Hai quan chức cấp cao của Ukraine đã bị chỉ đích danh là nghi phạm trong một vụ tham ô bị Cơ quan chống tham nhũng quốc gia Ukraine (NABU) lật tẩy tuần qua, liên quan đến việc mua sắm viện trợ nhân đạo.
Theo NABU và Văn phòng công tố viên chống tham nhũng chuyên ngành (SAPO), Thứ trưởng thứ nhất về chính sách nông nghiệp và thực phẩm và cựu Thứ trưởng Kinh tế Ukraine đã biển thủ khoảng 1,62 triệu USD.
Âm mưu biển thủ trên là vụ việc mới nhất xảy ra tại Ukraine kể từ khi nổ ra xung đột với Nga vào tháng 2/2022. Tháng 1/2023, vụ phát giác hai bê bối tham nhũng lớn tập trung vào việc chính phủ mua sắm thực phẩm cho quân đội và máy phát điện đã làm rung chuyển đất nước này.
Thay vì che đậy các thỏa thuận đáng ngờ, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã phát động một cuộc rà quét lớn, nhằm cho các đồng minh ở Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) thấy rằng Ukraine kiên quyết chống vấn nạn tham nhũng.
Đầu tháng này, nhà lãnh đạo Ukraine cũng đã sa thải toàn bộ người phụ trách tuyển quân khu vực do có nhiều báo cáo gian lận. Được biết, những quan chức này đã nhận những khoản tiền khổng lồ để miễn nhập ngũ cho một số người vầ thay thế họ bằng những người lính đã ra tiền tuyến hoặc bị thương trong chiến đấu.
SAPO cho biết vụ tham nhũng gần đây nhất liên quan đến việc mua thực phẩm nhằm mục đích viện trợ nhân đạo cho chính quyền quân sự khu vực và người dân các vùng Donetsk, Kherson, Sumy, Zaporizhzhia, Kiev, Khmelnytsky, Dnipropetrovsk và Poltava.
Theo các cơ quan điều tra, trong một lần, Thứ trưởng thứ nhất về chính sách nông nghiệp đã mua thực phẩm với giá cao gấp hai đến ba lần so với giá thị trường thông qua một công ty. Sau đó công ty này lại mua sản phẩm theo giá thị trường từ một nhà sản xuất Ba Lan.
Điều này đã khiến công ty đường sắt Ukraine Ukrzaliznytsia thiệt hại khoảng 776.000 USD trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 8/2022.
NABU cho biết Thứ trưởng thứ nhất về chính sách nông nghiệp nhận thức rõ được giá trị thị trường thực tế của các sản phẩm vì quan chức này thường xuyên nhận được báo cáo liên quan từ cơ quan thống kê nhà nước. Nhân vật này cũng biết về khả năng mua sản phẩm từ các nhà sản xuất Ukraine nhưng cố tình phớt lờ sự thật để biển thủ tiền đút túi rienge.
Trong một kế hoạch khác có sự tham gia của cả hai quan chức trên, thực phẩm một lần nữa lại được mua với giá cao hơn thông qua một công ty trung gian. Thứ trưởng Bộ kinh tế đã che giấu bằng chứng cho thấy có những ưu đãi tốt hơn và thúc đẩy phê duyệt bất hợp pháp các đơn đăng ký cùng với hóa đơn từ các công ty bị giật dây đằng sau.
Hậu quả, Ukrzaliznytsia đã trả quá mức cho các công ty khoảng 900.000 USD.
Số tiền chênh lệch trên đã được chuyển cho một công ty nước ngoài không có thực để tiếp tục hợp pháp hóa. Cuộc điều tra vẫn đang được triển khai.
Trước đó, ngày 14/3, hãng Interfax đưa tin chính phủ Ukraine đã thông qua Chương trình chống tham nhũng quốc gia giai đoạn 2023 - 2025.
Chương trình chống tham nhũng là một phần trong Chiến lược phòng, chống tham nhũng giai đoạn 2021 - 2025 của Ukraine. Theo chính phủ nước này, chương trình chống tham nhũng quốc gia sẽ đưa ra các tiêu chuẩn quản lý doanh nghiệp mới trong khu vực công, cũng như giúp tăng cường kiểm soát của nhà nước đối với hoạt động của các tổ chức kinh doanh do chính phủ sở hữu một phần.
Việc áp dụng các biện pháp phòng, chống tham nhũng là một trong những nhiệm vụ quan trọng đối với Ukraine để trở thành thành viên của EU.