Hạn chế thấp nhất trường hợp Viện kiểm sát truy tố nhưng Tòa án tuyên không phạm tội

Cùng tham dự có: Ủy viên Bộ Chính trị,  Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình; Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc; Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình; đại diện các ban, ngành hữu quan.

Báo cáo kết quả công tác của ngành Kiểm sát nhân dân năm 2018 cho biết, năm 2018,Viện kiểm sát nhân dân các cấp triển khai các biện pháp để thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ được giao, đặc biệt là các quy định mới của Bộ Luật tố tụng hình sự, đã kiểm sát 100% vụ án hình sự ngay từ giai đoạn giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm.

Cùng với việc ban hành nhiều yêu cầu xác minh, giải quyết tin tố giác, tin báo, yêu cầu điều tra, Viện kiểm sát các cấp đã trực tiếp tiến hành một số hoạt động điều tra yêu cầu khởi tố vụ án; trực tiếp khởi tố và yêu cầu điều tra; hủy bỏ gần 800 lệnh, quyết định bắt, tạm giữ, tạm giam; yêu cầu khởi tố, thay đổi, bổ sung và hủy bỏ hơn 700 quyết định khởi tố bị can. Viện kiểm sát các cấp tăng cường phối hợp chặt chẽ với Cơ quan điều tra ngay từ khi giải quyết nguồn tin về tội phạm tham nhũng. Kết quả, số vụ án được phát hiện, khởi tố mới trong năm qua là 320 vụ với 706 bị can (tăng 31,1% số vụ và 13,9% số bị can)...

Phát biểu ý kiến tại Hội nghị, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội biểu dương những cố gắng và thành tích của ngành Kiểm sát nhân dân trong năm 2018. Toàn ngành Kiểm sát nhân dân đã hoàn thành đạt và vượt các chỉ tiêu cơ bản của Quốc hội giao, các mặt công tác đều có những chuyển biến tích cực, kết quả thực hiện các nhiệm vụ cải cách tư pháp thuộc trách nhiệm của ngành Kiểm sát được tăng cường, tạo môi trường ổn định, an toàn cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và bảo vệ bình yên cho cuộc sống của nhân dân. 

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, trong năm qua, Ngành đã triển khai đồng bộ, tích cực nhiều giải pháp nhằm thực hiện tốt những nhiệm vụ trọng tâm của công tác Kiểm sát, nhất là trong bối cảnh phải thực hiện nhiều quy định mới của các đạo luật về tư pháp và đẩy mạnh cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước.

Ngành đã tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác thực hành quyền công tố trong lĩnh vực hình sự cả về số lượng và chất lượng; đồng thời đã giảm đáng kể các trường hợp Viện kiểm sát truy tố nhưng Tòa án tuyên không phạm tội, cũng như giảm các trường hợp oan, sai thuộc trách nhiệm của Viện kiểm sát. Trách nhiệm công tố của kiểm sát viên tại phiên tòa tiếp tục được nâng lên. Nhiều kiểm sát viên đã chủ động tham gia xét hỏi, tranh tụng để làm rõ nội dung vụ án, đặc biệt là tại một số phiên tòa xét xử các vụ án lớn được cử tri, nhân dân ghi nhận và đánh giá cao.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị ngành kiểm sát tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, đồng thời nêu rõ, trong những năm tới, dự báo tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật có chiều hướng gia tăng và phức tạp hơn. Công cuộc phòng, chống tham nhũng tiếp tục được đẩy mạnh, Đảng, Nhà nước và nhân dân đặt ra nhiều yêu cầu cao hơn đối với hiệu quả hoạt động của ngành Kiểm sát. Các Bộ luật tố tụng mới cùng với việc mở rộng và bảo đảm hơn quyền của người bị buộc tội, người khởi kiện cũng đặt ra yêu cầu ngày càng khắt khe hơn đối với cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng.

Từ đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị ngành Kiểm sát nhân dân tiếp tục quán triệt, thực hiện hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các Nghị quyết của Quốc hội về lĩnh vực tư pháp; tiếp tục nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố, bảo đảm truy tố đúng người, đúng tội danh, hạn chế đến mức thấp nhất trường hợp Viện kiểm sát truy tố nhưng Tòa án tuyên không phạm tội, hoặc phải thay đổi tội danh, các trường hợp đình chỉ điều tra do không có sự việc phạm tội hoặc hết thời hạn điều tra mà không chứng minh được tội phạm và hành vi phạm tội. Bên cạnh yêu cầu chống làm oan người vô tội thì cần chú trọng chống bỏ lọt tội phạm. Đồng thời, ngành cần có giải pháp hiệu quả để tiếp tục nâng cao chất lượng tranh tụng của kiểm sát viên tại phiên tòa; bảo đảm nguyên tắc suy đoán vô tội và tranh tụng trong xét xử.

"Ngành Kiểm sát cần chủ động đề ra giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát hoạt động tư pháp, bảo đảm mọi tội phạm phải được phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh. Tăng cường vai trò, trách nhiệm của Viện kiểm sát các cấp trong quá trình xét xử các vụ án, vụ việc dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại; kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và yêu cầu xử lý nghiêm minh các vi phạm trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án, bảo đảm các hoạt động tư pháp tuân thủ đúng quy định của pháp luật", Chủ tịch Quốc hội nói.

Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu ngành Kiểm sát tiếp tục chủ động, phối hợp đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử kịp thời, nghiêm minh các vụ án tham nhũng, những vụ án kinh tế đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm; tích cực đề xuất và triển khai các biện pháp nhằm thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng. Thông qua công tác kiểm sát, chủ động nghiên cứu, đề xuất với Đảng, Nhà nước các chủ trương, giải pháp đấu tranh phòng, chống tội phạm tham nhũng, kinh tế và các tội phạm gây bức xúc trong xã hội. 

Ngành Kiểm sát cần tăng cường năng lực, bảo đảm cho Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao thực sự là công cụ hữu hiệu để ngăn chặn, phòng ngừa các hành vi xâm phạm hoạt động tư pháp và tham nhũng, chức vụ xảy ra trong hoạt động tư pháp theo thẩm quyền, góp phần xây dựng các cơ quan tư pháp trong sạch, vững mạnh, hiệu lực, hiệu quả, củng cố niềm tin của người dân vào công lý. 

Song song với đó là chủ động phối hợp với Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ Tư pháp và các cơ quan hữu quan để phát hiện những khó khăn, vướng mắc và theo thẩm quyền kịp thời hướng dẫn áp dụng thống nhất các đạo luật về tư pháp, nhất là Bộ Luật hình sự, Bộ Luật tố tụng hình sự, Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự...; tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực tư pháp; đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm xuyên quốc gia, nhất là tội phạm về ma túy, buôn lậu, mua bán người, tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị ngành Kiểm sát chủ động đàm phán, tham mưu với cơ quan có thẩm quyền ký kết các hiệp định tương trợ tư pháp về hình sự, tạo hành lang pháp lý tốt để tăng cường hiệu quả cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm trong bối cảnh nước ta hội nhập sâu rộng vào đời sống quốc tế; tích cực đẩy mạnh hợp tác trong công tác đào tạo cán bộ, trao đổi kinh nghiệm và sự hỗ trợ quốc tế nhằm tăng cường nâng cao năng lực hoạt động của ngành Kiểm sát. 

Ngành Kiểm sát cần tập trung xây dựng tổ chức ngành kiểm sát thực sự trong sạch, vững mạnh đáp ứng yêu cầu bảo vệ pháp luật trong tình hình mới; tiếp tục nghiên cứu, sắp xếp cơ cấu tổ chức, bộ máy bên trong ngành Kiểm sát theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; tập trung xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ kiểm sát viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thông nghiệp vụ; chống mọi biểu hiện suy thoái đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; đề cao tinh thần nêu gương trong cán bộ, đảng viên của ngành Kiểm sát, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong tổ chức, hoạt động của toàn ngành. 

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Ban Cán sự đảng, lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tối cao chủ động nghiên cứu, báo cáo với cơ quan có thẩm quyền những cơ chế, chính sách phù hợp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và tạo động lực mới cho sự phát triển của ngành. 

Ủy viên Trung ương Đảng, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí thay mặt Ban Cán sự đảng, tập thể lãnh đạo Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tiếp thu các nội dung phát biểu chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân; đồng thời khẳng định toàn ngành Kiểm sát sẽ tiếp tục giữ gìn sự đoàn kết trong nội bộ ngành, trước hết là lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân các cấp, người đứng đầu phải nêu gương trong thực hiện, tập trung nhiệm vụ chống oan sai, bỏ lọt tội phạm. Kiểm sát viên phải có bản lĩnh vượt khó, kiên quyết bảo vệ cái đúng và dám đấu tranh với hành vi vi phạm pháp luật nhằm bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, bảo vệ lợi ích Nhà nước, bảo đảm việc thực thi pháp luật nghiêm minh.