiên, vấn đề này không liên quan gì đến vụ án hình sự xét xử bà Timoshenko vì vụ án này đã được bắt đầu từ năm 2009, khi ông chưa làm tổng thống. Hơn nữa, đây là vấn đề thuần túy của ngành tư pháp và mọi quyết định của tòa án đều phải được tôn trọng.
EU ngày 17/10 đã nêu tối hậu thư với Kiép là đến ngày 19/10 phải trả tự do cho bà Timoshenko, nếu không EU sẽ ngừng quá trình đàm phán về việc Ucraina gia nhập liên minh này, đồng thời có thể hủy luôn chuyến thăm Brúcxen ngày 20/10 của ông Yanukovych. Ngoài ra, EU còn đòi Kiép phải xem xét khách quan các vụ án hình sự liên quan đến các chính khách đối lập khác của Ucraina và cho phép họ ra tranh cử vào Quốc hội Ucraina khóa mới.
Trong một diễn biến có liên quan, Tổng thống Nga Dmitry Medvedev ngày 18/10 tuyên bố việc Ucraina kết án tù cựu Thủ tướng Tymoshenko là vấn đề nội bộ của đất nước này. Theo hãng tin AFP, phát biểu tại cuộc họp báo chung với Tổng thống Yanukovych sau cuộc hội đàm giữa hai bên tại thành phố Donetsk (Ucraina), Tổng thống Medvedev nhấn mạnh: “Đây là công việc nội bộ của Ucraina. Xuất phát từ việc công nhận chủ quyền của Ucraina, tôi tôn trọng những quyết định của các nhà lãnh đạo nước này”.
Đình Lanh (P/v TTXVN tại Nga) - H.H