Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdoğan duyệt đội danh dự trong chuyến công du 3 nước Balkan. Ảnh: Anadolu
Nhật báo Thổ Nhĩ Kỳ Huriyet dẫn lời Tổng thống nước này Recep Tayyip Erdoğan ngày 8/9 cho biết Nga cũng có thể bắt đầu xuất khẩu ngũ cốc như Ukraine từ các cảng của họ theo thỏa thuận do Ankara và Liên hợp quốc làm trung gian, lưu ý Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đúng khi cho rằng ngũ cốc của Ukraine không được chuyển đến các nước nghèo.
“Hiện tại, không có lô hàng ngũ cốc nào từ Nga. Có một điều mà [Tổng thống Nga] Putin đã đúng. Các chuyến hàng ngũ cốc của Ukraine được chuyển đến các nước giàu, không phải các nước nghèo”, ông Erdoğan nói trong cuộc họp báo chung với người đồng cấp Croatia Zoran Milanović.
Theo ông Erdoğan, Thổ Nhĩ Kỳ cũng muốn việc vận chuyển ngũ cốc của Nga sẽ bắt đầu, để những sản phẩm này cũng sẽ được chuyển đến các nước nghèo. Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ giải thích rằng ông sẽ nói về những vấn đề này với người đồng cấp Putin bên lề hội nghị thượng đỉnh của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) ở Samarkand vào ngày 15 - 16/9 tới.
Nga và Ukraine đã ký một biên bản ghi nhớ với Liệp hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 22/7 về việc nối lại xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine, một nước xuất khẩu ngũ cốc lớn, nhằm tránh một cuộc khủng hoảng lương thực trên toàn thế giới. Hoạt động đã được bắt đầu vào ngày 1/8 với sự giám sát của các quan chức Ukraine và Nga cùng với các cơ quan chức năng của Thổ Nhĩ Kỳ và Liên hợp quốc.
Thỏa thuận giữa Nga và Ukraine sẽ có hiệu lực trong 120 ngày và có thể được gia hạn nếu các bên không phản đối việc kéo dài. Ukraine đang có kế hoạch xuất khẩu khoảng 25 triệu tấn ngũ cốc ra thị trường thế giới vào cuối năm nay.
Một trong những tác động của cuộc xung đột Nga - Ukraine là việc xuất khẩu ngũ cốc từ cả hai quốc gia này ra thị trường thế giới bị phong tỏa. Có rất nhiều lo ngại rằng cuộc xung đột kéo dài có thể gây ra một cuộc khủng hoảng lương thực lớn, chủ yếu ở lục địa châu Phi phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu ngũ cốc, lương thực và phân bón từ Nga và Ukraine.
Nga cũng đang hy vọng xuất khẩu thực phẩm và phân bón của mình dưới sự đảm bảo nhất định của Liên hợp quốc. Tuy nhiên, do các công ty ngân hàng và bảo hiểm lo ngại về lô hàng, hoạt động xuất khẩu của Nga vẫn chưa được triển khai.
Vào ngày 7/9, ông Putin nói rằng “gần như tất cả” ngũ cốc Ukraine được xuất khẩu theo một thỏa thuận do Liên hợp quốc hậu thuẫn nhằm xoa dịu cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu đang đến các quốc gia giàu có ở châu Âu, thay vì đến các nước nghèo.