Chính phủ Italia vừa thông qua kế hoạch xây dựng một máy gia tốc hạt mới có tên gọi là SuperB nhằm nghiên cứu sự khác nhau (tuy nhỏ nhưng rất quan trọng) giữa vật chất và phản vật chất.
Máy gia tốc hạt SuperB sẽ tiến hành bắn phá các hạt electron và phản hạt positron cùng nhau để tạo ra các cặp hạt/phản hạt B-meson, D-meson và Tau-lepton. Việc xác định sự khác biệt rất nhỏ về cách thức phân hủy của các hạt và phản hạt có thể giúp vén bức màn bí ẩn tại sao trong vũ trụ, vật chất lại có nhiều hơn rất nhiều so với phản vật chất.
Cơ sở SuperB sẽ do Viện Nghiên cứu Vật lý nguyên tử và hạt nhân quốc gia Italy (INFN) xây dựng với nguồn kinh phí 500 triệu euro. Cơ sở này sẽ nằm trên một khu vực hình tròn có chu vi 2 km với hai máy gia tốc - một máy dành cho các electron và một máy cho các positron.
Quá trình va chạm của các hạt và phản hạt sẽ diễn ra trong một bộ phân tích (detector) lớn có nhiệm vụ theo dõi các sản phẩm bị phân hủy này cũng như đo năng lượng của chúng. SuperB dự kiến sẽ tạo ra các cặp hạt/phản hạt B-meson ở tốc độ lớn gấp 50 - 100 lần so với các "xưởng B" trước đây cũng như hiện tại, chẳng hạn như cơ sở Belle ở Mỹ và BaBar ở Nhật Bản.
Giám đốc Ban dự án SuperB, ông Marcello Giorgi thuộc phòng thí nghiệm của INFN tại Pisa, cho biết việc thử nghiệm có thể bắt đầu để thu thập số liệu vào năm 2016. Ngoài ra, cơ sở SuperB cũng sẽ sản xuất loại phóng xạ synchrotron để sử dụng trong thí nghiệm của các ngành vật lý vật chất đặc, hóa học, sinh học và khoa học vật liệu.
INFN sẽ quyết định địa điểm xây dựng SuperB vào cuối tháng này, có thể là tại cơ sở thí nghiệm Frascati của họ ở ngoại ô thủ đô Rôma hoặc tại Đại học Tổng hợp Tor Vergata, cách Frascati khoảng 2 km. SuperB dự kiến sẽ được bắt đầu xây dựng trong năm nay.
Ngự Bình (P/v TTXVN tại Italia)