Hãng tin Bloomberg tiết lộ danh sách dài các yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ đối với NATO xung quanh việc Phần Lan, Thuỵ Điển xin gia nhập khối. Ảnh: AFP
Bloomberg ngày 17/5 dẫn nguồn từ “ba quan chức cấp cao Thổ Nhĩ Kỳ” cho biết, danh sách yêu cầu của Ankara đối với NATO và các thành viên tương lai là Phần Lan và Thụy Điển bao gồm việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt áp đặt lên Thổ Nhĩ Kỳ vì nước này mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 từ Nga, cũng như cho phép quay trở lại chương trình máy bay tiên tiến F-35.
Ngày 15/5, Phần Lan và Thụy Điển đã chính thức tuyên bố ý định gia nhập NATO trong bối cảnh Nga đang tấn công quân sự nhằm vào Ukraine. Để làm được điều đó, tất cả các thành viên của liên minh quân sự gồm 30 quốc gia sẽ phải nhất trí ủng hộ đơn xin gia nhập của họ. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ cho biết sẽ không đồng ý với Helsinki và Stockholm vì hai nước này không có “lập trường rõ ràng dứt khoát” chống lại Đảng Công nhân Kurdistan (PKK) và Mặt trận Giải phóng Nhân dân Cách mạng (DHKP/C), các nhóm mà Ankara coi là tổ chức khủng bố.
Thụy Điển và Phần Lan vốn có lịch sử cấp phép tị nạn chính trị cho người dân từ Thổ Nhĩ Kỳ, đặc biệt là người Kurd, chạy trốn các cuộc xung đột nội bộ - điều mà Ankara cho là không thể chấp nhận được. Theo Bloomberg, giới lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu Thụy Điển và Phần Lan “công khai lên án không chỉ PKK mà cả các chi nhánh của tổ chức này trước khi được phép gia nhập khối”.
Hôm 16/5, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đã xác nhận rằng đất nước của ông cũng muốn Thụy Điển và Phần Lan hủy bỏ các hạn chế thương mại mà họ đã áp đặt đối với Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên, như các nguồn tin của Bloomberg cho biết, danh sách điều kiện của Thổ Nhĩ Kỳ còn dài hơn.
“Thổ Nhĩ Kỳ muốn được đưa trở lại chương trình máy bay tiên tiến F-35, chương trình đã bị cấm sau khi họ mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 từ Nga. Họ cũng yêu cầu mua của Mỹ hàng chục máy bay chiến đấu F-16 và nâng cấp bộ dụng cụ cho phi đội hiện có của mình”, Bloomberg viết.
Ngoài ra, Ankara cũng muốn Mỹ dỡ bỏ các lệnh trừng phạt mà Washington áp đặt đối với nước này vì hợp đồng mua tên lửa S-400 của Nga.
Tuy nhiên, các nguồn tin của Bloomberg đã bác bỏ những thông tin cho rằng việc Thổ Nhĩ Kỳ phản đối Phần Lan và Thụy Điển trở thành thành viên NATO dưới bất kỳ hình thức nào có liên quan đến mối quan hệ của Ankara với Moskva. Trước đó, Nga đã cảnh báo Helsinki và Stockholm không nên gia nhập NATO và tuyên bố sẽ có phản ứng thích hợp nếu có các mối đe dọa.
Trong khi đó, ngày 16/5, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nói rằng “Thổ Nhĩ Kỳ là một đồng minh giá trị và mọi lo ngại về an ninh đều cần được giải quyết”.