Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Sự gia tăng nhanh chóng của các tác nhân gây kháng thuốc đang đe dọa gây ra một thảm họa toàn cầu trong tương lai gần. Theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Lancet vào ngày 18/9, các siêu vi khuẩn kháng thuốc có thể gây ra hơn 39 triệu ca tử vong trong 25 năm tới. Đây là một lời cảnh báo nghiêm túc về tình trạng kháng thuốc đang ngày càng gia tăng và các hệ lụy nghiêm trọng mà nó có thể mang lại cho sức khỏe cộng đồng toàn cầu.
Nghiên cứu, do Dự án Nghiên cứu Toàn cầu về Kháng thuốc Kháng sinh (GRAM) thực hiện, đã dự đoán rằng sẽ có 169 triệu ca tử vong liên quan đến nhiễm trùng kháng thuốc trong thời gian từ nay đến năm 2050. Các nhà nghiên cứu đã dựa vào phân tích các ca tử vong gần đây và tác động của các biện pháp hạn chế tử vong do kháng thuốc để đưa ra dự báo này. Họ phát hiện ra rằng hơn 1 triệu người đã tử vong mỗi năm do nhiễm trùng kháng thuốc trong giai đoạn 1990-2021.
Một điểm đáng chú ý là số ca tử vong do kháng thuốc ở trẻ em dưới 5 tuổi đã giảm 50% trong thời gian đó, trong khi số ca tử vong ở người từ 70 tuổi trở lên đã tăng hơn 80%. Dự báo cho thấy xu hướng này sẽ tiếp tục, với số ca tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi dự kiến sẽ giảm một nửa vào năm 2050, trong khi số ca tử vong ở người cao tuổi có thể tăng gấp đôi.
Tình trạng kháng thuốc hiện tại và dự đoán tương lai
Nghiên cứu của GRAM đã đưa ra dự báo rằng nếu không có biện pháp khắc phục hiệu quả, số ca tử vong do kháng thuốc sẽ tiếp tục gia tăng. Các tác giả ước tính rằng vào năm 2050, 1,91 triệu người có thể tử vong trực tiếp do kháng thuốc – tăng gần 70% so với 1,14 triệu ca tử vong vào năm 2021. Hơn nữa, AMR (kháng thuốc kháng sinh) được dự báo sẽ gây tử vong cho 8,22 triệu người mỗi năm – tăng gần 75% so với 4,71 triệu ca tử vong liên quan vào năm 2021.
Theo nghiên cứu GRAM năm 2022, AMR đã gây ra 1,27 triệu ca tử vong vào năm 2019 và góp phần gây ra thêm 4,95 triệu ca tử vong. Mặc dù số ca tử vong liên quan đến AMR có vẻ đã giảm vào năm 2021 so với năm 2019, nhưng có thể là kết quả tạm thời của các biện pháp chống dịch COVID-19 và không phản ánh xu hướng lâu dài.
Giáo sư Mohsen Naghavi, tác giả nghiên cứu và giảng viên tại Đại học Washington, nêu rõ: "Những phát hiện này nhấn mạnh rằng AMR đã là mối đe dọa sức khỏe toàn cầu đáng kể trong nhiều thập kỷ và mối đe dọa này đang gia tăng. Hiểu được xu hướng tử vong do AMR đã thay đổi như thế nào theo thời gian và chúng có khả năng thay đổi như thế nào trong tương lai là điều vô cùng quan trọng để đưa ra quyết định sáng suốt giúp cứu sống nhiều người".
Các nhà lãnh đạo toàn cầu sẽ có cơ hội thảo luận về vấn đề này tại cuộc họp cấp cao của Đại hội đồng Liên hợp quốc vào tuần tới, nơi họ dự kiến sẽ ký một tuyên bố chính trị nêu rõ các kế hoạch toàn cầu nhằm giải quyết tình trạng kháng thuốc. Đây sẽ là một cơ hội quan trọng để các quốc gia phối hợp và triển khai các chiến lược nhằm giảm thiểu tác động của kháng thuốc và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Để đối phó với nguy cơ kháng thuốc, cần có những hành động cụ thể từ tất cả các quốc gia và tổ chức quốc tế. Các biện pháp bao gồm cải thiện quy trình chẩn đoán và điều trị, giảm lạm dụng kháng sinh, và đầu tư vào nghiên cứu, phát triển các loại thuốc mới. Sự phối hợp toàn cầu và cam kết mạnh mẽ từ các bên liên quan là cần thiết để ngăn chặn thảm họa sức khỏe cộng đồng này trước khi nó trở thành hiện thực.