Một bệnh nhi viêm màng não mủ đang được điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh.
|
Bị ngã từ cầu thang cao 3 m khiến hộp sọ nứt, tuy nhiên, sau khi được điều trị ngoại khoa, bệnh nhi Lê Nguyễn Gia Bảo (16 tháng tuổi, ngụ quận Bình Tân) liên tục rơi vào tình trạng sốt cao không hạ. Sau nhiều lần hội chẩn, xét nghiệm, các bác sỹ kết luận bệnh nhi mắc bệnh viêm màng não mủ do vi khuẩn phế cầu tấn công.
Bác sỹ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, do hộp sọ bị nứt, vi khuẩn phế cầu đã tấn công vùng não. Tại Khoa Nhiễm – Thần kinh, hiện có khoảng 20 trẻ điều trị bệnh viêm màng não mủ. Có những thời điểm, Khoa điều trị cho 50 trẻ cùng nhập viện vì mắc bệnh này.
Tương tự, từ đầu năm đến nay, Khoa Cấp cứu và Hồi sức tích cực chống độc trẻ em, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh tiếp nhận 5 trường hợp trẻ bị viêm màng não nặng do phế cầu khuẩn. Trung bình mỗi năm có khoảng 30 - 40 trẻ nhập viện do viêm màng não phế cầu khuẩn tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới.
Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố Hồ Chí Minh cũng vừa tiếp nhận 5 bệnh nhi mắc viêm màng não mủ, trong đó có một bệnh nhi 13 tuổi, đến từ tỉnh Sóc Trăng đang trong tình trạng nguy kịch.
Các bác sỹ cho biết, hiện bệnh lý viêm màng não mủ do tác nhân chính gây nên là phế cầu khuẩn, Hib, Ecoli và não mô cầu. Nếu viêm màng não do não mô cầu và Hib khá hiếm gặp vì đã được tiêm chủng tốt, viêm màng não do khuẩn Ecoli lại chủ yếu tấn công trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi. Trong khi đó, những năm gần đây, bệnh viêm màng não do phế cầu khuẩn không ngừng gia tăng, chiếm 50% trường hợp nhập viện điều trị các bệnh viêm màng não.
Bên cạnh việc gia tăng nhanh chóng các trường hợp mắc bệnh viêm màng não do phế cầu khuẩn, một vấn đề mà các bác sỹ lo ngại nhất hiện nay là sự kháng thuốc của vi khuẩn phế cầu. Bác sỹ Trương Hữu Khanh cho biết: Tình trạng kháng thuốc hiện nay rất dữ dội, một khi vi khuẩn kháng thuốc đã tấn công vào màng não rất khó điều trị, phải sử dụng kết hợp nhiều kháng sinh. Tại Bệnh viện Nhi đồng 1, một số trẻ phải thở máy trong thời gian dài và điều trị nhiều loại thuốc nên kinh phí rất tốn kém.
Theo Bác sỹ Nguyễn Trần Nam, Trưởng Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố, viêm màng não do phế cầu có thể gây hậu quả như tụ mủ, áp xe, nhiễm trùng, nhiễm khuẩn dẫn đến tử vong nhanh. Để đề phòng di chứng cho bệnh nhi, bác sĩ phải điều trị kháng sinh liều cao trong 21 ngày theo phác đồ. Những kháng sinh này phải nhập từ ngoài về giá rất cao nhưng hiện nay tỷ lệ kháng thuốc của vi khuẩn này tại Việt Nam rất cao nên việc điều trị bằng thuốc gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, kháng sinh sử dụng điều trị viêm màng não luôn đòi hỏi số lượng lớn, thời gian điều trị dài. Nhiều trường hợp bệnh nặng phải điều trị vài tháng và rất tốn kém, chi phí lên đến trên 100 triệu đồng/ca.
Từ thực tế điều trị, Bác sỹ Nguyễn Trần Nam phân tích, tình trạng kháng thuốc khiến cho khả năng đáp ứng điều trị kém và để lại nhiều di chứng như điếc, mù, yếu liệt chi, động kinh, rối loạn nhận thức, ít nhận biết… Hiện tỷ lệ tử vong của bệnh viêm màng não do phế cầu chiếm khoảng 10%.
Tiêm vắc-xin vẫn là biện pháp phòng ngừa chính mà các bác sỹ khuyến cáo. Tuy nhiên, tại Thành phố Hồ Chí Minh, hiện nay, vắc-xin Pneumo 23 (hay còn gọi là vắc xin ngừa phế cầu thế hệ cũ) ngừa được 23 typ huyết thanh của phế cầu khuẩn Streptococcus pneumoniae đã không còn do công ty dược ngưng sản xuất. Trong khi đó, vắc-xin Synflorix ngừa được 10 type huyết thanh và chỉ dành cho trẻ nhỏ từ 2 tháng đến 5 tuổi lại chưa đủ độ bao phủ rộng khắp nên nhiều trẻ chưa được chích ngừa. “Nếu không có vắc-xin và nhiều trẻ không được chích ngừa, trong thời gian tới, nguy cơ vi khuẩn phế cầu sẽ lan rộng ra và kháng thuốc càng nhiều hơn”, Bác sỹ Trương Hữu Khanh lo ngại.