Theo kết quả khảo sát 10.197 doanh nghiệp của VCCI, có tới 87,2% doanh nghiệp chịu ảnh hưởng ở mức “phần lớn” hoặc “hoàn toàn tiêu cực” do dịch COVID-19; khoảng 11% doanh nghiệp cho rằng không bị ảnh hưởng và gần 2% doanh nghiệp cho biết ảnh hưởng của dịch với doanh nghiệp họ ở mức “phần lớn tích cực” hoặc “hoàn toàn tích cực”. Trong đó, tác động của dịch COVID-19 với doanh nghiệp ở một số ngành là đặc biệt lớn.
Cùng với kiểm soát tốt tình hình dịch COVID-19, Chính phủ đã kịp thời ban hành các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong giai đoạn cao điểm của đại dịch dù ngân sách eo hẹp. Trong đó, một số chính sách hỗ trợ được doanh nghiệp đánh giá cao nhất là: Giãn, hoãn thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập, tiền thuê đất, các chính sách nới lỏng về tín dụng của các ngân hàng. Một số chính sách gia hạn đóng thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), gia hạn đóng thuế GTGT nhìn chung dễ tiếp cận hơn. Tuy nhiên các doanh nghiệp đều phản ánh: Việc vay lãi suất 0% trả lương cho người lao động là chính sách khó tiếp cận nhất.
“Chính sách ban hành để hỗ trợ sản xuất kinh doanh cho cộng đồng doanh nghiệp vượt qua COVID-19 cũng bộc lộ một số hạn chế nên cần phải điều chỉnh phù hợp với ‘trạng thái bình thường mới”, ông Đậu Anh Tuấn cho biết.
Đề cập tới quy định gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất, ông Đậu Anh Tuấn cho rằng: Việc xác định chính xác đối tượng được gia hạn là rất quan trọng, bởi vừa tránh được tình trạng chính sách hỗ trợ dàn trải vừa đảm bảo hiệu quả của quy định. Nghị định 41/2020/NĐ-CP đã xác định được những đối tượng được hưởng chính sách này dựa trên các ngành - dự đoán là bị thiệt hại bởi COVID-19. Tuy nhiên, việc xác định tiêu chí những đối tượng được gia hạn thuế sẽ bỏ sót những đối tượng chịu thiệt hại trực tiếp như các doanh nghiệp chịu ảnh hưởng bởi các quyết định cách ly, phong tỏa, buộc dừng hoạt động của các cơ quan.
Theo ý kiến nhiều doanh nghiệp, dư địa cho các giải pháp về thuế, phí, hỗ trợ tiếp cận tín dụng không nhiều vì ngân sách hạn chế. Doanh nghiệp mong nhất là được tháo gỡ các nút thắt về thủ tục hành chính để cải thiện môi trường kinh doanh; giải pháp dài hơi về tài chính cho doanh nghiệp duy trì được tỷ lệ người lao động cao; xây dựng chính sách phát triển công nghiệp, dịch vụ theo hướng bớt lệ thuộc vào nguồn cung bên ngoài, giảm tình trạng gia công kéo dài quá lâu; đồng thời cần có chính sách hỗ trợ theo hướng tạo thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam trụ lại được và có khả năng vượt lên sau dịch COVID-19; chính sách đổi mới sáng tạo, đào tạo nhân lực chất lượng cao.
Giới chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp cũng đã kiến nghị và mong chờ gói kích thích kinh tế mới, trạng thái bình thường mới cần phải có những chính sách mới. Trong đó, đề nghị kéo dài thời hạn những giải pháp và chính sách đã ban hành trong năm 2020 như tiếp tục thực hiện miễn, giảm, gia hạn thời gian nộp thuế; giảm, gia hạn khoản đóng góp bảo hiểm xã hội, phí công đoàn…
Để hỗ trợ doanh nghiệp thiết thực, hiệu quả, một số doanh nghiệp cũng kiến nghị Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam miễn 2% kinh phí công đoàn trong thời gian dịch bệnh; các ngân hàng tiếp tục xem xét, cơ cấu lại thời gian trả nợ, giảm lãi suất cho vay 1,5 - 2% cho các gói cho vay và điều kiện, thủ tục cho vay cần đơn giản hơn, tài sản thế chấp linh hoạt hơn. Đồng thời giảm thuế GTGT trong 3 - 5 năm để doanh nghiệp tăng vốn tích lũy, tái đầu tư sau dịch; giảm thuế thu nhập doanh nghiệp về mức 13 - 15%; giảm tiền thuê đất trong 2 năm…