Các mô hình trồng cây đặc sản đã phát huy hiệu quả có thể kể đến như: Vùng đất bãi chuyên canh ngô đạt 50 triệu đồng/ha/năm; mô hình chuyên canh rau, hoa, cây cảnh cho thu hoạch 100 triệu đồng/ha/năm; mô hình thanh trà đạt 100 triệu đồng/ha/năm; mô hình trồng cam, chuối theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao chuỗi giá trị...
Cam Nam Đông đang được phát triển mạnh diện tích. Ảnh: baothuathienhue.vn
Huyện Nam Đông đã trồng được 75ha cam; trong đó diện tích đang cho thu hoạch khoảng 30ha mang thương hiệu "cam Nam Đông". Cam Nam Đông hiện có chỗ đứng vững chắc trên thị trường trong và ngoài tỉnh. Bởi, giống cam này có chất lượng vượt trội nên được người tiêu dùng ưa chuộng, cung không đủ cầu. Chính điều này thúc đẩy bà con mở rộng quy mô trồng cam ra các xã Hương Hòa, Hương Lộc, Hương Phú.
Ông Trần Quốc Phụng, Chủ tịch UBND huyện Nam Đông cho biết, trước mắt, huyện sẽ tập trung chuyển đổi diện tích trồng keo trên đất ít dốc có tiềm năng, diện tích cao su đổ gãy nhiều, diện tích cao su già cỗi đến thời kỳ tái canh kém hiệu quả để trồng cam.
Huyện chỉ đạo các ngành chức năng hướng dẫn bà con sản xuất cam theo tiêu chuẩn ViệtGAP, quản lý chặt chẽ qui trình sản xuất từ khâu sản xuất giống, chăm sóc, bón phân, phòng trừ sâu bệnh, thu hoạch, bảo quản và phân phối tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời đẩy nhanh việc ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào canh tác, phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao chuỗi giá trị để trái cây đặc sản của địa phương thực sự vươn xa.
Bên cạnh cây cam, chuối cũng là cây đặc sản được huyện Nam Đông chú trọng phát triển. Toàn huyện hiện có khoảng 150ha chuối các loại được trồng kết hợp với các loại cây trồng khác để phát triển kinh tế vườn, hộ gia đình.
Các loại chuối đặc sản như: chuối tiêu, chuối ngự tím, chuối thanh tiên được phục tráng, giúp bà con vùng Nam Đông nâng cao thu nhập. Nắm bắt được xu hướng của thị trường, người dân liên tục mở rộng quy mô trồng, đến nay, các loại chuối đặc sản được mở rộng lên gần 100 ha.
Theo tính toán của người dân, trồng chuối đặc sản theo đúng kỹ thuật, mỗi hộ dân có thu nhập từ 6-7 triệu đồng/sào/năm. Chuối đặc sản ít bị sâu bệnh và trồng được quanh năm. Từ khi trồng đến lúc thu hoạch khoảng 1 năm. Trồng chuối đặc sản phải kết hợp với chăn nuôi để có phân hữu cơ bón cho chuối. So với các loại chuối thông thường, giá trị kinh tế của chuối đặc sản cao gấp 1,5- 2 lần.
Giai đoạn từ nay đến năm 2020, huyện Nam Đông xác định cam là một trong những cây trồng chủ lực và xây dựng đề án phát triển cam Nam Đông với diện tích 400ha theo tiêu chuẩn VietGap. Với giá cam thấp nhất tại vườn như hiện nay là 15 triệu đồng/tấn; 1ha cam bình quân thu 175 triệu đồng/năm, cao gấp 5 lần cây cao su, 10 lần cây keo, 7 lần cây sắn công nghiệp.
Như vậy, thương hiệu "cam Nam Đông" sẽ góp phần nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp. Ngoài cây cam, huyện còn phát triển cây gấc nguyên liệu đạt 100-150ha, sản lượng 2.000- 3.000 tấn/năm; chuối 150ha, sản lượng 3.000-3.300 tấn/năm; phát triển cây mít qui mô 30-40ha; phát triển cây dứa 30-50ha…
Nam Đông phấn đấu xây dựng ngành nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng sản xuất hàng hoá; trọng tâm là chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp, phát triển các sản phẩm chủ lực có lợi thế, đẩy mạnh thâm canh, ứng dụng khoa học-công nghệ, đổi mới hình thức tổ chức sản xuất, đầu tư hệ thống hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp đồng bộ để nâng cao giá trị gia tăng, bền vững.
Đối với huyện miền núi A Lưới, triển vọng nhất là mô hình trồng chuối già lùn. Mô hình chuối già lùn hiện đang phát triển mạnh, trở thành đặc sản của người dân vùng cao. Hiện, huyện A Lưới có khoảng 7ha chuối; trong đó diện tích chuối già lùn khoảng 116,4ha. Cây chuối già lùn thường được trồng ở độ cao trên 100m so với mực nước biển, với năng suất đạt bình quân khoảng 2,8 tấn/ha, mỗi ha chuối cho thu nhập trên 100 triệu đồng.
Theo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện A Lưới, hiện nay một số địa phương trong huyện đang được hỗ trợ triển khai trồng chuối theo phương pháp cấy mô để đảm bảo nguồn giống tại chỗ, hạn chế sâu bệnh, từ đó tạo ra những vườn chuối chất lượng, năng suất cao, hướng đến thương hiệu chuối A Lưới.
Xã Hồng Bắc hiện đã trồng được 3ha chuối theo phương pháp cấy mô chuẩn bị vào kỳ thu hoạch. Ưu điểm của giống chuối này ít sâu bệnh, đồng thời cho năng suất, chất lượng cao. Chuối già lùn từ khi trồng đến lúc thu hoạch khoảng một năm. So với các loại cây khác, trồng chuối già lùn có chi phí đầu tư ban đầu và độ rủi ro thấp, trong khi thổ nhưỡng ở huyện A Lưới phù hợp với giống chuối này.
Huyện A Lưới đang tiếp tục phát triển trồng chuối theo hướng hàng hóa, tập trung theo vùng trọng điểm như xã Hồng Thủy, Hồng Vân, Hồng Bắc, Nhâm; đồng thời, xây dựng thương hiệu và hỗ trợ tìm thị trường đầu ra cho người trồng chuối...