Được giới y học đánh giá là “kẻ giết người thầm lặng” do quá trình ủ bệnh kéo dài và người bệnh hầu như không có triệu chứng gì rõ rệt trong thời kỳ đầu, bệnh viêm gan vi rút, đặc biệt là viêm gan vi rút B và C, đang gây ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của hàng trăm triệu người trên khắp thế giới và cả ở Việt Nam.
Viêm gan vi rút - kẻ giết người thầm lặng
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (World Health Organization – WHO), Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ nhiễm viêm gan vi rút cao trong khu vực tây Thái Bình Dương cũng như trên thế giới. Trong đó, hai loại vi rút viêm gan chủ yếu đang ảnh hưởng đến sức khoẻ cộng đồng tại Việt Nam là B và C.
Một thống kê của WHO mới đây cho biết ước tính có đến 10-15% dân số Việt Nam bị nhiễm vi rút viêm gan B và 4% nhiễm vi rút viêm gan C. Một thống kê đáng lưu ý khác chỉ ra rằng, có đến 10-12% trong số những người nhiễm viêm gan vi rút B là phụ nữ mang thai, khiến hơn 60.000 trẻ sơ sinh có nguy cơ cao bị lây nhiễm từ mẹ; nhiều trẻ trong số đó có thể biến chứng thành xơ gan và ung thư gan sau này. Trong khi đó, ước tính cả nước có khoảng 4,5 triệu người hiện bị nhiễm viêm gan vi rút C, trong đó khoảng hơn 3 triệu người đang trong tình trạng viêm gan, xơ gan hoặc ung thư gan.
Các nghiên cứu chỉ ra những trường hợp tử vong do ung thư gan nguyên phát ở nước ta chủ yếu do viêm gan vi rút B và C. Viêm gan vi rút B và C còn là nguyên nhân gây tử vong cho hơn 100.000 người với các biểu hiện viêm gan, xơ gan, ung thư gan hoặc kết hợp đồng nhiễm với các bệnh lao phổi, HIV/AIDS, đái tháo đường, tăng huyết áp…
Sự gia tăng của các ca viêm gan và ung thư gan đã trở thành vấn đề ưu tiên hàng đầu trong công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng tại Việt Nam.
Nhu cầu thông tin của bệnh nhân viêm gan
Với bất kỳ căn bệnh nào, chủ động đi khám và thực hiện các xét nghiệm tầm soát bệnh là biện pháp tốt nhất để phát hiện sớm và điều trị bệnh hiệu quả. Điều này càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng hơn trong việc phòng tránh và điều trị bệnh viêm gan vi rút.
Đa số những người bị viêm gan vi rút sống ở nông thôn nên việc chủ động đi khám hay tổng hợp các kiến thức, thông tin về bệnh rất hạn chế. Bên cạnh đó, việc điều trị bệnh viêm gan thường phải kéo dài và tốn một khoản chi phí không nhỏ, thậm chí nếu tiến hành ghép gan thì chi phí có khi lên tới gần tỷ đồng. Nhiều người bệnh do tài chính hạn hẹp và một phần vì thiếu thông tin đầy đủ về bệnh nên chỉ biết chấp nhận số phận và chờ tử vong. Trong khi đó, một số bệnh nhân có khả năng điều trị lại mang tư duy “có bệnh vái tứ phương” tự ý kết hợp cả thuốc tây lẫn thuốc nam, thuốc bắc... dẫn đến tình trạng bệnh kéo dài. Thậm chí có người không tuân theo phác đồ điều trị hay chỉ dẫn dùng thuốc của bác sỹ mà lại nghe bạn bè người quen giới thiệu tự ý mua thuốc về dùng, chỉ đến khi bệnh quá nặng mới vào viện chữa. Một số trường hợp khác, người bệnh tuân thủ theo đúng hướng dẫn dùng thuốc của bác sỹ được hơn nửa thời gian thấy bệnh tiến triển tốt liền dừng thuốc và cũng không đi khám lại.
Các bệnh nhân viêm gan vi rút, khi được trang bị kiến thức và thông tin đầy đủ về bệnh, sẽ rất tự tin phối hợp với các y bác sĩ để điều trị dứt bệnh. Tương tự, các bác sĩ điều trị viêm gan khi hiểu rõ hơn nhu cầu và tình trạng của bệnh nhân, họ sẽ đưa ra được những phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả nhất. Tuy nhiên, không phải lúc nào các bác sĩ và bệnh nhân cũng có thời gian trao đổi, chia sẻ thông tin về bệnh; một phần do chủ quan từ phía các bệnh nhân và bác sĩ, một phần do sự quá tải của hệ thống bệnh viện hiện nay. Theo thống kê của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (BVBNĐTƯ), cơ sở y tế đầu ngành về tầm soát và điều trị các bệnh truyền nhiễm, trong một ngày mỗi bác sỹ chuyên khoa gan có thể phải tiếp đến gần 100 bệnh nhân, dẫn đến thực tế nhiều bệnh nhân không có thời gian để nghe và tìm hiểu thêm thông tin tư vấn từ bác sĩ.
Phòng tư vấn miễn phí - cánh cửa mới cho bệnh nhân viêm gan vi rút
Với quyết tâm “chung tay đẩy lùi bệnh viêm gan vi rút”, BVBNĐTƯ với sự hỗ trợ của văn phòng đại diện Hoffman-La Roche tại Việt Nam đã khai trương phòng tư vấn viêm gan vi rút miễn phí nằm ngay trong bệnh viện. Với phòng tư vấn này, các bệnh nhân viêm gan vi rút đến khám và điều trị tại BVBNĐTƯ sẽ có một không gian riêng để được tư vấn và chia sẻ thông tin trực tiếp từ các chuyên gia và bác sĩ giàu kinh nghiệm của bệnh viện. Dịch vụ tư vấn này là hoàn toàn miễn phí, hứa hẹn bước đầu đáp ứng nhu cầu được tư vấn và cung cấp thông tin của bệnh nhân viêm gan.
Đây là phòng tư vấn viêm gan vi rút miễn phí thứ hai tại Việt Nam, sau thành công của phòng tư vấn tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM khai trương từ tháng 7/2013. Bắt đầu đi vào hoạt động từ ngày 3/4/2014, phòng tư vấn viêm gan vi rút miễn phí tại BVBNĐTƯ được kỳ vọng sẽ tư vấn cho hơn 400 bệnh nhân mỗi tháng, mang lại giá trị lớn cho bệnh nhân mà họ không phải tốn bất cứ chi phí nào.
Sự ra đời của phòng tư vấn miễn phí này có thể nói đã mở ra một cánh cửa mới cho các bệnh nhân viêm gan vi rút khi họ được tiếp cận với thông tin đầy đủ và chuẩn xác hơn. Hiểu về bệnh một cách rõ ràng, các bác sĩ và bệnh nhân sẽ có được sự phối hợp hiệu quả để cùng hành động, cùng chung tay đẩy lùi căn bệnh nguy hiểm này.
Hồng Hải