Những ngày tháng Tư lịch sử, trong không khí hướng tới kỷ niệm 118 năm ngày sinh cố Tổng Bí thư Trần Phú (1/5/1904 - 1/5/2022), nơi an nghỉ của Người đón hàng trăm lượt khách đến hành hương.
“Hãy giữ vững chí khí chiến đấu”
Đồng chí Trần Phú sinh ngày 1/5/1904, trong một gia đình nhà nho nghèo, yêu nước tại huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên. Quê hương của đồng chí là xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ - vùng đất giàu truyền thống văn hóa và cách mạng của Hà Tĩnh. Đồng chí sớm giác ngộ và tham gia cách mạng trên cương vị là người sáng lập và hoạt động tích cực trong tổ chức yêu nước nổi tiếng:
Hội Phục Việt (sau đổi tên là Hưng Nam, Việt Nam cách mạng Đảng rồi Tân Việt cách mạng Đảng). Sau khi hợp nhất Tân Việt cách mạng Đảng vào Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, từ một thanh niên trí thức yêu nước, Trần Phú trở thành một chiến sỹ cộng sản chân chính.
Tháng 7/1930, đồng chí Trần Phú được bổ sung vào Ban Chấp hành Trung ương lâm thời và được phân công trực tiếp khởi thảo Luận cương Chính trị của Đảng. Tại Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng tháng 10/1930, Luận cương Chính trị được thông qua, đồng chí được bầu làm Tổng Bí thư.
Ngày 19/4/1931, đồng chí bị thực dân Pháp bắt. Kẻ thù đã dùng mọi thủ đoạn dụ dỗ, tra tấn dã man nhưng không thể làm lung lay chí khí người chiến sỹ cộng sản. Trong ngục tù, người chiến sỹ ấy tiếp tục tuyên truyền về chủ nghĩa cộng sản, nêu cao tấm gương sáng trong đấu tranh; luôn căn dặn đồng chí, đồng đội giữ vững tinh thần chiến đấu, đặt niềm tin sắt son vào thắng lợi của sự nghiệp cách mạng.
Ngày 6/9/1931, đồng chí Trần Phú đã trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 27, để lại niềm cảm phục, tiếc thương vô hạn của đồng chí, đồng bào. Hy sinh cách đây 83 năm nhưng tinh thần yêu nước nồng nàn, tình yêu quê hương đất nước sâu nặng, niềm tin tưởng, lạc quan cách mạng và lời nhắn nhủ đầy nghĩa khí “Hãy giữ vững chí khí chiến đấu” của người chiến sỹ cộng sản ấy không bao giờ nhạt phai trong trái tim của mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Hài cốt của cố Tổng Bí thư Trần Phú được tìm thấy tại Công viên Lê Thị Riêng (Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh). Sáng 12/1/1999 Đảng và Nhà nước đã tổ chức trọng thể lễ truy điệu và di dời hài cốt đồng chí từ Thành phố Hồ Chí Minh về an táng tại quê hương Tùng Ảnh.
Nơi giáo dục truyền thống cách mạng và lòng yêu nước
Quần thể Khu di tích cố Tổng Bí thư Trần Phú tại xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ được chia làm 2 phần gồm: khu mộ và khu lưu niệm. Khu mộ đồng chí Trần Phú đặt trên núi Quần Hội nhìn ra phía trước là bến Tam Soa - nơi hợp lưu của hai con sông Ngàn Sâu và Ngàn Phố tạo thành dòng sông La xuôi về biển lớn, được khởi công xây dựng vào tháng 1/2000 và hoàn thành vào cuối tháng 4/2004 trong dịp lễ kỷ niệm 100 năm ngày sinh Tổng bí thư đầu tiên của Đảng. Khu mộ có diện tích khoảng 5 héc-ta, trong đó 3 héc-ta là phần đồi và gần 2 héc-ta là khu vực hồ với ngôi nhà nổi làm điểm dừng chân, nghỉ ngơi cho du khách vãn cảnh.
Từ cổng chính đi vào 500 mét, men theo những bậc đá xanh là đến phần mộ nằm yên bình và được bao bọc bởi những hàng thông xanh. Sau lưng mộ là dòng chữ “Hãy giữ vững chí khí chiến đấu” như một lời nhắc nhủ về ý chí, lòng yêu nước nồng nàn của chàng trai Tùng Ảnh.
Nằm chếch phía trước bên trái khu mộ là nhà bia tiểu sử ghi lại quá trình hoạt động cách mạng của cố Tổng Bí thư, được xây sau năm 2004. Ở bên phải, phía sau khu mộ là phần mộ các cụ thân sinh của đồng chí Trần Phú (ông Trần Văn Phổ và bà Hoàng Thị Cát). Nằm ở phía trái, sau khu lăng mộ là phần mộ người em trai út Trần Ngọc Danh.
Cách khu lăng mộ gần 1km là khu nhà thờ họ và nhà trưng bày lưu niệm cố Tổng Bí thư Trần Phú với tổng diện tích trên 4.600m2. Khu nhà thờ họ do cụ Trần Viết Tân - cố nội Tổng Bí thư xây dựng vào năm Minh Mạng thứ 15 (Nhâm Tuất 1862). Từ đó đến nay, nhà thờ họ đã qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo, luôn được các thế hệ con cháu chăm sóc; sau này được bàn giao cho Ban quản lý Khu di tích.
Nhà lưu niệm trưng bày hơn 100 tài liệu, hiện vật về thân thế, cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của cố Tổng Bí thư. Bước vào đây, hình ảnh đầu tiên là tượng đồng chí Trần Phú đúc bằng đồng, phía sau là đoạn trích từ Luận cương Chính trị.
Mỗi năm có hàng chục nghìn lượt du khách đến viếng thăm Quần thể Khu di tích cố Tổng bí thư Trần Phú. Thành kính đứng trước anh linh Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng, chị Nguyễn Thị Ngọc, bác sỹ Bệnh viện Đa khoa huyện Đức Thọ xúc động chia sẻ: Ngưỡng mộ về cuộc đời hoạt động cách mạng cao đẹp và sự hy sinh anh dũng của cố Tổng Bí thư Trần Phú, thế hệ trẻ nguyện noi gương học tập và làm việc, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.
Anh Lê Doãn Thắng, Trưởng Ban quản lý Khu di tích cho biết, thời gian này, cán bộ, nhân viên Ban quản lý đã chuẩn bị chu đáo các điều kiện như tư liệu, hình ảnh và thuyết minh để đón du khách đến viếng thăm nhân 118 năm ngày sinh cố Tổng Bí thư Trần Phú. Công tác vệ sinh môi trường và đảm bảo phòng chống dịch luôn được chú trọng.
Tự hào quê hương Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng
Phát huy truyền thống văn hóa cách mạng, tự hào là quê hương của cố Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng, xã Tùng Ảnh đang ngày càng vươn lên khẳng định là đơn vị đi đầu trong các phong trào, đặc biệt là xây dựng nông thôn mới.
Trong giai đoạn đầu từ năm 2000 đến 2005, Tùng Ảnh là một trong 7 xã đầu tiên hoàn thành 19 tiêu chí nông thôn mới do tỉnh Hà Tĩnh đề ra. Giai đoạn hai từ 2006 - 2010, xã là đơn vị duy nhất hoàn thành 33 tiêu chí khi về đích vào cuối năm 2008, rút ngắn được hai năm. Tiếp đó, tháng 9/2019, xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Với sự nỗ lực không ngừng, Tùng Ảnh tiếp tục tạo nên bước đột phá khi trở thành một trong 2 xã đầu tiên của Hà Tĩnh đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu vào tháng 1/2021. Thu nhập bình quân đầu người đạt 54 triệu đồng.
Những ngày tháng Tư này, trên khắp đường làng, ngõ xóm của xã Tùng Ảnh đang rộn ràng niềm vui chào đón kỷ niệm 118 năm ngày sinh người con ưu tú của quê hương. Ông Phan Tiến Dũng, Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch UBND xã bày tỏ: Hướng tới Ngày sinh của cố Tổng Bí thư Trần Phú, nhân dân Tùng Ảnh đang sôi nổi thực hiện các phong trào thi đua yêu nước. Dịp này, người dân tự nguyện hiến tặng 2.700m2 đất, góp phần mở rộng 9 tuyến đường với chiều dài gần 3km, rải thảm nhựa 3,7km. Địa phương cũng vừa xây dựng mới nhà văn hoá thôn Châu Trinh và nâng cấp 3 nhà văn hoá thôn khác; tiếp tục nâng cấp tiêu chí môi trường, xây dựng một xã nông thôn mới kiểu mẫu nhưng vẫn giữ được bản sắc truyền thống, thắm tình làng nghĩa xóm.