Máy bay tiêm kích đa nhiệm tàng hình thế hệ thứ năm F-35 của Mỹ. Ảnh: Reuters
Theo nguồn tin của Reuters, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã thông báo với Mỹ rằng họ sẽ tạm dừng các cuộc thảo luận để mua máy bay chiến đấu F-35, một phần của thỏa thuận trị giá 23 tỷ USD bao gồm cả máy bay không người lái và các loại bom, đạn tiên tiến khác.
Một quan chức UAE giấu tên nói với Reuters hôm 14/12 rằng kế hoạch mua máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 đã được gửi đi để "đánh giá lại". Tiết lộ này xác nhận thông tin trước đó của tờ Wall Street Journal về khả năng thỏa thuận vũ khí khủng bị phá vỡ.
“Các yêu cầu kỹ thuật, hạn chế về chủ quyền và phân tích chi phí / lợi ích đã dẫn đến việc đánh giá lại [thoả thuận]”, quan chức trên nói và cho biết thêm rằng Washington vẫn là “nhà cung cấp ưu tiên của UAE đối với các yêu cầu quốc phòng tiên tiến và các cuộc thảo luận về F-35 có thể được mở lại trong tương lai”.
Một người quen thuộc với các cuộc đàm phán cho biết những điểm khúc mắc trong nhiều tháng giữa Mỹ và UAE xoay quanh cách triển khai các máy bay phản lực tàng hình và mức độ công nghệ phức tạp của F-35 mà UAE sẽ được phép tận dụng.
UAE được cho là đang tìm cách “giải quyết các điều kiện an ninh quốc phòng chung cho thương vụ”. Các điều kiện do Mỹ đưa ra được họ cho quá hạn chế đối với người dùng cuối. Các yêu cầu đã được Washington đưa ra dựa trên mối quan hệ thân thiết giữa Abu Dhabi với Trung Quốc, nhằm tìm cách bảo vệ những chiếc máy bay tối tân khỏi các nỗ lực "gián điệp" có thể xảy ra.
Giới chức Mỹ lâu nay đã không rõ ràng về số phận của thỏa thuận 23 tỉ USD với UAE. Phát ngôn viên Lầu Năm Góc John Kirby trước đó tuyên bố rằng mối quan hệ của Washington với quốc gia vùng Vịnh là một vấn đề chiến lược, vượt xa thương mại vũ khí đơn thuần. Đồng thời, ông Kirby cho biết Mỹ đang tìm cách giải quyết các thắc mắc mà Abu Dhabi đưa ra. Người phát ngôn Kirby nói: “Chúng tôi sẽ luôn nhấn mạnh vềì các yêu cầu luật định và chính sách, về nhiều yêu cầu sử dụng cuối khác nhau”.
Một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ giấu tên cho Reuters hay, Washington đang tìm cách giải quyết các vấn đề còn tồn tại để thỏa thuận thành công. "Chúng tôi hy vọng rằng chúng tôi có thể giải quyết bất kỳ vấn đề còn tồn tại nào," quan chức này nói.
Việc bán 50 máy bay phản lực F-35 là một phần của thỏa thuận vũ khí trị giá 23 tỷ USD mà Mỹ và UAE đã đạt được trong những ngày cuối cùng của chính quyền Tổng thống Trump. Thỏa thuận cũng liên quan đến việc bán 18 máy bay không người lái tấn công MQ-9B Reaper, cũng như các loại vũ khí công nghệ cao khác.
Thỏa thuận trên đã có một khởi đầu khó khăn, vì nó đã bị đình chỉ ngay sau khi ký kết, vì chính quyền kế nhiệm ở Mỹ đã đánh giá lại các hợp đồng vũ khí thời ông Trump để đánh giá lại ngay sau khi Tổng thống Joe Biden tiếp quản Nhà Trắng.
UAE, một trong những đồng minh Trung Đông thân cận nhất của Washington, từ lâu đã bày tỏ quan tâm đến việc mua máy bay phản lực tàng hình F-35 và được Mỹ cam kết sẽ trao cơ hội mua chúng trong một thỏa thuận phụ khi nước này đồng ý bình thường hóa quan hệ với Israel vào tháng 8/ 2020.