Một vài năm trước, mạng xã hội là nơi để những người trẻ tuổi chia sẻ thành tích tài chính của mình bằng cách đăng tải những món đồ xa xỉ mà họ đã mua và khoe về mọi thứ. Đến năm 2023, một xu hướng tiêu dùng mới mang tên "quiet luxury" (xa xỉ thầm lặng) - một thuật ngữ chỉ sự giàu có và quyền lực chỉ được thể hiện một cách tinh tế, kín kẽ thay vì phô trương như trước đây bắt đầu lên ngôi.
Nhưng giờ đây, theo người dùng trên nhiều nền tảng xã hội, tất cả không chỉ còn dừng ở khiêm tốn, mà là sống tiết kiệm và tự hào về điều đó. Xu hướng này gọi là "loud budgeting" (tiết kiệm ồn ào). Trong bối cảnh nền kinh tế như hiện nay, khi mọi chi phí, giá cả tăng chóng mặt, thế hệ Gen Z đã lựa chọn thẳng thắn với khả năng tài chính của bản thân và ngừng việc chi tiêu xa xỉ.
Erica Sandberg, chuyên gia tài chính cá nhân của CardRates.com có trụ sở tại San Francisco, California cho biết, thay vì tạo ra cảm giác giàu sang và phô bày những hàng hóa tiêu dùng mà họ thực sự không đủ khả năng chi trả, mọi người đang sống trung thực và cởi mở hơn, tôn trọng ngân sách cá nhân của mình hơn.
"Tôi nghĩ nhiều người trong số họ cũng tin rằng, bằng cách từ chối tiêu dùng quá mức và các khoản nợ, họ sẽ có thể trang trải cuộc sống, tiết kiệm cho tương lai và tận hưởng cuộc sống hơn. Việc 'tiết kiệm ồn ào' đang mang lại sức mạnh cho họ".
Những video đề xu hướng "tiết kiệm ồn ào" gần đây đã thu hút gần 10 triệu lượt xem trên nền tảng mạng xã hội TikTok và đang tiếp tục tăng, chủ yếu là chia sẻ các mục tiêu tiết kiệm và coi đó như phương châm sống. Cả những người dùng mạng xã hội cũng như các chuyên gia tài chính đều cho rằng xu hướng lan truyền này có thể giúp mọi người cắt giảm việc mua sắm bốc đồng và đưa ra những lựa chọn tài chính thông minh hơn.
Lukas Battle - một trong những người đi đầu trào lưu này giải thích: "Không phải là 'Tôi không có đủ' mà là 'Tôi không muốn chi tiêu'. Ví dụ bạn tôi muốn đi ăn tối. Tôi sẽ nhắn tin cho họ về kế hoạch 'tiết kiệm ồn ào' của tôi trong tháng này. Tôi nghĩ minh bạch tài chính với bạn bè là điều mà bạn không cần phải xấu hổ".
Theo nhà lập kế hoạch tài chính - Jaime Eckels, xu hướng "tiết kiệm ồn ào" khẳng định rằng việc có các mục tiêu tài chính rõ ràng và hy sinh để đạt được chúng là điều bình thường. Trước đây, Gen Z thường xuyên đối mặt với trở ngại khi tiết kiệm tiền, họ dành phần lớn thời gian để bị cám dỗ khi nhìn những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội giới thiệu những sản phẩm, trải nghiệm đắt tiền và cuộc sống xa hoa. Nhưng khi phải đối mặt với tình hình kinh tế khó khăn và lạm phát tăng cao, họ bắt đầu hướng đến những sự an tâm và bền vững hơn về mặt tài chính.
"Và khi thế hệ này bước vào thời đại mà họ tìm kiếm sự an tâm về tài chính, nhiều người bị sốc bởi chi phí phải bỏ ra cho tất cả những điều đó. Thay vì cảm thấy áp lực phải so bì với người khác, cứ thẳng thắn nói 'tôi không đủ khả năng chi trả và điều đó không sao cả'", Jaime Eckels nói.