Chuyến công du bất ngờ
Khoảng 10h30 ngày 8/2, ông Zelensky đã tới thủ đô London trên phi cơ quân sự C-17 của Không quân Hoàng gia Anh. Theo giới quan sát, dường như nhà lãnh đạo Ukraine đã rời đất nước bằng đường bộ rồi đáp máy bay sang Anh từ một quốc gia châu Âu, giống như khi ông công du Mỹ cách đây không lâu.
Tại đây, Tổng thống Zelensky đã gặp Thủ tướng nước chủ nhà Rishi Sunak. Ông Zelensky viết trên Twitter: “Anh là một trong những nước đầu tiên viện trợ cho Ukraine. Hôm nay, tôi ở London để đích thân cảm ơn người dân Anh vì sự ủng hộ của họ và Thủ tướng Rishi Sunak vì sự lãnh đạo của ông”.
Ông Zelensky cũng đã diện kiến Vua Charles III tại Điện Buckingham. Theo CNN, ông Zelensky và Vua Charles III đã gặp riêng trong cuộc trò chuyện kéo dài nửa tiếng về cuộc xung đột và sự ủng hộ của Anh đối với Ukraine.
Trong phát biểu trước Quốc hội Anh, ông Zelensky đã nhắc lại lời đề nghị phương Tây gửi tên lửa tầm xa và tiêm kích chiến đấu cho Ukraine.
Ông nói: “London đã đứng về phía Kiev kể từ ngày đầu tiên. Kể từ những giây phút đầu tiên của cuộc chiến toàn diện, Vương quốc Anh đã giang tay giúp đỡ chúng tôi khi thế giới vẫn chưa biết cách phản ứng.”
Tại đây, nhà lãnh đạo Ukraine cũng đã tặng Chủ tịch Hạ viện Anh Lindsay Hoyle một chiếc mũ bảo hiểm của phi công chiến đấu Ukraine, kèm theo thông điệp: “Chúng tôi có tự do. Hãy cho chúng tôi đôi cánh để bảo vệ nó.”
Dường như ông Zelensky muốn nhắn nhủ thông điệp này tới cả Thủ tướng Rishi Sunak và các thành viên Nội các trong khung cảnh lịch sử của Sảnh Westminster. Ông tin rằng những loại vũ khí do phương Tây cung cấp sẽ buộc Nga phải rút lui.
“Chúng tôi biết Nga sẽ thất bại. Chúng tôi biết chiến thắng của Ukraine sẽ thay đổi thế giới và đây sẽ là sự thay đổi mà thế giới cần. Nước Anh đang cùng chúng tôi tiến tới chiến thắng quan trọng nhất trong cuộc đời”, ông Zelensky phát biểu.
Sau bài phát biểu tại Quốc hội, nhà lãnh đạo Ukraine cũng đã tới thăm binh sĩ Ukraine đang huấn luyện ở hạt Dorset, Anh.
Thông cáo của Văn phòng Thủ tướng Anh Sunak nhấn mạnh: “Chuyến thăm của Tổng thống Zelensky đến Anh là minh chứng cho lòng dũng cảm, quyết tâm và đấu tranh của Ukraine, minh chứng cho mối quan hệ hữu nghị bền chặt giữa hai nước”.
Công bố các biện pháp trừng phạt bổ sung đối với Nga
Trong diễn biến đáng quan tâm, trước thềm chuyến thăm, Ngoại trưởng James Cleverly đã công bố gói trừng phạt mới của Chính phủ Anh nhằm vào các cá nhân và Quân đội Nga.
Cụ thể, gói trừng phạt mới nhằm vào 6 thực thể cung cấp thiết bị quân sự như máy bay không người lái cho chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine. Danh sách gồm nhà sản xuất UAV CST, đơn vị sản xuất các bộ phận trực thăng RT-Komplekt, đơn vị vận chuyển thiết bị quân sự Oboronlogistics, nhà sản xuất bộ phận cho hệ thống tên lửa phòng không Universalmash và Lipetsk, công ty dịch vụ công nghệ thông tin Moscoms.
Tám cá nhân Nga cũng bị liệt vào danh sách trừng phạt, gồm các doanh nhân, tỷ phú và chủ sở hữu hãng tin mang quan điểm ủng hộ Nga
Ngoại trưởng Cleverly tuyên bố những biện pháp trừng phạt mới này nhằm gia tăng áp lực kinh tế đối với Nga. Ông cũng khẳng định sẽ ngăn chặn Nga tiếp cận các tài sản đang bị phong tỏa cho đến khi chấm dứt chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.
Kể từ khi xung đột tại Ukraine nổ ra hồi tháng 2/2022 đến nay, Anh đã trừng phạt trên 1.300 cá nhân và tổ chức liên quan đến Nga, phong tỏa lượng hàng hóa trị giá 24,1 tỷ USD của Nga, đồng thời cung cấp 2,3 tỷ bảng Anh viện trợ quân sự và 1,5 tỷ bảng Anh hỗ trợ kinh tế và nhân đạo cho Ukraine.
Cam kết hỗ trợ quân sự, đào tạo phi công Ukraine
Trong chuyến thăm của nhà lãnh đạo Ukraine, Văn phòng của Thủ tướng Sunak cho biết Vương quốc Anh sẽ tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine trong năm tới và mở rộng chương trình đào tạo, bao gồm huấn luyện phi công máy bay chiến đấu và lính thủy đánh bộ.
“Khóa đào tạo sẽ đảm bảo phi công Ukraine có thể lái máy bay chiến đấu tinh vi theo tiêu chuẩn NATO trong tương lai”, tuyên bố của Văn phòng Thủ tướng Anh cho biết.
Động thái này dường như báo hiệu một sự thay đổi đáng chú ý trong sự ủng hộ của phương Tây, vì các nước này cho đến nay vẫn chưa cung cấp máy bay chiến đấu cũng như vũ khí tầm xa giúp Ukraine có khả năng tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.
Tuyên bố không nêu rõ khung thời gian diễn ra khóa đào tạo.
Các quan chức Anh cho biết quá trình đào tạo phi công lái máy bay của Anh thường mất nhiều năm. Tuy nhiên, cam kết này có thể mở đường cho các đồng minh gửi máy bay tới Ukraine.
Đến nay, Anh đã huấn luyện trên 10.000 lính bộ binh Ukraine và dự kiến đào tạo thêm 20.000 binh sĩ trong năm 2023.
“Chúng tôi sẽ mở rộng đào tạo từ binh sĩ sang lính thủy đánh bộ và phi công chiến đấu, đảm bảo Ukraine sở hữu quân đội có khả năng bảo vệ tốt lợi ích đất nước trong tương lai,” ông Sunak nói trong một tuyên bố.
Văn phòng Thủ tướng Anh cũng lưu ý rằng tuần trước, một số binh sĩ Ukraine đã tới Anh để học cách điều khiển xe tăng Challenger 2, sau khi London thông báo chuyển giao vũ khí này cho Kiev vào tháng trước. Ngoài ra, Anh cho biết sẽ cung cấp khả năng tầm xa hơn cho Ukraine với hy vọng giúp Kiev giảm bớt áp lực lên tiền tuyến.
Hồi tháng 11/2022, Thủ tướng Anh Sunak đã tới Kiev sau khi nhậm chức vào tháng 10. Ông cam kết cung cấp gói hỗ trợ trị giá hơn 60 triệu USD để tăng cường năng lực phòng không của Ukraine.
Người tiền nhiệm của ông Sunak là cựu thủ tướng Boris Johnson cũng có mối quan hệ tốt đẹp với ông Zelensky. Ông Johnson đã 4 lần đến Ukraine, lần gần nhất diễn ra khi ông đã rời nhiệm sở.
Chuyến thăm Anh của Tổng thống Ukraine diễn ra vào thời điểm Kiev đang thúc giục phương Tây gửi thêm vũ khí và hỗ trợ quân sự để đối phó với đà tiến quân của Nga. Ông Zelensky dự kiến sẽ tới Paris vào cuối ngày 8/2, nơi ông sẽ được Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tiếp đón cùng với Thủ tướng Đức Olaf Scholz, theo Điện Elysee. Ngày 9/2, ông Zelensky sẽ đến Brussels (Bỉ) và dự kiến tham dự Hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU)