Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tướng Valerii Zaluzhnyi (thứ hai bên trái). Ảnh: Cơ quan báo chí của Tổng thống Ukraine
Báo Ukrainska Pravda dẫn lại nội dung trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Italy Rai1của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết ông đang "suy nghĩ" về việc thay thế Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine, tướng Valerii Zaluzhnyi và thay đổi đường hướng lãnh đạo đất nước.
Người đứng đầu nhà nước Ukraine nói: "Khi chúng ta nói về vấn đề này, tôi nghĩ đến việc luân chuyển một số lãnh đạo nhà nước, không chỉ trong một lĩnh vực nào đó, chẳng hạn như quân đội. Tôi đang nghĩ về sự thay thế này (của tướng Zaluzhnyi), nhưng tôi không thể nói là chúng tôi đã thay thế một người nào đó ở đây...”
Theo ông Zelensky, muốn chiến thắng thì mọi người phải cùng một hướng và đều tin chắc vào chiến thắng, không được tuyệt vọng hay bỏ cuộc và những người đó phải có năng lượng tích cực phù hợp.
Ông Zelensky cho rằng đó là lý do tại sao ông nói về việc thiết lập lại, việc thay thế và không chỉ về một người nào đó, mà còn về đối với cả chỉ đạo của lãnh đạo đất nước.
Bài trả lời phỏng vấn của tướng Zaluzhnyi với tờ The Economist ngày 1/11/2023 đánh dấu sự công khai hoá bất đồng giữa Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine với Tổng thống Zelensky. Ảnh chụp màn hình tờ The Economist.
Trong những tháng gần đây, nhiều bài báo chỉ ra mối quan hệ giữa ông Zelensky và ông Zaluzhnyi đã trở nên xấu đi kể từ khi vị tướng này mô tả tình hình chiến trường của Ukrainr rơi vào thế “bế tắc” trong một lần trả lời phỏng vấn tờ The Economist hồi tháng 11/2023. Phát ngôn của Tướng Zaluzhny đã bị Tổng thống Ukraine cực lực bác bỏ.
Gần đây nhất, Tổng thống Zelensky và Tổng tư lệnh Zaluzhnyi được cho là còn bất đồng về nhiều vấn đề, bao gồm nỗ lực động viên quân sự mới nhất, trong đó ông Zelensky phản đối kế hoạch của tướng Zaluzhnyi về việc huy động thêm 500.000 binh sĩ.
Vào ngày 29/1, các kênh Telegram ẩn danh và một số chính trị gia bắt đầu đưa tin về việc sa thải Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang nước này, tướng Valerii Zaluzhnyi nhưng không kèm theo bất cứ quyết định cụ thể nào về vấn đề này.
Vài giờ sau, Bộ Quốc phòng Ukraine nhanh chóng tuyên bố trên Telegram: “Các nhà báo thân mến, chúng tôi trả lời ngay cho mọi người: Không, điều đó không đúng”.
Báo Bưu điện Washington của Mỹ là phương tiện truyền thông chính thức đầu tiên tiết lộ về việc Kiev sắp thay thế Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang nước này, tướng Valerii Zaluzhnyi
Dẫn lời một quan chức quốc phòng cấp cao, tờ báo cho biết người sẽ thay thế tướng Zaluzhnyi vẫn chưa được quyết định và Tổng thống Zelensky dường như muốn trao cho vị sĩ quan một vai trò mới để xoa dịu phản ứng của công chúng.
Hai nguồn tin khác tiết lộ tướng Zaluzhnyi được đề nghị làm Đại sứ Ukraine tại Anh, nhưng ông đã từ chối vì đây là vị trí dân sự, và ông cũng không thể giải ngũ khi Ukraine đang trong tình trạng thiết quân luật.
Trong khi đó, hãng Reuters của Anh dẫn một nguồn tin thân cận với văn phòng ông Zelensky cho biết quá trình bãi nhiệm ông Zaluzhnyi đang bị trì hoãn để chờ các bên quyết định bước đi tiếp theo và không rõ quá trình này sẽ kéo dài bao lâu.
Một nguồn tin khác tiết lộ Nhà Trắng không bày tỏ quan điểm về kế hoạch thay thế vị tướng, cho rằng Ukraine có quyền đưa ra "các quyết định mang tính chủ quyền" về nhân sự. Cả hai nguồn tin đều nói chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden không phản đối việc cách chức ông Zaluzhnyi.
Ngày 30/1, Văn phòng Tổng thống Volodymyr Zelensky đã phủ nhận cáo buộc yêu cầu chỉ huy quân sự cấp cao nhất, Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine, tướng Zaluzhnyi, từ chức.
Tổng Tư lệnh Ukraine Valery Zaluzhnyi không mấy lạc quan về tình hình chiến sự Ukraine. Ảnh: AFP
Về phần mình, theo tờ Bưu điện Washington, tướng Zaluzhnyi đã nói với Tổng thống Zelensky rằng Kiev nên chuẩn bị tinh thần cho một năm thương vong nặng nề hơn nữa.
Tờ báo dẫn lời các quan chức Ukraine giấu tên cho biết Tướng Zaluzhnyi đã đưa ra viễn cảnh ảm đạm khi tổng thống thông báo với ông rằng ông sẽ sớm bị cách chức.
Một nguồn tin tiết lộ trong khi bình tĩnh đón nhận tin bị sa thải, Tướng Zaluzhnyi cảnh báo tổng thống việc cải thiện nhanh chóng vị thế của Ukraine trên chiến trường là khó có thể xảy ra, bất kể người kế nhiệm ông là ai.
Tướng Zaluzhnyi nhấn mạnh Kiev nên huy động thêm khoảng 500.000 quân dự bị để đảm bảo ngang bằng quân số với Moskva. Tuy nhiên, Tổng thống Zelensky đã bác bỏ đề xuất này, với lý do hạn chế về tài chính và sự phân nhánh chính trị có thể xảy ra.