Binh sĩ thuộc Phái bộ gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại Bamako, Mali. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, 3 nước châu Phi hiện là thành viên không thường trực Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ gồm Ethiopia, Guinea Xích Đạo và Cote d'Ivoire đã đệ trình dự thảo nghị quyết tạo cơ sở pháp lý để LHQ tài trợ cho nhiệm vụ gìn giữ hòa bình của AU trên cơ sở xem xét từng trường hợp cụ thể.
Tại cuộc họp HĐBA LHQ ngày 20/11 do Trung Quốc chủ trì, Mỹ - quốc gia đóng góp tài chính hàng đầu đối với các hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ, cho rằng thời điểm hiện tại “chưa chín muồi” để quyết định nguồn tài chính thường niên của LHQ tài trợ cho các hoạt động gìn giữ hòa bình của AU.
Phó Đại sứ Mỹ tại LHQ Jonathan Cohen cho rằng: “Trong khi Liên minh châu Phi đang nỗ lực để cải tổ, còn quá sớm để đưa ra quyết định về mối tương quan giữa hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ và AU”.
Theo ông Cohen, “nhiều câu hỏi nghiêm túc” về thẩm quyền của LHQ đối với các hoạt động gìn giữ hòa bình sắp tới do AU đảm nhận vẫn “chưa được trả lời”. LHQ phải đảm bảo rằng quân đội châu Phi tuân thủ các tiêu chuẩn về hiệu quả hoạt động, kiểm soát hành vi, tính kỷ luật và tôn trọng nhân quyền.
Mỹ ủng hộ sự tăng cường hợp tác giữa LHQ và AU trong thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình, tuy nhiên nước này cảnh báo sẽ phản đối bất kỳ “quá trình đưa ra quyết định vội vã nào” liên quan đến những thay đổi lớn về vai trò của LHQ.
Trung Quốc, nước đóng góp lớn thứ 2 cho nhiệm vụ gìn giữ hòa bình của LHQ, đã thể hiện sự ủng hộ đối với đề xuất của các nước châu Phi khi cho rằng sáng kiến này sẽ góp phần thực hiện kế hoạch “Không còn tiếng súng vào năm 2030” của AU nhằm chấm dứt xung đột trên toàn châu lục. Đại sứ Trung Quốc tại LHQ Mã Triều Húc cho biết: “Trung Quốc ủng hộ LHQ cung cấp kinh phí bền vững và theo kế hoạch cho các hoạt động gìn giữ hòa bình do AU dẫn đầu”.
Cả Pháp và Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đều ủng hộ sáng kiến này khi cho rằng nghị quyết sẽ mở đường cho LHQ cung cấp nguồn tài chính lớn cho AU, cũng như tăng cường vai trò của AU trong giải quyết các cuộc xung đột trên lục địa.
LHQ đang tập trung cao độ cho các hoạt động gìn giữ hòa bình tại châu Phi, với một nửa trong tổng số 14 nhiệm vụ của tổ chức này đang được triển khai trên lục địa. Các nước châu Phi hiện đang cung cấp gần một nửa số binh lính gìn giữ hòa bình của LHQ được triển khai trên toàn thế giới.
Đề xuất chuyển giao nhiệm vụ gìn giữ hòa bình cho AU có thể sẽ có bước chuyển biến lớn khi theo kế hoạch, trong tháng 12 tới, HĐBA LHQ sẽ bỏ phiếu về dự thảo nghị quyết do 3 nước châu Phi đề xuất.