Tăng trưởng khả quan
Thống kê từ Bộ Công Thương, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 3 đạt 392,2 nghìn tỷ đồng, tăng 0,9% so với tháng trước và tăng 12,1% so với cùng kỳ năm 2018.
Theo đó, tính chung quý I, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt 1.184,9 nghìn tỷ đồng, tăng 12% so với cùng kỳ năm trước, nếu loại trừ yếu tố giá tăng 9% (cùng kỳ năm 2018 tăng 8,9%).
Nhận định từ các chuyên gia cho thấy, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng xã hội tiếp tục duy trì được mức tăng trưởng tốt trong quý I, tạo tiền đề cho việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng cả năm 2019 ở mức 12%.
Nhìn chung, tình hình thị trường trong nước tiếp tục được bảo đảm ổn định, nguồn cung hàng hóa dồi dào, giá cả cơ bản ổn định, không có tình trạng thiếu hàng, sốt giá. Trong 3 tháng đầu năm, thị trường chủ yếu tập trung cho các hoạt động chuẩn bị và phục vụ Tết Nguyên đán.
Bà Lê Thị Hồng, Trưởng Phòng Điều tiết cung cầu, Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, điểm mới năm nay là các địa phương đều triển khai chương trình bình ổn thị trường theo hướng xã hội hóa, giảm sử dụng vốn ngân sách, tăng cường kết nối giữa các tổ chức tín dụng và các doanh nghiệp phân phối tại địa phương.
Đáng lưu ý, tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là hai thành phố lớn nhất trong cả nước đều có sự tham gia của các nhà phân phối lớn vào chương trình bình ổn thị trường.
Các mặt hàng dự trữ bình ổn tập trung vào những hàng hoá thuộc nhu cầu thiết yếu gồm: lương thực, thực phẩm tươi sống, trứng gia cầm, thực phẩm chế biến, dầu ăn, bánh kẹo, rau củ quả, muối, đường, bột ngọt...
Cũng theo bà Lê Thị Hồng, cùng với việc triển khai chương trình bình ổn thị trường, nhiều địa phương còn triển khai mạnh mẽ các hoạt động hội chợ xuân, chương trình xúc tiến thương mại, hỗ trợ đưa hàng Việt về nông thôn, vùng sâu vùng xa, biên giới hải đảo, các khu công nghiệp để phục vụ bà con đón Tết thông qua việc tổ chức các điểm bán hàng bình ổn, các chuyến bán hàng lưu động.
Tuy nhiên, trong tháng 3, giá mặt hàng thịt lợn giảm do tình hình bệnh dịch tả lợn châu Phi có xu hướng lan rộng tại nhiều tỉnh, thành phố gây tâm lý lo ngại cho người dân nên nhu cầu tiêu dùng thịt lợn giảm mạnh. Cùng đó là việc điều chỉnh tăng giá điện với mức tăng tương đối lớn (8,36%) và sự cố từ Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn cũng đã ảnh hưởng đến nguồn cung xăng dầu ở thị trường trong nước. Thậm chí, một số cơ quan báo chí đã đưa thông tin thiếu hụt nguồn cung xăng dầu, gây hoang mang dư luận.
Ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, Bộ Công Thương đã thành lập Đoàn kiểm tra ở một số cây xăng được phản ánh có tình trạng thiếu nguồn cung; đồng thời yêu cầu các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu đáp ứng đủ nhu cầu sản xuất, tiêu dùng trong nước. Bên cạnh đó theo dõi sát diễn biến nguồn hàng, trường hợp gặp khó khăn, vượt thẩm quyền giải quyết, báo cáo về Bộ Công Thương để có phương án xử lý kịp thời.
Đặc biệt, để bảo đảm việc thực hiện nghiêm các quy định về kinh doanh xăng dầu, Bộ Công Thương đã yêu cầu Tổng cục Quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, giám sát việc bán hàng tại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu và tại các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, xử lý nghiêm các thương nhân có hành vi vi phạm.
Bà Đinh Thị Mỹ Loan, Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam chia sẻ, do tình hình bệnh dịch tả lợn châu Phi có xu hướng lan rộng tại nhiều tỉnh, thành phố cùng với ảnh hưởng từ thông tin về thịt lợn mất an toàn tại một số bếp ăn tập thể gây tâm lý lo ngại của người dân nên nhu cầu tiêu dùng thịt lợn giảm mạnh.
Vì thế, đồng hành với các doanh nghiệp bán lẻ và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Câu lạc bộ Phụ nữ với Tiêu dùng trực thuộc Hiệp hội đã đưa thông điệp đến với các bà nội trợ là không nên lo ngại dịch bệnh và nên mua sắm ở các cửa hàng uy tín, siêu thị, điểm bán thực phẩm an toàn. Do đó, dù lượng tiêu thụ thịt lợn ở các chợ dân sinh giảm nhưng ở các siêu thị, điểm bán an toàn vẫn tăng.
Về phía Bộ Công Thương, để khắc phục tình trạng dịch bệnh đang lan nhanh, Bộ đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường lập các chốt chặn, kiểm soát chặt việc nhập khẩu thịt lợn về Việt Nam.
Hơn nữa, chú ý kiểm tra cả việc nhập khẩu lợn cảnh, khi thấy có dấu hiệu lập tiêu hủy luôn, tránh để tình trạng bệnh dịch lây lan; đồng thời, kiểm soát chặt thị trường, đảm bảo cung cầu, xử lý kịp thời khi có sự cố.
Giải pháp bứt phá
Theo dự báo của các chuyên gia Vụ Thị trường trong nước, trong thời gian tới, thị trường hàng hóa trong nước hứa hẹn chưa có yếu tố tác động bất lợi nên dự kiến tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng xã hội cả năm 2019 vẫn đạt được mức tăng trưởng như kế hoạch đã đề ra ở mức tăng khoảng 12% so với năm 2018.
Hơn nữa, thị trường các mặt hàng thiết yếu sẽ chủ yếu chịu tác động của các yếu tố tăng giá các mặt hàng đầu vào cho sản xuất và đời sống như điện, xăng dầu....Bên cạnh đó, thị trường mặt hàng thịt lợn (mặt hàng thực phẩm có tỷ trọng tiêu dùng lớn) hiện đang chịu ảnh hưởng lớn của dịch bệnh, nhu cầu giảm, giá giảm nhưng khi hết dịch, nhu cầu tăng trở lại, nguồn cung bị giảm sau thời gian cách ly để chống dịch nên giá có thể tăng.
Để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong những tháng còn lại, Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng khẳng định, Bộ Công Thương sẽ đẩy nhanh tiến độ triển khai hiệu quả đồng bộ các giải pháp để phát triển bứt phá thị trường trong nước kết hợp với mở rộng thị trưởng, đẩy mạnh xuất khẩu, nhất là xuất khẩu nông sản.
Cùng với đó, triển khai mạnh mẽ các giải pháp phát triển thị trường trong nước, sớm hoàn thiện trình Chính phủ Chiến lược phát triển thị trường trong nước đến năm 2025, tầm nhìn 2030 để tổ chức triển khai thực hiện.
Theo Thứ trưởng Cao Quốc Hưng, tới đây Bộ sẽ hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách về hạ tầng thương mại cũng như đẩy mạnh hợp tác quốc tế, xúc tiến các chương trình xã hội hóa, thu hút đầu tư trong và ngoài nước về xây dựng và phát triển chợ đầu mối.
Ngoài ra, Bộ Công Thương phối hợp với các đơn vị, tổ chức liên quan đẩy mạnh các hoạt động thực hiện Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia vào chuỗi phân phối sản phẩm Việt Nam tại thị trường trong nước.
Thứ trưởng Cao Quốc Hưng cũng lưu ý, các đơn vị chức năng cần triển khai có hiệu quả các giải pháp bảo đảm cân đối cung cầu, nhất là đối với các mặt hàng thiết yếu, nghiên cứu xây dựng cơ sở dữ liệu về cung cầu để phục vụ điều hành thị trường.
Mặt khác, các đơn vị chỉ đạo triển khai tích cực Chương trình bình ổn thị trường, nhất là vào các dịp lễ, Tết, mùa vụ; phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành trong việc điều hành giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý nhằm góp phần bảo đảm thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát (CPI dưới 4%), bảo đảm an sinh xã hội.
Đặc biệt, các đơn vị chức năng triển khai các giải pháp nhằm gắn kết giữa sản xuất với phân phối hàng hóa, tăng cường liên kết trong chuỗi giá trị hàng hóa gắn với thực hiện tốt các quy định về chất lượng, an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc nhằm khuyến khích, hỗ trợ các nhà sản xuất nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam...