Ngày 16/3, trong khuôn khổ diễn đàn Báo chí toàn quốc năm 2024, đã diễn ra phiên thảo luận với chủ đề “Đầu tư, ứng dụng công nghệ hiệu quả tại các tòa soạn”. Nội dung này đã thu hút sự quan tâm rất lớn từ các cơ quan báo chí, trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ như hiện nay.
Ông Phạm Anh Chiến, Phó Giám đốc Trung tâm sản xuất và phát triển nội dung số, Đài Truyền hình Việt Nam (VTV Digital) cho biết, VTV đang đầu tư mạnh mẽ vào các nền tảng công nghệ, tập trung vào 2 nội dung: Rating sóng - số và chiến lược Total VTV trong sản xuất, phân phối nội dung đối với một đài truyền hình. Trong đó, vấn đề rating có ý nghĩa sống, còn bởi rating cao đồng nghĩa mang lại nguồn thu lớn, từ đó sẽ đầu tư trở lại vào sản xuất nội dung trên nền tảng công nghệ.
Theo ông Phạm Anh Chiến, sau nhiều năm nghiên cứu, đánh giá xu thế, VTV nhận thấy không thể tách rời sóng và số. Một sản phẩm làm ra phải được phân phối trên đa nền tảng, chạy trên một nền tảng công nghệ chung, từ đó mới đạt được hiệu quả tối đa và tiếp cận được nhiều người xem. Nắm bắt xu thế phát triển công nghệ với sóng truyền hình, VTV tiếp tục hướng đến một nền tảng công nghệ dùng chung (sản xuất, phân phối, kinh doanh sản phẩm trên cùng một nền tảng), tạo ra một kho dữ liệu lớn phục vụ việc phân tích, quyết định nên đầu tư vào công cụ gì, loại hình gì để có hiệu quả nhiều hơn. Chính những giải pháp ứng dụng số vào phát sóng đã giúp VTV phát triển khá tốt.
Trong khi đó, ông Bùi Công Duyến, Giám đốc sản phẩm Tòa soạn hội tụ ONECMS cho biết, đa số các cơ quan báo chí tại Việt Nam đều có đồng thời nhiều loại hình báo chí: In, điện tử, video clip, podcast… Nhiều cơ quan báo chí thậm chí còn phân phối nội dung của mình trên các nền tảng mạng xã hội… Tuy nhiên, mỗi loại hình báo chí lại sử dụng các phần mềm quản lý nội dung (CMS) riêng rẽ hoặc chưa có CMS quản lý, thậm chí còn chưa có các phần mềm phục vụ hành chính trị sự như: Quản lý công việc, trang thiết bị, văn bản... Một số cơ quan báo chí dù đã ứng dụng công nghệ số, nhưng lại thiếu công cụ hỗ trợ sản xuất nhanh các tác phẩm báo chí đa phương tiện như eMagazine, longform, megastory; thiếu công cụ quản lý nội dung tập trung trên các nền tảng mạng xã hội như: Facebook, TikTok, YouTube, Zalo... ; ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào các hoạt động của tòa soạn còn hạn chế... Để khắc phục các tồn tại trên, cơ quan báo chí cần phát triển theo hướng tòa soạn hội tụ.
"Giải pháp tòa soạn hội tụ ở đây trước tiên phải được tích hợp nhiều tiện ích hiện đại như cho phép thiết kế trực tiếp các ấn phẩm đặc biệt (eMagazine, longform...); quản trị song song cả báo in và báo điện tử; gợi ý từ khóa, kiểm tra lỗi chính tả...; cho phép điều hướng một bài viết đi các ấn phẩm khác nhau, loại hình khác nhau. Ngoài ra, mô hình tòa soạn hội tụ cũng giúp tạo ra một quy trình xuất bản khép kín, giúp các cơ quan báo chí quản lý bảng tiến độ tin bài; quản lý dàn trang và biên tập, duyệt bông, cho phép copy nội dung các bài viết bằng các công cụ có sẵn và chuyển đổi sang các định dạng phông chữ khác nhau bảo đảm không bị lỗi phông trên các phần mềm dàn trang...", ông Bùi Công Duyến cho biết thêm.
Theo ông Lê Quốc Minh, câu chuyện về chuyển đổi số tại các toà soạn được nói đến khá lâu và khá nhiều. Vừa qua, Hội Nhà báo Việt Nam đã tổ chức rất nhiều khóa đào tạo, hội nghị, hội thảo, tuy nhiên tiến độ chuyển đổi số của các cơ quan báo chí không được như kỳ vọng. Một số đơn vị đã có những đột phá về chuyển đổi số, nhwung đa số phần vẫn có thái độ chờ xem, đây là điều không nên. Vì vậy, để chuyển đổi số hiệu quả, các cơ quan báo chí không thể đứng yên mà buộc phải nắm bắt công nghệ, làm chủ công nghệ.
"Chúng tôi khuyến nghị các cơ quan báo chí nên hành động ngay, đã có dự định là phải làm, phải thử nghiệm, phải dám chấp nhận rủi ro, kể cả những sai lầm, có như vậy mới biết con đường nào là con đường đúng đắn cho mình. Ngay lúc này, cần tranh thủ công nghệ, đa dạng hóa nguồn thu và xây dựng mối quan hệ trực tiếp với độc giả, không bị phụ thuộc vào nền tảng khác thì chúng ta mới hy vọng phát triển bền vững. Đối với một cơ quan báo chí, không chuyển đổi số sẽ mất độc giả, khán thính giả. Khi mất độc giả, mất khán thính giả thì báo chí sẽ mất vai trò của mình", ông Lê Quốc Minh nói.