Trụ sở Ngân hàng Thế giới (WB) ở Washington, DC, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Đối với Trung Quốc, WB dự báo nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sẽ chỉ tăng trưởng 4,5% trong năm nay so với mức 5,2% của năm ngoái.
Báo cáo của WB cảnh báo rằng mặc dù xuất khẩu hàng hóa trong khu vực bắt đầu phục hồi từ nửa cuối năm 2023 nhưng khu vực châu Á đang phát triển có thể phải đối mặt với các chính sách bóp méo thương mại tại các thị trường điểm đến quan trọng như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Các chính sách này, nhằm thúc đẩy hoạt động của các công ty ở những quốc gia sử dụng chúng, có thể sẽ gây bất lợi cho các công ty khác cùng ngành trong khu vực châu Á. Theo WB, trong năm 2023, có đến gần 3.000 chính sách như vậy được ban hành, cao gấp ba lần con số của năm 2019.
WB cho rằng giữa bối cảnh lĩnh vực bất động sản và tiêu dùng nội địa của Trung Quốc suy yếu, các nỗ lực nhằm chuyển hướng đầu tư từ hạ tầng và bất động sản sang sản xuất tiên tiến có thể tạo ra sự mất cân bằng giữa năng lực sản xuất cũng như nhu cầu trong và ngoài đất nước. Dấu hiệu dư cung, đặc biệt là trong lĩnh vực xe điện, đã bắt đầu lan rộng sang các nước láng giềng như Thái Lan.
Chuyên gia Aaditya Mattoo, nhà kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, cho biết: “Chúng ta có thể thấy hiện tượng tương tự khi giá tấm pin năng lượng Mặt Trời giảm”. Theo chuyên gia này, khả năng hấp thụ các cú sốc từ Trung Quốc của thế giới là kém hơn so với trước đây.
Trong khi đó, do khách du lịch Trung Quốc ít hơn dự kiến, lượng khách nước ngoài đến các nền kinh tế phụ thuộc vào du lịch ở châu Á được duy trì ở dưới mức trước đại dịch.
WB ước tính tăng trưởng sản lượng công nghiệp của các nước đang phát triển ở châu Á sẽ giảm 0,5 điểm phần trăm nếu lạm phát gia tăng bất ngờ ở Mỹ và lãi suất được duy trì ở mức cao hơn trong thời gian dài. Trong khi đó, những cú sốc vĩ mô có thể khiến tốc độ tăng trưởng kinh tế Trung Quốc giảm 0,3 điểm phần trăm.
Báo cáo của WB cảnh báo rằng tỷ lệ nợ tư nhân/Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của khu vực cứ tăng 10 điểm phần trăm thì đầu tư sẽ giảm 1,1 điểm phần trăm. Hiện nay, tỷ trọng đầu tư tư nhân trong GDP vẫn thấp hơn mức trước đại dịch. Tình trạng này gần đây đã được khắc phục nhờ sự cải thiện của đầu tư công ở Việt Nam và Philippines trong hai năm qua. Tuy nhiên, đầu tư công ở các quốc gia như Trung Quốc, Malaysia và Thái Lan lại sụt giảm.
Ngoài ra, khi đầu tư tư nhân suy yếu, tăng trưởng cần được thúc đẩy nhờ năng suất. Mặc dù vậy, WB cho rằng khả năng cạnh tranh và đổi mới của các công ty tư nhân đang bị cản trở bởi sự xu hướng bảo hộ và sự thiếu kỹ năng cần thiết.
Ngân hàng Thế giới khuyến nghị rằng việc loại bỏ các rào cản cạnh tranh, cải thiện cơ sở hạ tầng và cải cách giáo dục sẽ giúp thu hẹp khoảng cách năng suất ngày càng lớn giữa các doanh nghiệp tư nhân ở châu Á và các đối thủ ngoài khu vực.
Khu vực châu Á đang phát triển bao gồm các quốc gia Trung Quốc, Mông Cổ, Timor-Leste và 10 thành viên thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).