Đại hội được tiến hành theo phương châm: “Đoàn kết - Trí tuệ - Bản lĩnh - Dân chủ - Kỷ cương”, với chủ đề: “Xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh tiêu biểu; xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại; phấn đấu từ năm 2030 xây dựng Quân đội hiện đại, làm nòng cốt xây dựng nền quốc phòng toàn dân, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước”.
Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI được kỳ vọng là Đại hội tiêu biểu, mẫu mực, tạo lan tỏa trong toàn Đảng. Sự thành công của Đại hội sẽ góp phần quan trọng vào thành công của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII.
Tổ chức đại hội các cấp đồng bộ, thống nhất, phù hợp thực tiễn
Đảng bộ Quân đội là Đảng bộ lớn, với nhiều loại hình tổ chức đảng, hoạt động phân tán trên địa bàn cả nước, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Thời gian qua, các đảng bộ, chi bộ trong Đảng bộ Quân đội tiến hành chuẩn bị và tổ chức đại hội trong điều kiện vừa lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ thường xuyên, vừa tích cực tham gia phòng, chống, khống chế, đẩy lùi đại dịch COVID-19 trên phạm vi toàn quốc.
Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, Quân ủy Trung ương, cấp ủy các cấp trong toàn quân đã làm tốt công tác chuẩn bị cả về văn kiện và nhân sự, tổ chức đại hội bảo đảm đúng nguyên tắc, thủ tục, tiến độ, chất lượng tốt; làm tốt công tác nắm, giải quyết tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên, chiến sĩ. Nội dung về đổi mới chuẩn bị và tổ chức đại hội đảng bộ các cấp được quán triệt kỹ lưỡng. Báo cáo chính trị của đại hội các cấp được chuẩn bị công phu, thực sự là văn kiện trung tâm của đại hội, đề cập toàn diện, sâu sắc nội dung công tác xây dựng Đảng. Các cấp ủy phân công, hướng dẫn đại biểu nghiên cứu các văn kiện, chuẩn bị tốt nội dung. Một số đảng bộ tổ chức thảo luận văn kiện của Trung ương và văn kiện cấp ủy cấp trên ở tổ đã dành nhiều thời gian thảo luận văn kiện của cấp mình tại đại hội (tham gia thảo luận tại đại hội vào văn kiện cấp mình có 30.336 ý kiến; văn kiện Trung ương có 29.537 ý kiến, cấp trên trực tiếp có 29.771 ý kiến).
Về công tác chuẩn bị nhân sự, thực hiện nghiêm túc quy định, hướng dẫn của Trung ương, các cấp ủy đã tiến hành rà soát, bổ sung quy hoạch, kiện toàn cán bộ chủ trì gắn với chuẩn bị nhân sự cấp ủy, Ủy ban kiểm tra nhiệm kỳ mới và nhân sự dự đại hội đảng bộ cấp trên, bảo đảm tiêu chuẩn, độ tuổi, cơ cấu; thực hiện đúng quy trình 5 bước trong chuẩn bị nhân sự cấp ủy khóa mới; quan tâm thực hiện tốt chính sách đối với các cán bộ không đủ điều kiện tham gia cấp ủy khóa mới theo đúng quy định của Đảng, Nhà nước, Quân đội.
Công tác nhân sự trong đại hội được thực hiện theo đúng quy chế bầu cử trong Đảng, trên cơ sở danh sách nhân sự do cấp ủy triệu tập đại hội giới thiệu (có số dư từ 10-15%). Đại hội dân chủ thảo luận về tiêu chuẩn, cơ cấu, số lượng cấp ủy khóa mới và đại biểu dự đại hội cấp trên; ứng cử, đề cử, biểu quyết danh sách bầu cử bảo đảm chặt chẽ, đúng quy trình. Quá trình bầu cử đảm bảo đúng nguyên tắc, thủ tục, phát huy được trách nhiệm, quyền dân chủ trực tiếp của đại biểu. Kết quả bầu cử cơ bản thống nhất với phương án chuẩn bị nhân sự của cấp ủy triệu tập đại hội và chỉ đạo của cấp trên. Hầu hết đại hội chỉ bầu một lần đủ số lượng. Tuyệt đại đa số cán bộ chủ trì trúng cử cấp ủy khóa mới và đại biểu dự đại hội đảng bộ cấp trên đạt số phiếu tín nhiệm cao (trên 90%).
Thường vụ Quân ủy Trung ương, Quân ủy Trung ương đã lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy đảng các đảng bộ chủ động phối hợp với các tỉnh, thành ủy chỉ đạo 63 đảng bộ quân sự địa phương, 44 đảng bộ Bộ đội Biên phòng tỉnh, thành phố tổ chức đại hội đúng kế hoạch. Đến ngày 14/9/2020, có hơn 28.000 tổ chức đảng ở cơ sở, 287 đảng bộ cấp trên trực tiếp cơ sở và 60/60 đảng bộ trực thuộc Quân ủy Trung ương hoàn thành đại hội bảo đảm đúng nguyên tắc, thủ tục, đạt kết quả tốt; sau đại hội tạo được không khí phấn khởi, đoàn kết, quyết tâm phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Công tác chuẩn bị tiến hành công phu, nghiêm túc
Quán triệt các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, đặc biệt là chỉ đạo của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng: Đại hội đảng bộ các cấp và Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI phải thực sự mẫu mực, tiêu biểu; Thường vụ Quân ủy Trung ương, Quân ủy Trung ương đã chủ động chuẩn bị tốt công tác Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI cả về văn kiện và công tác nhân sự.
Dự thảo các văn kiện được chuẩn bị công phu, nghiêm túc, tổ chức khảo sát thực tiễn, hội thảo nhiều lần, gửi xin ý kiến các nhà khoa học, chuyên gia, các đồng chí nguyên lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Ban Đảng Trung ương, cơ quan chức năng của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, 60 đảng ủy trực thuộc Quân ủy Trung ương và Đảng ủy Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội.
Ngày 25/5/2020, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Bí thư Quân ủy Trung ương Nguyễn Phú Trọng đã chủ trì Hội nghị Quân ủy Trung ương, thông qua dự thảo các văn kiện trình Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI trước khi gửi đại hội các đảng bộ trực thuộc thảo luận, đóng góp ý kiến. Cùng dự Hội nghị có Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và đại biểu lãnh đạo các Ban Đảng Trung ương.
Đại hội các đảng bộ trực thuộc đều nhất trí cao với bố cục, nội dung, cách diễn đạt dự thảo các văn kiện của Quân ủy Trung ương; đồng thời nhấn mạnh, làm rõ và đề nghị bổ sung, điều chỉnh một số nội dung cụ thể. Thường vụ Quân ủy Trung ương đã tiếp thu tối đa ý kiến tham gia của các tổ chức, cá nhân. Đến nay, các văn kiện trình Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI đạt được sự thống nhất cao cả về bố cục, nội dung, cách diễn đạt, không có ý kiến khác.
Ngày 12/9/2020, tập thể Bộ Chính trị đã thông qua công tác chuẩn bị Đại hội XI của Đảng bộ Quân đội nhiệm kỳ 2020 - 2025. Bộ Chính trị đánh giá cao công tác chuẩn bị Đại hội của Đảng bộ Quân đội, cho rằng công tác này đã được thực hiện nghiêm túc, trách nhiệm, cầu thị, chặt chẽ, đúng tinh thần Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị về đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và các văn bản, hướng dẫn của Trung ương.
Theo đó, Bộ Chính trị đánh giá dự thảo Báo cáo Chính trị đã được chuẩn bị công phu, khoa học; tiếp thu đầy đủ các ý kiến. Nội dung Báo cáo Chính trị có tính tổng kết, khái quát cao; xác định rõ mục tiêu, tầm nhìn, phản ánh toàn diện những thành tựu, kết quả nổi bật của Đảng bộ Quân đội trong thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ X; làm rõ những hạn chế, khuyết điểm, nguyên nhân và rút ra các bài học kinh nghiệm; đề ra phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và xây dựng Đảng bộ Quân đội 5 năm (2020 - 2025) cụ thể, sát với thực tế.
Tiếp tục thực hiện chủ trương hiện đại hóa Quân đội
Theo Thiếu tướng Vũ Đình Vân, Phó Cục trưởng Cục Tổ chức (Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam), Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI có một số điểm mới so với Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X, chủ yếu trên hai khía cạnh: công tác lãnh đạo, chỉ đạo và công tác thực hiện.
Một trong những đổi mới của nhiệm kỳ này là Thường vụ Quân ủy Trung ương trực tiếp thông qua công tác chuẩn bị đại hội đảng bộ của tất cả các quân khu và mời Bí thư tỉnh, thành ủy, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố dự và tham gia góp ý. “Đây là một điểm rất mới mà các nhiệm kỳ trước chưa bao giờ có”, Thiếu tướng Vũ Đình Vân nhấn mạnh.
Trong công tác chuẩn bị các văn kiện phục vụ Đại hội, dịp này, cùng với việc chuẩn bị hai văn kiện cơ bản gồm Báo cáo Chính trị, Báo cáo Kiểm điểm của tập thể Quân ủy Trung ương, Quân ủy Trung ương, Thường vụ Quân ủy Trung ương đã chuẩn bị Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết của nhiệm kỳ. Dựa trên cơ sở các nhiệm vụ, giải pháp trong phần phương hướng, nhiệm vụ giai đoạn 2020 - 2025, Chương trình hành động này được xác định rõ tổng số 16 nội dung, nhiệm vụ, trong đó nêu các mốc thời gian thực hiện, thời gian hoàn thành, phân công cụ thể cơ quan, đơn vị chủ trì và cơ quan, đơn vị phối hợp.
Cùng với việc thảo luận các văn kiện Đại hội, Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết cũng được gửi tới đại biểu để thảo luận, sau đó bàn giao cho Quân ủy Trung ương khóa mới hoàn thiện và triển khai thực hiện.
Thiếu tướng Vũ Đình Vân cũng cho biết: Trên cơ sở Chiến lược Quốc phòng, Chiến lược Quân sự Việt Nam, các nội dung trong dự thảo Báo cáo Chính trị tại Đại hội đã được cập nhật và cụ thể hóa, triển khai các chiến lược này một cách cụ thể, bài bản, thể hiện những nét mới trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện so với Đại hội X của Đảng bộ Quân đội.
Phần phương hướng của Báo cáo đề cập tới 12 nhiệm vụ để thực hiện mục tiêu xây dựng Quân đội đến năm 2030 là Quân đội hiện đại. Đáng chú ý, để thực hiện mục tiêu này, một trong những giải pháp được nêu là đẩy mạnh công nghiệp quốc phòng, góp phần quan trọng thực hiện chủ trương hiện đại hóa Quân đội; đồng thời đẩy mạnh thực hiện các khâu đột phá, tạo sự chuyển biến về tổ chức, biên chế theo mục tiêu đã đề ra: Đến năm 2025, cơ bản hoàn thành việc điều chỉnh tổ chức biên chế theo hướng tinh, gọn, mạnh; đến năm 2030, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng hiện đại; đẩy mạnh hội nhập quốc tế, đối ngoại quốc phòng theo phương châm: tích cực, chủ động, chắc chắn, linh hoạt, hiệu quả.
Về số lượng nhân sự Ban Chấp hành, quy định tại Điều 26 Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam và Quy định số 59-QĐ/TW của Ban Chấp hành Trung ương nêu rõ: Quân ủy Trung ương do Bộ Chính trị chỉ định, gồm một số Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương công tác trong Quân đội và một số Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương công tác ngoài Quân đội. Như vậy, Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI không thực hiện nội dung bầu Quân ủy Trung ương theo Điều lệ đã được xác định. Tại Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI chỉ thực hiện ba nội dung, trong đó có bầu Đoàn đại biểu đi dự Đại hội XIII của Đảng. Bộ Chính trị đã quyết định phân bổ cho Đảng bộ Quân đội 43 đại biểu chính thức, 18 đại biểu đương nhiên, tổng số đại biểu Quân đội dự Đại hội XIII của Đảng là 61 đồng chí.
Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI tiến hành phiên trù bị vào ngày 27/9. Phiên khai mạc chính thức Đại hội được tổ chức vào ngày 28/9. Tổng số đại biểu chính thức dự Đại hội là 450 đồng chí (đại biểu đương nhiên 20 đồng chí và 430 đại biểu được bầu từ đại hội của 60 đảng bộ trực thuộc Quân ủy Trung ương).
Bên lề Đại hội sẽ diễn ra một số hoạt động như: Quân ủy Trung ương và đại diện đại biểu các đảng bộ cơ quan, đơn vị đặt vòng hoa và vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh, dâng hương tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ (sáng 27/9); triển lãm thành tựu quân sự, quốc phòng 5 năm chào mừng Đại hội với chủ đề "Xây dựng Đảng bộ Quân đội trong sạch, vững mạnh tiêu biểu; xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước"; trưng bày vũ khí, khí tài, trang bị kỹ thuật; trưng bày sách, ấn phẩm về công tác đảng, công tác chính trị.