Thành phố nhộn nhịp và đông đúc này – nơi khởi phát chủng virus mới hồi tháng 12/2019 – đã bị phong tỏa “nội bất xuất, ngoại bất nhập” từ ngày 23/1, giới hạn hoạt động đi lại của 11 triệu dân.
Tờ Bloomberg cho hay các xu hướng lây nhiễm trong số ca mắc viêm đường hô hấp cấp ghi nhận ở Vũ Hán cho đến nay đã củng cố mô hình toán học của Trường Y học Nhiệt đới & Vệ sinh London (Anh) dùng để dự đoán động lực lây truyền của dịch bệnh trên.
"Giả sử xu hướng hiện tại tiếp tục, chúng tôi vẫn dự báo về một đợt đỉnh dịch sẽ xảy ra từ khoảng giữa đến cuối tháng 2 tại Vũ Hán”, Phó giáo sư Adam Kucharski, chuyên gia dịch tễ về bệnh truyền nhiễm tiết lộ ngày 9/2.
Nhân viên y tế trong trang phục bảo hộ chăm sóc các bệnh nhân bị nhiễm virus Corona tại Vũ Hán ngày 6/2. Ảnh: Reuters
Giới chức y tế tại Trung Quốc và khắp thế giới đang nóng lòng chờ đợi để biết liệu đợt cách ly quy mô lớn nhất từng được biết đến này có phát huy hiệu quả trong việc kiểm soát virus 2019-nCoV tại Vũ Hán cùng nhiều thành phố khác thuộc tỉnh Hồ Bắc – địa phương có 60 triệu người sinh sống – hay không.
Theo ông Kucharski, vẫn còn nhiều yếu tố chưa chắc chắn nên nhóm chuyên gia Trường Y học Nhiệt đới & Vệ sinh London (Anh) đề xuất tỷ lệ 5% về số lượng đỉnh điểm người mắc bệnh dựa trên dữ liệu hiện tại.
Phó giáo sư Kucharski cùng các đồng nghiệp đã đặt mô hình toán học dựa trên loạt giả định về 2019-nCoV. Các giả định bao gồm thời gian ủ bệnh là 5,2 ngày, khả năng phát hiện chậm hơn kể từ khi xuất hiện triệu chứng đến khi chính thức xác nhận nhiễm virus là 6,1 ngày cũng với nguy cơ lây nhiễm trong số 10 triệu người được xác định là dễ bị virus tấn công hơn ở Vũ Hán.
Dựa theo những yếu tố kể trên, tỷ lệ 5% tương đương với gần 500.000 trường hợp nhiễm bệnh. Con số đó nhiều gấp nhiều lần so với số ca do cơ quan y tế địa phương thống kê.
Kiểm tra kháng thể
Các nhà nghiên cứu sẽ đánh giá tỷ lệ người dân bị nhiễm virus sau khi hoàn thành biện pháp xét nghiệm huyết thanh để xác định những người có máu chứa kháng thể được tạo ra khi cơ thể phản ứng với virus.
Tiến sĩ Manuel Battegay và các đồng nghiệp tại Đại học Basel ở Thụy Sĩ cho biết hiện tại số người thực sự bị phơi nhiễm virus ở Vũ Hán có thể bị đánh giá rất thấp. "Tập trung vào hàng ngàn trường hợp nghiêm trọng, các ca nhẹ hoặc không có triệu chứng - chiếm phần lớn các ca nhiễm 2019-nCoV - có thể vẫn chưa được phát hiện, đặc biệt là trong mùa cúm”, ông Battegay nhận định.
Giới chức Trung Quốc đã thống kê trên 37.000 ca nhiễm với trên 800 ca tử vong trong hai tháng qua. Con số này đã vượt qua số trường hợp tử vong của dịch SARS năm 2002-2003 trong thời gian 8 tháng bùng phát (774 người thiệt mạng).
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thống kê ngày 6/2 cho hay trong số 17.000 ca đầu tiên có gần 82% là lây nhiễm thể nhẹ, 15% nghiêm trọng và 3% nguy hiểm đến tính mạng. Trong 1 bệnh nhân nhập viện Zhongnan thuộc Đại học Vũ Hán trong 4 tuần đầu tháng 1 thì có 26% cần chăm sóc đặc biệt, 4,3% tử vong.
Trong khi virus Corona mới với diễn biến nhanh khó lường đã khiến hàng ngàn người bị bệnh nặng và làm các bệnh viện quá tải, một khi các nhà nghiên cứu nắm rõ toàn bộ chứng bệnh liên quan đến 2019-nCoV thì nguy cơ tử vong nhìn chung có thể giảm xuống dưới 1%. Đó là đánh giá của Tiến sĩ Ian Lipkin, Giám đốc Trung tâm Nhiễm trùng và Miễn dịch tại Trường Y tế Công cộng Mailman ở New York.
Nhân viên y tế làm việc tại bệnh viện dã chiến ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc ngày 5/2/2020. Ảnh: THX/TTXVN
Sự giảm tốc ý nghĩa
Những người nhiễm virus thể nhẹ hoặc không biểu lộ triệu chứng nhiễm bệnh hiện không nằm trong số ca mắc bệnh. Tiến sĩ Lipkin đánh giá sự suy giảm trong số ca nhiễm mới ghi nhận được trong vài ngày qua là rất ý nghĩa. Ông Lipkin vừa trở về Mỹ sau một thời gian tham gia cố vấn về dịch bệnh nguy hiểm này.
Theo ông, nếu các biện pháp kiểm soát hiện nay có thể khống chế virus hiệu quả, trong khoảng thời gian từ tuần thứ 3 và thứ 4 của tháng 2 sẽ chứng kiến đợt giảm tốc đáng kể về số ca nhiễm mới. Thời tiết mùa xuân ấm áp hơn cũng góp phần cản trở tình trạng lây chéo.
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng một người nhiễm bệnh có thể không biểu hiện triệu chứng trong 14 ngày hoặc lâu hơn. Do vậy, điều này sẽ kéo dài thời gian cần thiết để xác định liệu các biện pháp kiểm soát dịch bệnh chưa từng có tiền lệ của Trung Quốc có hiệu quả hay không.
Giai đoạn quan trọng
Tiến sĩ Benjamin Cowling, Trưởng Khoa Dịch tễ học và thống kê sinh học tại Đại học Hong Kong, phát biểu tại buổi phỏng vấn tại Melbourne hôm 6/2: “Hai tuần tiếp theo sẽ rất quan trọng để đánh giá chuyện gì đang xảy ra và dịch bệnh này đang lây lan sang quốc gia khác hay chúng ta đã tránh được một dịch bệnh toàn cầu nhờ những biện pháp kiểm soát hiệu quả”.
Số người nhiễm bệnh tại Vũ Hán và khắp tỉnh Hồ Bắc có xu hướng giảm xuống trong vài ngày trở lại đây.
"Đã có sự ổn định về số trường hợp được báo cáo tại Hồ Bắc và chúng ta đang trong giai đoạn ổn định được bốn ngày. Đó là tin tốt và có thể phản ánh tác động của các biện pháp kiểm soát đã được triển khai thời gian qua", Tiến sĩ Mike Ryan, Giám đốc điều hành Chương trình Y tế Khẩn cấp của WHO phát biểu ngày 8/2 tại Geneva.
Tiến sĩ Ryan cho biết tại các địa phương ngoài tỉnh Hồ Bắc đã ghi nhận "tỷ lệ mắc thấp và ổn định". Theo ông, hiện chưa rõ những tỉnh nào có thể kiểm soát căn bệnh này hoặc nơi nào có thể leo thang.