Chiều 7/12/2019, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì phiên họp Thường trực Chính phủ. Ảnh: TTXVN
Qua kiểm điểm kết quả hợp tác thời gian qua, các bộ, cơ quan, địa phương cả nước đã có nhiều cố gắng, vượt qua những khó khăn của môi trường kinh tế, thương mại quốc tế, khu vực suy giảm, hai nước Việt Nam và Lào đều chịu nhiều thiên tai, hạn hán nặng nề nhưng trong 10 tháng qua, hợp tác thương mại đã là một điểm sáng với kim ngạch hai nước đạt 940 triệu USD, ước cả năm 2019 đạt 1,1 – 1,2 tỷ USD, tăng 12,6%, vượt mục tiêu hai Chính phủ đề ra là 1 tỷ USD và tăng 10%/năm. Trong đó, Lào xuất khẩu gần 400 triệu USD (tăng 16%), đây là nỗ lực lớn, thể hiện sức cạnh tranh của kinh tế Lào trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt.
Cho tới nay, đầu tư của các doanh nghiệp Việt Nam vào Lào có 413 dự án với tổng vốn 4,22 tỷ USD, đứng thứ 3 với nhiều công trình tiêu biểu đang kinh doanh đạt kết quả tích cực như: Liên doanh viễn thông của Viettel, các dự án của Tập đoàn Cao su với hàng vạn héc-ta, khách sạn Mường Thanh, khách sạn Crow Plaza, Ngân hàng Lào – Việt, Nhà máy thủy điện Xê-ca-mản 1 đang hoạt động hiệu quả, bán điện về Việt Nam và nộp ngân sách Lào hàng năm… Việt Nam đã đồng ý mua 1.200 MW điện của Lào, vượt mức kế hoạch đề ra là 1.000 MW của năm 2020 và sẽ tăng mua tới 5.000 MW đến 2030 tạo thêm điều kiện thuận lợi cho Lào phát triển kinh tế - xã hội.
Bên cạnh đó, hàng năm Việt Nam viện trợ không hoàn lại cho Lào (giai đoạn 2016 – 2020 là 3.250 tỷ đồng), năm tài khóa 2019 là 707 tỷ đồng, tăng 18,4% so với năm 2018 phát triển nhiều dự án hạ tầng cơ sở, nhất là các dự án giao thông, năng lượng, đào tạo cán bộ, an sinh xã hội… Đầu năm 2019, Việt Nam đã viện trợ 300 tấn hạt giống lúa cho Lào để hỗ trợ nhân dân khôi phục sản xuất sau thiên tai. Việt Nam đã cấp hơn 1.000 suất học bổng cho học sinh Lào sang học tập tại Việt Nam; tiếp tục cử giáo viên sang giảng dạy tiếng Việt tại Lào; hỗ trợ kinh phí để đào tạo dự bị tiếng Việt 4 tháng tại Lào. Bên cạnh đó, các địa phương, các ngành trực tiếp hỗ trợ đối tác Lào, ước tính khoảng 200 tỷ đồng. Năm 2019, có khoảng 5 dự án viện trợ hoàn thành, đạt chất lượng, đưa vào sử dụng; mở mới 2 dự án; công trình Nhà Quốc hội Lào tích cực triển khai, đạt tiến độ theo kế hoạch đề ra. Sau ban Nọng Khai đang tích cực triển khai để sớm hoàn thành.
Tuy nhiên, trong hợp tác, một số dự án của hai bên thực hiện bị chậm giải ngân, vướng mắc về thủ tục, khó khăn về nguồn vốn… như Thủy điện Luông Phra-bang, Muối mỏ Kali, Thủy điện Xê-ca-mản 3, hợp tác cảng Vũng Áng…
Trên tinh thần hợp tác quan hệ đặc biệt Việt – Lào, như lời Bác Hồ đã dạy “giúp nhân dân nước bạn (Lào) tức là mình tự giúp mình”, Thủ tướng và Thường trực Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo tháo gỡ khó khăn để thúc đẩy triển khai, chuẩn bị cho phiên họp Ủy ban Liên Chính phủ Việt – Lào do Thủ tướng hai nước chủ trì vào đầu quý I/2020, mở ra những phương hướng hợp tác mới đưa quan hệ anh em thân thiết Việt – Lào đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả.