UBND tỉnh Thanh Hóa vừa phê duyệt Dự án tu sửa cấp thiết tường thành đá Di sản văn hóa thế giới Thành Nhà Hồ (trên địa bàn huyện Vĩnh Lộc) với tổng mức đầu tư hơn 14,7 tỷ đồng. Ảnh: Hoa Mai/TTXVN
Theo đó, khu vực tu sửa cấp thiết là đoạn tường thành phía Bắc, mạn Đông nằm trên khu đất gốc, vùng lõi của Di sản văn hóa thế giới Thành Nhà Hồ đã bị đổ do ảnh hưởng của mưa bão (cơn bão số 10, tháng 9/2017) có chiều dài 15m. Toàn bộ đá và đất đá bị sạt lở sẽ được thu dỡ, bóc tách và thu dọn. Phần đá xây và đất đắp thành bị yếu và không đúng vật liệu nguyên gốc ở đoạn tường thành bên cạnh phía tả đoạn tường thành bị sạt lở cũng sẽ được tháo dỡ. Khu vực tường đá sẽ được tháo dỡ xuống đến chân móng, nơi vẫn còn đá xây nguyên gốc chắc chắn. Phần tường thành có chiều dài 15m bằng đá và phần thành đất cũng sẽ được tu sửa lại. Các viên đá xếp chồng đá và xây theo bản vẽ thiết kế, sử dụng cẩu hoặc ba lăng xích để vận chuyển và xếp đá...
Theo văn bản này, để đảm bảo tính nguyên mẫu của Di sản, đá xây thành phải được thi công theo mẫu đá xây thành nguyên gốc (phải thí nghiệm thành phần lý hóa và chọn đá đúng nguyên mẫu). Gia công đá khối lớn, đục bằng phương pháp thủ công, hoàn thiện bề mặt cho giống với bề mặt đá Thành Nhà Hồ nguyên gốc. Hình dáng viên đá phải đồng bộ, khi xếp chồng khít mạch với các viên khác để không bị lệch, hở mạch... Mạch đá bên trong sẽ được chít bằng vữa vôi truyền thống gồm vôi trộn mật mía, giấy bản, nhựa cây thông để ngăn không cho nước từ thành đất trôi ra mặt ngoài tường thành đá. Phần chân thành bằng đoạn vách bê tông cốt thép chạy song song và cách chân thành 2,6m, vách dài 21m, sâu 2m, rộng 0,45m.
Bên cạnh việc tu sửa, phục hồi đoạn tường thành đá tỉnh Thanh Hoá sẽ tiến hành tôn tạo hố trưng bày khảo cổ học ngoài trời về cấu trúc tường thành. Hố khai quật khảo cổ có kích thước 6 x 2,6m được bố trí trưng bày khảo cổ lộ thiên, giữ nguyên hố khảo cổ, làm sạch lớp nền khảo cổ, xây vách hố bằng gạch đặc vữa xi măng mác 75, trát màu giả đất phù sa.
Kinh phí sửa chữa sẽ được trích từ nguồn vốn ngân sách tỉnh. Thời gian thực hiện dự án không quá 3 năm (2020 - 2022). Chủ đầu tư là Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành Nhà Hồ sẽ tổ chức thực hiện theo đúng các quy định hiện hành về đầu tư xây dựng công trình và bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh.