Các nhà khoa học trình bày kết quả khai quật tại hang núi lửa Krông Nô, tỉnh Đắk Nông
Đó là những thông tin được đưa ra trong Hội nghị thông báo kết quả khai quật sơ bộ, bước đầu trong hang động núi lửa Krông Nô, tỉnh Đắk Nông do Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ) tổ chức ngày 18/9 tại Hà Nội.
Theo đó, năm 2017, dựa trên những dấu hiệu rất khả quan về tiềm năng di chỉ khảo cổ của khu vực nghiên cứu, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam đã giao cho TS. La Thế Phúc chủ trì đề tài: “Điều tra tìm kiếm di chỉ khảo cổ trong Công viên địa chất núi lửa Krông Nô, Đắk Nông”. Trong quá trình thực hiện đề tài và khai quật, lần đầu tiên các nhà khoa học đã phát hiện tại đây các di chỉ khảo cổ tiền sử. Bắt gặp phố biến là các di vật như: Mảnh gốm, công cụ đá, mảnh tước, xương răng động vật. Bên cạnh đó còn phát hiện vết tích của bếp lửa do người tiền sử sử dụng để lại.
Kết quả khai quật đã ghi nhận trong hang động núi lửa này còn bảo lưu dấu tích văn hóa, mộ táng và các hoạt động sống của các bộ lạc thời tiền sử: Sớm nhất có thể sơ kỳ Đá mới, tiếp sau là cư dân trung kỳ Đá mới mới đây khoảng 6.000- 7.000 năm, và cuối cùng con người rời hang vào Hậu kỳ Đá mới- sơ kỳ Kim khí cách đây khoảng 3.000 năm.
PGS.TS Nguyễn Lân Cường giới thiệu di cốt người được tìm thấy tại nơi khai quật.
Đặc biệt, đã có 3 di cốt người được tìm thấy trong hang động núi lửa này gồm 2 di cốt người trưởng thành và một di cốt trẻ em khoảng 4 tuổi, sống ở niên đại cách đây khoảng 7000 năm.
PGS.TS Nguyễn Lân Cường, Tổng Thư ký Hội khảo cổ học Việt Nam cho biết: “Sau khi tìm được di cốt của người tiền sử ở khu vực này, tôi lập tức gửi thông tin sang các nước như: Mỹ, Pháp, Indonesia, Trung Quốc và Nhật Bản trình bày về việc tìm thấy di cốt người trong hang núi lửa thì các nhà khoa học ở các nước đều rất ngạc nhiên, họ không tin vì môi trường trong hang núi lửa không thể có người sinh sống được. Nhưng khi tôi gửi ảnh đã khai quật sang thì họ rất bất ngờ vì đây trường hợp đầu tiên, chưa từng có. Vì vậy, đây có thể coi là bước ngoặt của ngành cổ nhân học của Việt Nam”.
Một số di vật tìm thấy được trưng bày.
Theo PGS.TS Nguyễn Trung Minh, Tổng Giám đốc Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, đây là lần đầu tiên giới khoa học Việt Nam đã phát hiện ra các di tích cư trú của người tiền sử trong các hang động núi lửa, bổ sung một loại hình cư trú mới, một kiểu thích ứng mới của cư dân tiền sử ở vùng đất đỏ basalte Tây Nguyên.
Các chuyên gia cũng kiến nghị, di chỉ khảo cổ hang động núi lửa ở Krông Nô (tỉnh Đắk Nông) là di sản độc đáo duy nhất ở Việt Nam và Đông Nam Á; vì vậy cần có những hành lang pháp lý bảo vệ, bảo tồn và phát huy di sản. Trước mắt, cần lập hồ sơ xếp hạng cấp tỉnh, tiến tới cấp quốc gia/quốc gia đặc biệt. Đồng thời hiện vật khai quật được cần được bảo quản lưu giữ cẩn mật trong điều kiện tối ưu để bảo quản được lâu dài. Tiếp theo cần tiếp tục mở rộng diện tích khai quật, phân tích AND, giám định thành phần chủng tộc người, làm rõ chủ nhân các nền văn hóa cổ nơi đây…