Trung Quốc đã kêu gọi Ukraine không gia nhập khối quân sự Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), với lập luận rằng điều đó sẽ không giúp cải thiện an ninh trong khu vực. Bình luận trên của Bắc Kinh được đưa ra sau khi nhà ngoại giao kỳ cựu của Mỹ Henry Kissinger tuyên bố rằng việc trao tư cách thành viên NATO sẽ phục vụ các lợi ích của cả Kiev và Moskva.
Khi được hỏi về đề xuất của ông Kissinger tại cuộc họp báo hôm 18/5, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân lập luận rằng việc Ukraine gia nhập NATO sẽ tiếp tục thổi bùng căng thẳng ở châu Âu.
Ông nói Ukraine không nên trở thành bình phong trong một cuộc đối đầu giữa các cường quốc lớn, đồng thời cho biết thêm: “Việc củng cố hoặc thậm chí mở rộng các nhóm quân sự không phải là cách khả thi để đảm bảo an ninh của một khu vực. Không nên đạt được an ninh của một quốc gia bằng cái giá phải trả là an ninh của các quốc gia khác”.
Trước đó, trong bài phỏng vấn với tờ Economist đăng ngày 17/5, cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger cho biết các cường quốc châu Âu đang theo đuổi một chiến lược “cực kỳ nguy hiểm” bằng cách giữ chân Kiev ở bên ngoài khối quân sự do Mỹ lãnh đạo. Ông nhấn mạnh rằng Ukraine không được trở thành “một quốc gia đơn độc chỉ lo cho bản thân” và khẳng định tư cách thành viên NATO không chỉ mang lại lợi ích cho Ukraine mà cả Nga.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đồng thời khẳng định một “kiến trúc an ninh châu Âu bền vững” chỉ có thể được tạo ra thông qua đối thoại. Trong chuyến thăm Ukraine tuần này, đặc phái viên Li Hui đã gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Ngoại trưởng Dmitry Kuleba cùng các quan chức cấp cao khác để trao đổi quan điểm của Bắc Kinh về giải pháp ngoại giao cho cuộc xung đột kéo dài hơn một năm qua ở Ukraine.
Hồi tháng 2, Bắc Kinh đã công bố lộ trình hòa bình gồm 12 điểm, qua đó thúc giục cả Moskva và Kiev nối lại đàm phán trực tiếp. Tổng thống Putin sau đó nhận xét kế hoạch của Trung Quốc phù hợp với lập trường của Nga và hy vọng đề xuất này có thể là cơ sở cho một giải pháp chính trị trong tương lai. Trong khi đó, các cường quốc phương Tây lại bác bỏ kế hoạch 12 điểm của Bắc Kinh.
Các cuộc đàm phán trực tiếp do Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian giữa hai bên đã đổ vỡ vào mùa xuân năm 2022. Điện Kremlin muốn Kiev công nhận chủ quyền của Nga đối với bản đảo Crimea đã sáp nhập nước này vào năm 2014, đồng thời công nhận việc sáp nhập các tỉnh Donetsk, Kherson, Luhansk và Zaporizhzhia của Ukraine hồi tháng 9/2022.
Trong khi đó, Tổng thống Zelensky đã loại trừ bất kỳ cuộc đàm phán trực tiếp nào với Tổng thống Putin chừng nào Nga chưa rút quân khỏi Ukraine. Điện Kremlin cũng đã bác bỏ các điều khoản đàm phán do Kiev đưa ra và cho rằng Kiev không sẵn sàng giải quyết cuộc khủng hoảng thông qua đàm phán.