Hiện nay, các tỉnh khu vực Tây Bắc, miền Trung, Tây Nguyên và Đông Nam bộ đang trong thời kỳ cao điểm về nguy cơ xảy ra cháy rừng. Hầu hết những diện tích rừng của các địa phương có nguy cơ cháy rất cao và thường xuyên ở cấp cấp V (cực kỳ nguy hiểm).
Để chủ động các biện pháp phòng cháy, chữa cháy rừng, giảm thiểu tối đa cháy rừng và thiệt hại do cháy rừng gây ra, Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp điện Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững các cấp phân công, phân nhiệm rõ ràng, cụ thể với từng thành viên của Ban chỉ đạo tăng cường kiểm tra, giám sát và đôn đốc phòng cháy, chữa cháy rừng tại cơ sở.
Các cấp ủy, chính quyền cấp huyện, cấp xã thường xuyên tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về phòng cháy, chữa cháy rừng trong cộng đồng dân cư. Địa phương để xảy ra cháy rừng phải chủ động xử lý kịp thời; làm rõ nguyên nhân, xử lý nghiêm minh người có hành vi vi phạm và trách nhiệm quản lý, đặc biệt của các chủ rừng không thực hiện các quy định về phòng cháy, chữa cháy rừng.
Các lực lượng liên ngành như: kiểm lâm, công an, quân đội… thực hiện quy chế phối hợp trong bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng; có các phương án bảo đảm lực lượng, vật tư, trang thiết bị và hậu cần, thường trực, sẵn sàng phối hợp các lực lượng ứng phó, xử lý các tình huống cấp bách trong bảo vệ rừng và cháy rừng; thường xuyên kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm.
Chi cục Kiểm lâm, các chủ rừng khẩn trương thường trực 24/24 giờ trong suốt mùa khô để kiểm soát chặt chẽ người vào những khu vực rừng có nguy cơ cháy cao, giảm thiểu nguồn lửa; phát hiện kịp thời điểm cháy; hướng dẫn khách thăm quan du lịch tại những khu vực trọng điểm cháy rừng cao.
Các đơn vị bố trí các điểm chốt, trạm canh gác, tuần tra tại các khu vực trọng điểm. Đồng thời, rà soát thực hiện phương án phòng cháy, chữa cháy rừng đảm bảo chủ động lực lượng, phương tiện theo phương châm 4 tại chỗ, có phương án chữa cháy rừng cụ thể phù hợp với từng khu vực có nguy cơ xảy ra cháy rừng, kịp thời khống chế nhanh nhất các trường hợp cháy rừng, không để xảy ra cháy lớn.
Ngoài ra, chủ động xử lý thực bì, đốt trước có kiểm soát, làm giảm vật liệu cháy ở các khu rừng dễ cháy, làm mới, tu sửa đường băng cản lửa, các công trình phòng cháy, chữa cháy rừng ở các diện tích rừng có nguy cơ xảy ra cháy cao.