Ngày 28/3, Mỹ và Nhật Bản đã ký Thỏa thuận về “Củng cố các chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng”. Thỏa thuận về các khoáng sản quan trọng do Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai và Đại sứ Nhật Bản tại Mỹ Tomita Koji cùng ký sẽ là bước xử lý vướng mắc trong vấn đề tín dụng thuế xe điện của Mỹ. Thỏa thuận này gồm một số nội dung chính sau: Không áp thuế đối với các khoáng sản quan trọng xuất khẩu sang nước kia; Tham vấn về các chính sách và thông lệ phi thị trường liên quan đến các chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng toàn cầu; Trao đổi về các thông lệ tốt nhất về đầu tư trong lĩnh vực khoáng sản quan trọng của các thực thể nước ngoài; Thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn và sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn; Điều phối các hoạt động tham gia, chia sẻ thông tin và thực thi liên quan đến lao động quyền khai thác và chế biến khoáng sản quan trọng; Chia sẻ thông tin về các vi phạm quyền của người lao động; thúc đẩy tính trung lập của người sử dụng lao động trong tổ chức và hoạt động của công đoàn.
Thỏa thuận này có hiệu lực hai năm và có thể gia hạn thêm hai năm nữa. Bộ trưởng Nishimura Yasutoshi cho biết, theo thỏa thuận vừa ký kết, các doanh nghiệp cung cấp nguyên vật liệu, khoáng chất quan trọng của đất hiếm phục vụ cho việc sản xuất pin cho xe điện tại Nhật Bản sẽ đủ điều kiện nhận các ưu đãi về chính sách thuế của Mỹ. Những khoáng chất đó bao gồm lithium, niken, coban, than chì và mangan. Đây là chìa khóa để củng cố chuỗi cung ứng pin của Mỹ và cho phép các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản tiếp cận rộng rãi hơn với khoản tín dụng thuế xe điện mới của Mỹ, qua đó đảm bảo được một phần lợi thế cạnh tranh với các hãng xe khác.
Năm 2022, Mỹ đã công bố biện pháp ưu đãi khấu trừ thuế, với mức tối đa là gần 7.600 USD đối với người tiêu dùng mua xe điện tại nước này. Tuy nhiên, các hãng ô tô của Nhật Bản có thể không thuộc đối tượng điều chỉnh của quy định này trong trường hợp sản xuất xe tại Nhật Bản và xuất khẩu sang Mỹ, hoặc trường hợp xe sản xuất tại Mỹ nhưng pin tích điện vẫn được gia công tại Nhật Bản.
Mặc dù ô tô điện sản xuất tại Nhật Bản không thuộc đối tượng điều chỉnh của thỏa thuận mới, tuy nhiên với trường hợp xe được sản xuất tại Bắc Mỹ và sử dụng pin gia công tại Nhật Bản, sẽ được hưởng biện pháp khấu trừ thuế tối đa là 500.000 yen (gần 3.800 USD).
Thỏa thuận này tương tự như một thỏa thuận mà Mỹ đã đàm phán với Liên minh châu Âu (EU) nhằm nới lỏng các điều kiện cho vay và tăng khả năng tiếp cận số vốn tín dụng 369 tỷ USD và các chính sách ưu đãi thuế có sẵn trong thập kỷ tới, trong các lĩnh vực năng lượng tái tạo bao gồm điện gió, điện Mặt Trời và điện. Các thỏa thuận với Nhật Bản và EU được cho là sẽ giúp các đối tác này có quy chế giống như đã ký Hiệp định Tự do Thương mại với Mỹ để có thể được hưởng tín dụng thuế cho xe điện theo Đạo luật Giảm lạm phát (IRA). Tuy nhiên, hiện các quan chức Nhà Trắng từ chối cho ý kiến xem các thỏa thuận này có giúp Nhật Bản và EU có quy chế như đã ký Hiệp định Tự do Thương mại với Mỹ hay không, cho biết việc này sẽ do cơ quan chuyên môn là Bộ Tài chính cho ý kiến.
Hiện tại, hãng xe Toyoya của Nhật Bản đang có kế hoạch chính thức bắt đầu sản xuất ô tô điện tại nhà máy ở bang Kentucky của Mỹ từ năm 2025. Hãng Honda cũng có kế hoạch xây dựng ba nhà máy sản xuất các dòng xe thân thiện với môi trường này tại bang Ohio (Mỹ).