Vốn là vùng đất giàu truyền thống, bản sắc văn hóa, Hà Nội luôn coi trọng xây dựng và phát triển đời sống văn hóa, phát huy nét đẹp của người Tràng An. Nhiều phong trào xây dựng đời sống văn hóa đã khơi dậy, bồi đắp và lan tỏa nét đẹp văn hóa của người dân Thủ đô.
Hiệu quả các mô hình, phong trào văn hóa Gia đình văn hóa, làng văn hóa, tổ dân phố văn hóa, đơn vị văn hóa là các mô hình được thành phố Hà Nội triển khai sâu rộng từ nhiều năm qua và nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của các cấp chính quyền, các tầng lớp nhân dân. Nếp sống văn minh được hình thành, các tệ nạn xã hội được đẩy lùi, lối sống, lối ứng xử không phù hợp đang được xóa bỏ. Cũng từ đây, nhiều mô hình văn hóa được xây dựng phù hợp với điều kiện sinh hoạt của người dân như: Mô hình cầu thang văn hóa trong các khu tập thể, khu tập thể văn hóa, xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới, thị trấn đạt chuẩn văn minh đô thị...
Phố Tràng Tiền ở trung tâm Thủ đô Hà Nội. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN |
Ông Lý Duy Thanh, Phó Chủ tịch UBND huyện Gia Lâm khẳng định, phong trào xây dựng đời sống văn hóa trên địa bàn huyện phát triển mạnh mẽ, ngày càng đi vào chiều sâu, có tác động thiết thực trong việc xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở. Đây cũng là nền tảng vững chắc để phát triển kinh tế - xã hội, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.
Trong số các mô hình văn hóa, gia đình văn hóa được coi là hạt nhân của phong trào xây dựng đời sống văn hóa. Bởi gia đình chính là môi trường quan trọng trong quá trình hình thành, nuôi dưỡng, giáo dục nhân cách con người, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp.
Những năm qua, thành phố Hà Nội luôn xác định, việc xây dựng gia đình văn hóa được đặt lên hàng đầu để thực hiện tốt các mô hình văn hóa khác. Năm 2016, Hà Nội phấn đấu đạt 85,5% số gia đình được công nhận và giữ vững danh hiệu gia đình văn hóa.
Phong trào xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh đang thấm dần vào đời sống người dân Thủ đô, bởi mọi người đều có ý thức, đã là người Tràng An cần giữ cốt cách, tinh thần truyền thống cũ. Cùng với việc tuyên truyền người dân ứng xử thanh lịch, các cấp chính quyền, đoàn thể cũng vận động người dân thực hiện nếp sống văn minh nơi công cộng. Phong trào tổng vệ sinh vào chiều thứ 6 và sáng thứ 7 hàng tuần tại các cơ quan, đơn vị, các khu tập thể, tổ dân phố, khu dân cư được duy trì đều đặn.
Để các phong trào đi vào chiều sâu
Trong quá trình triển khai các phong trào văn hóa, nhiều địa phương, cơ sở có những cách làm hay, sáng tạo, mang lại hiệu quả thiết thực và nhận được sự đồng thuận của nhân dân.
Người dân và du khách dạo chơi bên bờ hồ Hoàn Kiếm. Ảnh: Đắc Giang/TTXVN phát |
Đến tổ dân phố số 12, phường Hàng Bông, quận Hoàn Kiếm, được chứng kiến đường phố sạch đẹp, trật tự ngăn nắp, mới thấy hết những cố gắng của người dân nơi đây trong việc xây dựng tổ dân phố văn hóa. Bà Trần Bích Vân, Tổ trưởng tổ dân phố số 12 cho biết, để nâng cao chất lượng tổ dân phố văn hóa, những năm qua tổ học tập nhiều mô hình hay để triển khai đến các địa bàn dân cư. Đó là, mô hình tổ dân phố ba không (không tội phạm, không ma túy, không tệ nạn xã hội), mô hình tổ dân phố thực hiện xóa đói giảm nghèo gắn với bảo vệ môi trường, mô hình tổ dân phố giao thông, tổ dân phố không rác…
Bà Trần Bích Vân cũng cho biết, để tổ dân phố văn hóa có chất lượng, hiệu quả như hiện nay, các đoàn thể trong tổ luôn tích cực tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức người dân trong việc giữ gìn, bảo vệ môi trường.
Phường Nhật Tân, quận Tây Hồ, là một trong những đơn vị xây dựng tốt các mô hình văn hóa, góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân trên địa bàn phường. Bà Phạm Thị Bình, Chủ tịch Ủy ban MTTQ phường Nhật Tân cho biết: Nhật Tân xác định mục tiêu giữ vững danh hiệu phường văn hóa, tiến tới xây dựng phường đạt chuẩn văn minh đô thị giai đoạn 2016 - 2020. Để hoàn thành mục tiêu đó, phường đã tiến hành rà soát các tiêu chí, kiểm tra lại các mô hình đã triển khai để loại bỏ những nội dung không còn phù hợp, đưa vào những nội dung mới.
Phường đang triển khai 3 mô hình: Tổ dân phố không rác, xây dựng đoạn đường tự quản văn minh thanh lịch và mô hình chấm điểm thi đua chéo giữa các tổ dân phố và ban công tác mặt trận. Đây chính là những mô hình làm chuyển biến căn bản nhận thức của nhân dân, góp phần đưa nội dung xây dựng gia đình văn hóa - sức khỏe, tổ dân phố văn hóa - sức khỏe của phường Nhật Tân đi vào thực chất.
Các tổ chức đoàn thể, MTTQ và các đoàn thể nhân dân phường Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm, luôn quan tâm xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. Phong trào xây dựng gia đình văn hóa được đẩy mạnh gắn liền với xây dựng gia đình sức khỏe. Phong trào xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh và 5 tiêu chí văn hóa ứng xử của người dân khu phố cổ được các tổ dân phố, các khu tập thể, cán bộ nhân dân trong phường tích cực hưởng ứng.
Ông Nguyễn Đức Long, Phó Chủ tịch UBND phường Tràng Tiền cho biết, phường thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở nhằm nâng cao ý thức cán bộ, nhân dân trong việc giữ gìn trật tự đô thị, vệ sinh môi trường.
Tuy nhiên, để các phong trào này thực sự “sống” được trong đời sống người dân Thủ đô, việc tuyên truyền, vận động, khích lệ cần được các cấp chính quyền thực hiện thường xuyên, liên tục. Bên cạnh đó, các cấp chính quyền, đoàn thể cũng cần có những cách làm sáng tạo để lan tỏa những nét đẹp văn hóa trong đời sống người dân.