Ngày 2/1, trong buổi làm việc đầu tiên của quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan, Tổng thống Trump giải thích cho việc "sa thải" ông Mattis là không hài lòng với cách mà cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ xử lý vấn đề Afghanistan.
Tổng thống Mỹ cũng viện dẫn việc ông Mattis từng bị sa thải khi đảm nhận vị trí lãnh đạo Bộ Tư lệnh trung tâm Mỹ dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama hồi năm 2013 như một minh chứng rằng quyết định của ông về cơ bản là sa thải vị Tướng Hải quân này vì chưa mang lại những kết quả mà ông mong đợi.
Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan, 56 tuổi, từng là Thứ trưởng Quốc phòng trước khi ông Jame Mattis đột ngột từ chức Bộ trưởng Quốc phòng hồi tháng trước do những mâu thuẫn tích tụ lâu ngày với Tổng thống Donald Trump.
Trong ngày làm việc đầu tiên, ông Shanahan đã bước đầu vạch ra những ưu tiên hàng đầu của Lầu Năm góc và kế hoạch triển khai những nhiệm vụ địa chính trị khẩn cấp, trong đó có việc rút toàn bộ binh lính Mỹ tại Syria về nước.
Ông yêu cầu các cấp dưới tập trung vào chiến lược quốc phòng vốn được vạch ra dưới thời ông Mattis với điểm nhấn là tăng cường năng lực cạnh tranh với các nước như Nga và Trung Quốc.
Hãng tin AFP (Pháp) dẫn lời một quan chức Mỹ cho biết trong ngày làm việc đầu tiên, quyền Bộ trưởng Quốc phòng Shanahan đặc biệt lưu ý cấp dưới về sự cạnh tranh từ Trung Quốc. Hiện Washington không che giấu mục đích kiềm chế Bắc Kinh gia tăng ảnh hưởng trên mọi lĩnh vực từ thương mại, chính trị tới quốc phòng.
Chưa từng phục vụ trong quân ngũ và bước vào Lầu Năm Góc với 30 năm kinh nghiệm làm việc tại hãng chế tạo máy bay hàng đầu thế giới Boeing, nhưng khi còn là Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ, ông Shanahan được cho là đã đảm nhận tốt công việc mỗi khi Bộ trưởng Mattis công du nước ngoài.
Mặc dù vậy, việc bổ nhiệm ông Shanahan, một người được cho là không nhiều kinh nghiệm quân ngũ và chưa thực sự thông suốt chính sách đối ngoại, lên làm quyền Bộ trưởng vẫn khiến không ít người hoài nghi do với thế mạnh về điều hành và các hiểu biết kỹ thuật, ông luôn được nhận xét là một người phù hợp với vị trí Thứ trưởng chuyên trách mảng kinh doanh trong Bộ Quốc phòng Mỹ.