Thời điểm này, những năm học trước, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vinh cơ bản hoàn thành công tác tuyển sinh cho năm học mới khi lượng lớn sinh viên trúng tuyển bằng phương thức xét học bạ. Năm nay, dù đã có trên 5.000 hồ sơ đăng ký vào trường với nhiều hình thức khác nhau nhưng trên thực tế chưa có trường hợp nào làm thủ tục nhập học.
Với trường không thuộc tốp đầu như Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vinh, đây quả thực là khó khăn lớn. Bởi theo quy định, năm nay, việc tuyển sinh của các nhà trường hoàn toàn bằng hình thức trực tuyến. Hệ thống tuyển sinh sẽ tự động “cắt” nguyện vọng của thí sinh theo thứ tự ưu tiên. Với phương thức này, những trường có đông thí sinh đăng ký nguyện vọng 1 cơ hội tuyển sinh sẽ dễ dàng. Ngược lại, dù có đông thí sinh đăng ký nhưng lại ở các nguyện vọng cuối, nguồn tuyển sinh ngày càng giảm và chất lượng sẽ không còn đảm bảo.
Tiến sĩ Cao Danh Chính, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm kỹ thuật Vinh cho biết, với những thay đổi như năm nay, không chỉ riêng nhà trường mà nhiều trường khác gặp khó khăn trong quá trình tuyển sinh. Thực tế, phương thức này sẽ giúp lọc ảo thí sinh nhưng vì quy chế ban hành muộn, một số trường lúng túng trong xây dựng kế hoạch tuyển sinh.
Để phù hợp với bối cảnh mới, nhà trường đã có nhiều điều chỉnh. Đó là ngoài xét kết quả học bạ, lấy điểm thi từ Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông, trường có thêm phương thức lấy kết quả Kỳ thi đánh giá năng lực của các trường đại học. Trong quá trình triển khai, nhà trường đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong tuyển sinh, đặc biệt là đăng ký, xác nhận và nhập học trực tuyến, điều chỉnh thời gian xét tuyển theo Bộ Giáo dục và Đào tạo để đảm bảo người học có thể tiếp nhận thông tin, có thời gian cân nhắc các ngành nghề. Nhằm tạo điều kiện cho người học, trước khi học, nhà trường sẽ có một học kỳ trải nghiệm giúp học sinh đăng ký vào trường có một tháng làm quen với ngành nghề đã lựa chọn. Các giáo viên trực tiếp tư vấn để các em có những chọn lựa phù hợp.
Liên quan đến phương thức tuyển sinh mới, nhiều cơ sở giáo dục cho biết, việc tuyển sinh trong năm 2022 sẽ chậm hơn một tháng so với thông thường. Cụ thể, với thức cũ, nếu không xét tuyển bổ sung, nhiều trường thường hoàn thành việc tuyển sinh từ cuối tháng 8 và đào tạo từ đầu tháng 9. Riêng năm nay, khi có điểm thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông, thí sinh có gần một tháng để điều chỉnh nguyện vọng (từ ngày 22/7 đến trước 17 giờ ngày 20/8). Thời gian công bố trúng tuyển và thí sinh xác nhận nhập học kéo dài đến ngày 30/9 nên những trường tốp sau hoặc tuyển sinh bổ sung còn phải kéo dài tuyển sinh đến đầu tháng 10. Với lịch tuyển sinh này, các trường không những phải điều chỉnh lại kế hoạch đào tạo mà còn thấp thỏm chờ thí sinh trúng tuyển.
Tại Trường Cao đẳng Việt Đức, theo kế hoạch, năm nay, nhà trường tuyển sinh 910 chỉ tiêu ở cả hai hệ cao đẳng và trung cấp. Tuy nhiên, việc tuyển sinh gặp khó khăn do thời điểm tư vấn tuyển sinh bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 kéo dài.
Thạc sĩ Nguyễn Hữu Hằng, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Việt Đức cho biết, xác định trước những khó khăn nên năm nay, nhà trường đẩy mạnh tuyên truyền từ sớm và tổ chức nhiều hoạt động tư vấn tuyển sinh, ngày hội việc làm, mở thêm ngành nghề mới thu hút sinh viên theo học. Nhà trường đẩy mạnh tuyển sinh qua mạng và giao nhiệm vụ tuyển sinh cho từng giáo viên để có thể tư vấn trực tiếp cho học viên.
Do có thay đổi trong phương thức tuyển sinh, năm nay, đa số thí sinh lựa chọn nhiều phương án để xét tuyển vào đại học, kể cả học sinh khá, giỏi.
Em Lê Lan Phương, học sinh Trường Trung học Phổ thông Huỳnh Thúc Kháng, thành phố Vinh cho biết, từ năm học lớp 11, em đã học thêm chứng chỉ ngoại ngữ IELTS và học đều các môn học để có điểm học bạ loại giỏi. Đây cũng là phương thức xét tuyển chính của em trong năm nay bởi nếu chỉ trông chờ vào điểm của Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông sẽ rất bấp bênh. Bản thân em cũng lo ngại, phương thức mới hoàn toàn xét tuyển theo hình thức trực tuyến sẽ có những rủi ro và khó có cơ hội trúng tuyển vào ngôi trường mình yêu thích.
Nhiều thí sinh khác lại cho rằng, hiện nay, thí sinh chỉ được đăng ký nhập học vào 1 nguyện vọng duy nhất do đó rất khó lựa chọn và đăng ký nguyện vọng. Nếu không cân nhắc kỹ việc đăng ký nguyện vọng không phù hợp rất dễ xảy ra.
Như vậy, với những thay đổi về phương thức tuyển sinh mới, không chỉ thí sinh lúng túng mà các trường đại học, cao đẳng gặp khó khăn nhất định. Trước đó, theo thống kê trên hệ thống quản lý thi của Bộ Giáo dục và và Đào tạo năm 2022, cả nước có gần 1 triệu thí sinh tham dự Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông và có trên 87% thí sinh đăng ký để xét tuyển vào đại học, cao hơn các năm trước nên cuộc cạnh tranh vào các trường khó khăn hơn.
Để thuận lợi hơn cho thí sinh trong quá trình xét tuyển vào đại học theo quy định mới, ngay sau khi Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông năm 2022 kết thúc, Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An đã có văn bản hướng dẫn thí sinh đăng ký xét tuyển. Sở hướng dẫn các thí sinh tìm hiểu kỹ thông tin của cơ sở đào tạo trên Đề án tuyển sinh của các cơ sở đào tạo và thực hiện quy định của cơ sở đào tạo về hồ sơ, quy trình, thời gian dự tuyển. Bên cạnh đó, thí sinh lưu ý không đăng ký nguyện vọng vào những ngành, chương trình đào tạo hay phương thức tuyển sinh mà không đủ điều kiện.