Tiếp nối thành công của Đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2020 - 2025 là một bước củng cố rất cơ bản, quan trọng đặc biệt trong công tác cán bộ gắn với xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, việc lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 bảo đảm công khai, dân chủ, đúng luật, nâng cao chất lượng đại biểu, đảm bảo Ngày Bầu cử thực sự trở thành ngày người dân tham gia xây dựng chính quyền “của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân”, đặc biệt đảm bảo an toàn cho cử tri và nhân dân trong diễn biến phức tạp của dịch COVID-19 là nhiệm vụ chính trị hết sức trọng đại, trọng tâm của cả hệ thống chính trị trong năm 2021.
Đến nay, các công việc chuẩn bị cho Ngày Bầu cử đã cơ bản hoàn tất. Trong đó, việc thành lập các tổ chức phụ trách bầu cử và ban hành kế hoạch, tổ chức hội nghị quán triệt, triển khai công tác bầu cử đã được các cấp ủy, chính quyền chủ động hoàn thành sớm hơn so với thời gian luật định. Công tác hướng dẫn, tập huấn về nghiệp vụ cho các tổ chức phụ trách bầu cử, đặc biệt là Tổ Bầu cử theo cách “cầm tay, chỉ việc”, làm đến đâu tập huấn đến đó, tổ chức diễn tập các tình huống thực tế được chú trọng, quan tâm.
Cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc các cấp đã tập trung làm tốt công tác hiệp thương, nhân sự đảm bảo sự cẩn trọng, bài bản, chu đáo, chặt chẽ, đúng tiến độ, đúng pháp luật, mở rộng dân chủ, nêu cao trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị giới thiệu đại biểu. Trong đó, trọng tâm là kết quả Hội nghị hiệp thương lần thứ ba với các cơ cấu kết hợp đều cao hơn so với quy định, trình độ của người ứng cử ở các cấp đều nâng cao so với nhiệm kỳ trước; thể hiện sự chủ động, đoàn kết, thống nhất của các cấp từ tỉnh đến cơ sở. Đặc biệt là kết quả các hội nghị tiếp xúc cử tri, lấy ý kiến cử tri đã thể hiện niềm tin, sự đồng thuận dành cho chính quyền các cấp ngày càng tăng lên với tinh thần “Dân tin, Đảng cử”.
Quảng Ninh đã thực hiện nghiêm túc các quy định về ấn định các đơn vị bầu cử, số lượng đại biểu được bầu ở mỗi đơn vị bầu cử; lập và công bố danh sách chính thức 7.048 người ứng cử đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp ở 1.353 đơn vị bầu cử; đồng thời niêm yết danh sách, tiểu sử tóm tắt những người ứng cử tại 1.4 khu vực bỏ phiếu trong toàn tỉnh.
Việc lập và niêm yết danh sách cử tri được quan tâm thực hiện sớm hơn 7 ngày so với thời hạn luật định nhằm bảo về quyền lợi của cử tri. Đến ngày 15/5/2021, số cử tri trong toàn tỉnh là 939.876 người; từ nay đến 7 giờ Ngày Bầu cử, các địa phương tiếp tục rà soát, điều chỉnh, cập nhật, bổ sung số liệu về cử tri, đặc biệt sự di biến động do ảnh hưởng của dịch COVID-19 đảm bảo tuyệt đối không bỏ sót cử tri, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho cử tri được tham gia bầu cử.
Bên cạnh đó, Quảng Ninh tập trung làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền về bầu cử; nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp trong việc tiếp công dân, đối thoại, kịp thời giải quyết những kiến nghị chính đáng, hợp pháp của nhân dân, khẩn trương giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu kiện còn tồn tại kéo dài trước Ngày Bầu cử, đặc biệt là đơn thư liên quan đến nhân sự ứng cử với nguyên tắc xuyên suốt “xử lý từ xa, giải quyết từ sớm”…
Thưa đồng chí, Quảng Ninh có những cách làm sáng tạo nào trong công tác chuẩn bị bầu cử vừa phù hợp với điều kiện của địa phương vừa đúng quy định của pháp luật?
Bám sát quy định của Luật, quán triệt sâu sắc các văn bản chỉ đạo, quy định, hướng dẫn của Trung ương, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, cấp ủy, Ủy ban Bầu cử các cấp đã luôn chủ động, tập trung cao nhất công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tích cực chuẩn bị các nội dung theo đúng quy định của Luật và sát với thực tiễn của tỉnh Quảng Ninh đảm bảo sự cẩn trọng, chu đáo, chặt chẽ, đúng tiến độ, đúng pháp luật. Đồng thời, tỉnh linh hoạt, sáng tạo, đổi mới trong chỉ đạo, triển khai các nội dung công việc cuộc bầu.
Điển hình, Ủy ban Bầu cử tỉnh đã ban hành kế hoạch, theo đó chia cuộc bầu cử thành 3 bước; kết thúc mỗi bước, tổ chức sơ kết, kiểm đếm, đánh giá lại những công việc đã thực hiện, rút kinh nghiệm để tiếp tục thực hiện bước tiếp theo. Với cách làm này, Ủy ban Bầu cử các cấp đã bám sát tiến độ từng nội dung công việc để chủ động triển khai. Tiến độ thực hiện các bước đều được đẩy sớm hơn so với thời gian luật định để có khoảng thời gian dự phòng, kịp thời xử lý những tình huống phát sinh và phát huy dân chủ trong thực hiện.
Ủy ban Bầu cử tỉnh Quảng Ninh chủ động ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn đảm bảo vừa tuân thủ quy định của pháp luật, mở rộng dân chủ, vừa phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương như hướng dẫn tổ chức hội nghị cử tri đối với một số mô hình đặc thù; tổ chức hội nghị cử tri nơi cư trú tại thôn, bản, khu phố theo mô hình của tỉnh Quảng Ninh…; nhất quán chỉ đạo về cơ cấu nữ, người ngoài đảng, dân tộc, trẻ, tái cử trong việc chuẩn bị và giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND. Đổi mới công tác tập huấn nghiệp vụ, trước mỗi bước công việc và ngay sau khi thành lập các tổ chức phụ trách bầu cử tỉnh đều tổ chức tập huấn kỹ, chuyên sâu về nghiệp vụ để tạo sự thống nhất, đồng bộ trong triển khai.
Ủy ban Bầu cử các cấp chủ động xây dựng các phương án, kịch bản, biện pháp sẵn sàng ứng phó kịp thời, hiệu quả các tình huống, phù hợp với các cấp độ, diễn biến dịch COVID-19, kể cả các tình huống xấu nhất.
Để bảo đảm công bằng, bình đẳng giữa các ứng cử viên, Ủy ban Bầu cử tỉnh thống nhất những người ứng cử đại biểu HĐND các cấp chuẩn bị chương trình hành động không quá 2,5 trang A4 để báo cáo với cử tri; đồng thời công khai chương trình hành động đó lên cổng thông tin điện tử của tỉnh, cổng thành phần của huyện, xã… để cử tri, nhân dân theo dõi, giám sát.
Để kịp thời nắm bắt và giải quyết kiến nghị, nguyện vọng của cử tri, công dân trước Ngày Bầu cử, động viên toàn thể cán bộ, công chức và các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị của tỉnh thực hiện làm việc vào hai ngày thứ Bảy (ngày 15/5/2021 và 22/5/2021) để tập trung giải quyết các công việc của cơ quan, đơn vị, địa phương, nhất là các công việc, thủ tục hành chính liên quan đến tổ chức, doanh nghiệp, người dân. Việc làm này khai thác, phát huy tối đa hiệu quả trong việc sử dụng hạ tầng thông tin. Các hội nghị quán triệt, triển khai; hội nghị tập huấn; hội nghị sơ kết; các phiên họp về công tác bầu cử đều được kết nối trực tuyến đến tận cấp xã, thôn, khu; do đó, kịp thời nắm bắt và tạo sự thống nhất, đồng thuận cao từ tỉnh đến cơ sở.
Trong tình hình dịch COVID-19 bùng phát ở nhiều địa phương trong cả nước, tỉnh Quảng Ninh đã có kế hoạch như thế nào để đảm bảo an toàn cho Ngày Bầu cử?
Với tinh thần “Kỷ luật, đồng tâm” của vùng Mỏ anh hùng, tỉnh Quảng Ninh luôn chủ động phòng, chống dịch trong triển khai công tác bầu cử, đảm bảo an toàn cho cử tri và tổ chức thành công cuộc bầu cử.
Trước tình hình dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp, đặt ra thách thức trực tiếp đối với địa bàn trọng điểm, tuyến đầu, ngay trước đợt dịch thứ 4, Ủy ban Bầu cử các cấp đã chủ động xây dựng kế hoạch, kịch bản phòng, chống dịch COVID-19 theo phương châm “3 trước” (nhận diện, chủ động, chống), “4 tại chỗ” (lực lượng, chỉ huy, phương tiện, hậu cần) nhằm tổ chức an toàn, thành công cuộc bầu cử trong trạng thái bình thường mới, bảo đảm quyền bầu cử, quyền ứng cử của công dân.
Sau khi đợt dịch thứ 4 bùng phát trở lại (ngày 27/4/2021), trong bối cảnh Quảng Ninh đã xuất hiện ca mắc COVID-19 trong cộng đồng, Ủy ban Bầu cử tỉnh chỉ đạo các địa phương rà soát, sẵn sàng phương án, bố trí đủ lực lượng, cơ sở vật chất, trang thiết bị, vật tư đáp ứng yêu cầu trong mọi tình huống, tiếp tục bổ sung, hoàn thiện phương án phòng, chống dịch COVID-19 phục vụ cho cuộc bầu cử.
Quảng Ninh đã xây dựng phương án tổ chức ngày bầu cử trong tình huống xấu nhất của tình hình dịch bệnh; kích hoạt và duy trì hoạt động của 11 chốt kiểm soát người ra vào tỉnh; tăng cường công tác kiểm soát biên giới, đường mòn, lối mở, quản lý chặt hoạt động xuất nhập cảnh, ngăn chặn kịp thời hiệu quả các hoạt động nhập cảnh trái phép gây nguy cơ lây lan dịch bệnh ra cộng đồng; tiếp tục duy trì hoạt động của 101 chốt Biên phòng trên tuyến biên giới. Công tác cách ly trên địa bàn tỉnh được chú trọng, quan tâm, theo đó các khu cách ly phải bố trí hệ thống camera để phục vụ việc theo dõi, giám sát và truy vết khi cần thiết.
Ủy ban Bầu cử tỉnh đã tích hợp các quy định, hướng dẫn của Trung ương và điều kiện thực tiễn của tỉnh ban hành Hướng dẫn công tác phòng, chống dịch COVID-19 phục vụ bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 thống nhất trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành của các tổ chức phụ trách bầu cử từ tỉnh đến cơ sở để tổ chức bầu cử đúng luật, an toàn trong điều kiện dịch bệnh.
Đồng thời, Ủy ban Bầu cử tỉnh tổ chức diễn tập cho thành viên các Tổ Bầu cử về nghiệp vụ chuyên sâu công tác bầu cử và diễn tập tình huống bầu cử trong tình hình dịch COVID-19 ở các cấp độ, quay video gửi các Tổ Bầu cử để chủ động trong mọi tình huống.
Thành viên các tổ bầu cử thực hiện đúng các quy định về phòng, chống dịch COVID-19 như: khai báo y tế điện tử, thực hiện nghiêm túc thông điệp 5K, tự đo thân nhiệt và theo dõi sức khỏe hàng ngày, thực hiện việc lấy mẫu xét nghiệm gộp xong và có kết quả trước 18 giờ ngày 21/5. Lực lượng chức năng phun khử khuẩn toàn bộ khu vực bỏ phiếu trong ngày 21/5 và duy trì thường xuyên việc sát khuẩn 2 giờ/lần trong ngày 23/5.
Quảng Ninh đã chuẩn bị sử dụng các hòm phiếu phụ; yêu cầu chậm nhất ngày 22/5/2021, UBND cấp xã phải hoàn thành xong việc việc khảo sát, thống kê đầy đủ số lượng, phân loại danh sách cử tri và xác định địa điểm của cử tri theo từng nhóm. Trên cơ sở đó, xây dựng lịch trình tiến độ bầu cử, phân chia, bố trí thời gian bỏ phiếu và sử dụng hòm phiếu phụ phù hợp theo từng thôn, bản, khu phố, địa chỉ cách ly tại nhà, khu vực cách ly tập trung, cơ sở y tế, bệnh viện, khu vực bị phong tỏa, giãn cách xã hội... đảm bảo phục vụ cử tri chu đáo, đúng luật, an toàn tuyệt đối.
Với tinh thần “Chống dịch như chống giặc” mà Quảng Ninh đã trải qua, tôi tin tưởng rằng chúng ta sẽ chiến thắng đại dịch, giữ vững địa bàn an toàn và tổ chức thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.
Trân trọng cảm ơn đồng chí!