Khách du lịch tắm biển tại Wonsan. Ảnh: KCNA/Reuters |
Tại thành phố biển Wonsan, nhiều gia đình Triều Tiên vui vẻ thưởng thức những bữa tiệc nướng bên bờ biển, đi câu cá, ăn kem trong cơn gió mát mùa hè. Còn đối với nhà lãnh đạo Kim Jong-un, khu nghỉ dưỡng này vừa là một điểm đến du lịch đem lại nguồn thu cho đất nước vừa là một địa điểm hoàn hảo để thử hạt nhân.
Theo Reuters, hiện nhà lãnh đạo trẻ này đang lên kế hoạch tái xây dựng thành phố có dân số 360.000 người này và muốn biến chúng thành “thiên đường du lịch” trị giá hàng tỷ đô la. Trước đó, Bình Nhưỡng cũng đã triển khai phóng thử gần 40 quả tên lửa từ khu vực, nằm trong chương trình tên lửa nóng của Triều Tiên.
Lim Eul-chul – chuyên gia kinh tế Triều Tiên công tác tại Đại học Kyungnam (Hàn Quốc) - nhận xét: “Đối với người ngoài nghe có vẻ điên rồ khi phóng tên lửa từ một nơi mà muốn phát triển kinh tế, nhưng đó là cách mà Kim Jong-un điều hành đất nước”.
Các nhà nghiên cứu và những người nắm rõ dự án đều khẳng định việc kết hợp du lịch và vũ khí hạt nhân là tính điển hình trong chiến lược sống còn của nhà lãnh đạo Kim Jong-un.
Triều Tiên lên kế hoạch phát triển vũ khí hạt nhân tại Wonsan từ năm 2014. Trong khi đó, kế hoạch phát triển du lịch Wonsan lại được công khai trên 160 trang của gần 30 sổ tay quảng cáo do Tập đoàn phát triển vùng Wonsan xuất bản với 4 loại ngôn ngữ Hàn Quốc, Trung Quốc, Nga và tiếng Anh trong hai năm 2015-2016.
Tượng cố chủ tịch Triều Tiên Kim Nhật Thành và Kim Jong-il xây dựng tại Wonsan. Ảnh: KCNA/Reuters |
Du lịch là một trong những nguồn đem lại thu nhập cho Triều Tiên và không bị các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc ảnh hưởng. Theo một cuốn sổ tay quảng bá, Wonsan bao gồm gần 140 di tích lịch sử, 10 bờ biển, 0 điểm tham quan du lịch, 4 suối nước khoáng, một số khu nghỉ dưỡng tắm nóng và hồ tự nhiên cùng “hơn 3,3 triệu tấn bùn đen giúp ích trị liệu các bệnh thần kinh và tiêu hóa”. Nhà lãnh đạo Kim Jong-un cũng đã xây dựng một khu trượt tuyết và một sân bay mới tại đây.
Hiện mục tiêu dự án mới của ông Kim là muốn thu hút các nhà đầu tư trợ giúp xây dựng một trung tâm thương mại trị giá 7,3 triệu USD, kế hoạch phát triển trung tâm thành phố có chi phí lên tới 197 triệu USD và xây dựng một sân golf cao cấp 123 triệu USD.
Đầu năm, ông Kim đã cử 16 quan chức tới Tây Ban Nha để đem về sáng kiến phát triển Wonsan. Họ đã tới thăm Marina d'Or - một trong những khu nghỉ dưỡng phức hợp lớn nhất quốc gia Địa Trung Hải này, và công viên giải trí Terra Mitica ở Benidorm. “Họ tận mắt quan sát những địa điểm đó và quay phim lại”, người phát ngôn của Đại sứ quán Triều Tiên ở Madrid cho biết.
Cả hai khu du lịch đều xác nhận có chuyến thăm, thậm chí theo lời một nữ phát ngôn của công viên Terra Mitic, phái đoàn Triều Tiên đã rất ấn tượng với chủ đề tái hiện lại văn minh cổ xưa của Ai Cập, Hy Lạp và Rome tại công viên.
Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có đối tác nước ngoài nào lên tiếng họ sẽ hỗ trợ dự án Wonsan của ông Kim. Sân bay mới, hoàn thành năm 2015, vẫn chưa mở đường bay quốc tế. Mỹ gần đây cũng cấm công dân tới Triều Tiên. Lệnh trừng phạt hiện giờ cũng cấm mọi công việc kinh doanh chung với quốc gia Đông Bắc Á này.
Khi bắt đầu nắm quyền lực từ năm 2011, ông Kim Jong-un được thừa kế chế độ do quân đội điều hành. Tại đất nước mà trong 10 người lại có đến 7 người dựa vào hoạt động kinh doanh "chui" để sinh sống, chính bộ phận thương nhân tự do này lại khiến cho vị thế của nhà lãnh đạo Kim Jong-un dễ bị tấn công hơn. Theo Thae Yong Ho – cựu Phó Đại sứ Triều Tiên ở London, lãnh đạo Triều Tiên đang tìm một phương án vừa tận dụng được lực lượng quân đội vừa khai thác lực lượng thị trường để đất nước tồn tại.
Vũ khí hạt nhân tại Wonsan chính là câu trả lời cho ông Kim Jong-un. Chi phí duy trì vũ khí hạt nhân sẽ ít tốn kém hơn so với chi phí dành cho vũ khí hạng nặng truyền thống, bên cạnh đó ông Kim có thể chuyển số tiền cắt giảm cho ngân sách quân đội sang làm kinh tế.
“Ông Kim Jong-un biết ông ấy chỉ có thể kiểm soát xã hội và đảm bảo vị trí của mình nếu như vai trò và tầm ảnh hưởng của ông ấy đối với nền kinh tế tăng cao”, ông Thae nhận định.
Đối với chế độ Triều Tiên, Wonsan là một địa điểm mang nhiều ý nghĩa biểu tượng. Đây là điểm mà cố chủ tịch Kim Nhật Thành đặt chân đầu tiên cùng quân đội Liên bang Xô viết giành lại đất nước, giải phóng Triều Tiên khỏi chế độ thuộc địa của Nhật Bản năm 1945.
Theo Michael Spavor – cố vấn người Canada đã từng uống trà với nhà lãnh đạo Triều Tiên trên chiếc phi cơ riêng của ông vào năm 2013, Wonsan có vị trí đặc biệt trong tim Kim Jong-un.
Một buổi tập trận bắn đạn thật bên bờ biển Wonsan. Ảnh: KCNA/Reuters |
Mặc dù thông tin lịch sử chính thức chưa bao giờ tiết lộ nơi sinh của nhà lãnh đạo triều Tiên song rất nhiều người Wonsan tin rằng ông được sinh ra tại đây, một phần vì những năm tháng đầu đời ông ở đây.
Hiện chưa có con số chính xác thống kê cập nhật lượng du khách đến Triều Tiên trong những năm trở lại đây. Năm 2012, có hơn 237.000 người Trung Quốc đã tới Triều Tiên song phía Trung Quốc đã ngừng công khai số liệu từ năm 2013. Để so sánh, trong năm 2016, có tới 8 triệu người Trung Quốc đã tới du lịch Hàn Quốc.
Theo Viện Hải dương Hàn quốc – một viện nghiên cứu chiến lược ở Seoul, ngành du lịch đã đem về 44 triệu USD thu nhập hàng năm cho Triều Tiên, chiếm 0,8% GDP đất nước. Khoảng 80% du khách nước ngoài của Triều Tiên là Trung Quốc. Phần còn lại là người phương Tây và du khách Nga.