Cuốn hồi ký của Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập. Ảnh: hanoimoi.vn
PGS.TS. Vũ Trọng Lâm, Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật - và đồng chí Nguyễn Phương Thúy, Bí thư thứ nhất, Đại biện lâm thời Đại sứ quán Việt Nam tại Hy Lạp chủ trì tọa đàm. Tham dự sự kiện này có các đồng chí đại diện lãnh đạo Đảng Cộng sản Hy Lạp; đại diện Đại sứ quán Việt Nam, Đại sứ quán Cuba, Đại sứ quán Indonesia, Đại sứ quán Philippines tại Hy Lạp; đại diện một số cơ quan trung ương của Việt Nam; đại diện gia đình Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Việt Nam Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập - tác giả cuốn sách; dịch giả tham gia biên dịch cuốn sách và đại diện một số đơn vị trực thuộc Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật.
Tọa đàm là hoạt động tri ân sự đóng góp, hy sinh vì công lý, hòa bình, độc lập, tự do, vì chính nghĩa và tinh thần quốc tế vô sản cao đẹp của Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Việt Nam Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập, một người Hy Lạp đã sát cánh cùng nhân dân Việt Nam chiến đấu nhiều năm, gắn bó với Việt Nam như quê hương thứ hai của mình.
Cuốn hồi ký “Việt Nam - Quê hương thứ hai của tôi” có tên nguyên gốc tiếng Hy Lạp là “Lời chứng của một người Việt gốc Hy Lạp về cuộc đấu tranh giành độc lập của Việt Nam”, đã được Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật phối hợp cùng Đại sứ quán Việt Nam tại Hy Lạp tổ chức lược dịch, xuất bản với tựa đề “Việt Nam - Quê hương thứ hai của tôi”. Nội dung cuốn sách được xây dựng dựa trên cơ sở tư liệu hồi ức, nhật ký của Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Việt Nam Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập. Là người có “một cuộc đời vô cùng thú vị và đầy phiêu lưu”, những câu chuyện, lời kể của Kostas Sarantidis đã được Hội những người Hy Lạp ở nước ngoài ghi chép, lưu giữ lại, bởi “những trải nghiệm này của ông, có lẽ là duy nhất trên thế giới”.
Phát biểu tại tọa đàm, PGS.TS. Vũ Trọng Lâm cho biết trong suốt 78 năm hình thành và phát triển, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật luôn chú trọng đến công tác xuất bản sách phục vụ công tác đối ngoại của Đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân, nhằm góp phần tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị, cùng phát triển giữa Việt Nam và các nước. Cuốn hồi ký “Việt Nam - Quê hương thứ hai của tôi” là một trong những minh chứng rõ nét, tái hiện bức tranh đầy khốc liệt của cuộc chiến tranh cách mạng Việt Nam, ở đó chân dung Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập hiện ra bình dị mà thấm đẫm khí phách của một anh hùng.
PGS.TS. Vũ Trọng Lâm nhấn mạnh cuốn sách như một món quà tinh thần dành tặng những người Hy Lạp anh em, cũng như các thế hệ người Việt Nam, Hy Lạp đã có nhiều đóng góp trong việc tạo dựng, duy trì và phát triển mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Hy Lạp, đồng thời cung cấp thêm tư liệu, giúp bạn đọc hai nước thêm hiểu biết và trân trọng lịch sử giữa hai dân tộc mà lớp lớp cha anh đã dày công vun đắp; góp phần củng cố và phát triển mối quan hệ hữu nghị truyền thống gắn bó giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước.
Qua sự kiện này, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật hy vọng sẽ góp phần củng cố, tiếp tục vun đắp và phát triển mối quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa hai nước Việt Nam - Hy Lạp, đồng thời mở ra triển vọng hợp tác ngày càng gắn bó, sâu sắc trong hoạt động xuất bản, phát hành sách và các hoạt động trao đổi, giao lưu văn hóa giữa Nhà xuất bản và các tổ chức, cơ quan của Hy Lạp.
Kostas Sarantidis dù sinh ra ở Hy Lạp nhưng đã dành gần như trọn tuổi thanh xuân của mình tham gia trong quân đội Việt Minh chống thực dân Pháp xâm lược. Từ một thanh niên trong Binh đoàn lính lê dương của Pháp tới Sài Gòn đầu tháng 2/1946 với “khát vọng giải phóng” các xứ ở đây như lời chính quyền Pháp ru ngủ, lừa bịp, song khi tận mắt chứng kiến không biết bao nhiêu cảnh giết người, cướp của, đốt nhà tàn bạo của lính lê dương dưới sự chỉ huy của các sĩ quan Pháp, anh nhận ra rằng lính lê dương tới đây không phải là để bảo vệ người dân mà là đàn áp, giết người và cướp của. Chỉ 4 tháng sau khi đặt chân tới Sài Gòn, Kostas Sarantidis đã rời bỏ đội quân lê dương, đứng về phía người Việt Nam đang chiến đấu để giành độc lập, tự do.
Ra vùng tự do, anh gia nhập ngay hàng ngũ quân kháng chiến, lấy tên Việt Nam là Nguyễn Văn Lập, chính thức trở thành “anh bộ đội Cụ Hồ” vào tháng 6/1946. Năm 1949, anh được kết nạp vào Đảng Lao động Việt Nam. 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập được giao phụ trách nhiều công việc trong các đơn vị quân chính quy Liên khu 5, có mặt trong nhiều trận chiến đấu ác liệt ở khúc ruột miền Trung. Thời kỳ đầu làm công tác địch vận ở chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng, anh đã lập công xuất sắc, làm chương trình phát thanh vào đồn địch, cảm hóa được nhiều lính lê dương.
Sau Hiệp định Geneva năm 1954, anh tập kết ra Bắc và tiếp tục đóng góp cho sự nghiệp cách mạng của Việt Nam. Năm 1958, anh lập gia đình, sinh được 4 người con, tất cả đều lấy tên Việt Nam. Sau gần 20 năm ở Việt Nam, năm 1965, Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập trở về Hy Lạp và tiếp tục là cầu nối hữu nghị giữa hai nước Việt Nam - Hy Lạp.
Có thể nói, quãng đời trẻ trung, sôi nổi, rất có ý nghĩa ở Việt Nam của Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập thật đáng trân trọng, là biểu tượng sáng ngời của tinh thần quốc tế vô sản, là lời khẳng định tính chính nghĩa của cuộc chiến tranh cách mạng Việt Nam có sức lôi cuốn, thu hút mạnh mẽ sự ủng hộ, tham gia của nhân dân yêu chuộng hòa bình thế giới, kể cả những người lính đã từng tham chiến trong hàng ngũ đối phương như Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập.
Với những đóng góp quan trọng cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước Việt Nam, năm 2011, Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập được Đảng và Nhà nước Việt Nam trao tặng Huân chương Hữu nghị và cấp quốc tịch Việt Nam. Năm 2013, ông là người nước ngoài đầu tiên và duy nhất tới nay nhận được danh hiệu cao quý Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Việt Nam.