Lập lại trật tự xây dựng tại TP Hồ Chí Minh - Bài 1: Đừng để 'mất bò mới lo làm chuồng'

Để chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng, ngày 25/7/2019, Thành ủy Tp. Hồ Chí Minh đã ban hành Chỉ thị 23-CT/TU về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố. Qua đó, kỳ vọng từng bước chấn chỉnh tình trạng này.

Bài 1: Đừng để “mất bò mới lo làm chuồng”

Những năm trước đây, mỗi khi nhắc đến xây dựng không phép, sai phép, nhiều người nghĩ rằng chỉ có địa bàn vùng ven, khu vực có quy hoạch treo mới xảy ra. Tuy nhiên, ngay giữa trung tâm thành phố và ở khu vực nội thành, thậm chí là những khu đất công, đất quốc phòng, việc vi phạm xây dựng vẫn “âm thầm” diễn ra như một sự thách thức cơ quan chức năng.

Nhiều sai phạm

Giữa trung tâm thành phố, trên nóc cao ốc The One Saigon, số 172 - 174 đường Ký Con, quận 1 “bỗng dưng” mọc lên quán bar. Theo Sở Xây dựng Tp. Hồ Chí Minh, chủ đầu tư tòa nhà là Công ty cổ phần Đầu tư Địa ốc Bến Thành (sau đổi pháp nhân thành Tập đoàn Capella Holdings) tự ý mở rộng diện tích khu căng tin, văn phòng, kỹ thuật tầng 21, 22, 23 và chuyển đổi sang kinh doanh nhà hàng. Thanh tra Sở Xây dựng phát hiện, báo cáo và xin ý kiến chỉ đạo của UBND thành phố. Hiện Sở Xây dựng đang phối hợp với Sở Quy hoạch Kiến trúc và UBND quận 1 xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.

Tương tự, một vụ vi phạm trật trật tự xây dựng liên quan đến Tập đoàn Capella Holdings là việc cơi nới không phép xây dựng tại Trung tâm tiệc cưới Riverside Place có địa chỉ tại 360D Bến Vân Đồn. Điều khó hiểu là công trình vi phạm này chỉ cách UBND phường 1, quận 4 chưa đầy 200m.

Trao đổi với phóng viên TTXVN, ông Đỗ Chí Chinh, Chủ tịch UBND phường 1, quận 4 cho biết, tại Trung tâm tiệc cưới Riverside Place, chủ đầu tư là Công ty cổ phần Thương mại và dịch vụ Lâu Đài Ven Sông có hành vi lắp dựng công trình khung thép, vách kính, mái kính, nhưng không có giấy phép xây dựng.Ngày 2/8/2019, UBND phường 1 đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với hành vi này.

Tiếp đó, ngày 5/8, UBND phường 1 trình UBND quận 4 ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Đến ngày 29/8, UBND quận 4 ban hành quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, buộc Công ty cổ phần Thương mại và dịch vụ Lâu Đài Ven Sông phải tháo dỡ công trình vi phạm.

Còn tại huyện Nhà Bè, một dự án lớn cũng xảy ra vi phạm trong lĩnh vực xây dựng là Khu cao ốc căn hộ Phú Hoàng Anh (tên gọi thương mại là The Park Residences) ở xã Phước Kiển do Công ty cổ phần Phú Hoàng Anh làm chủ đầu tư có quy mô 1.220 căn hộ.

Qua kiểm tra, Thanh tra Sở Xây dựng thành phố phát hiện chủ đầu tư xây dựng công trình sai thiết kế được phê duyệt, bao gồm phát sinh mái hiên, thay đổi chức năng phòng sinh hoạt cộng đồng và phòng, ban quản lý thành 4 căn thương mại, phát sinh 2 phòng kho, bít ô thông tầng…

Thanh tra Sở Xây dựng đã lập biên bản vi phạm hành chính, ban hành quyết định xử phạt và quyết định cưỡng chế. Đáng chú ý, dù đã bị lực lượng chức năng kiểm tra, xử phạt, nhưng chủ đầu tư vẫn tiếp tục bàn giao nhà cho khách hàng khi chưa hoàn thành nghiệm thu công trình, buộc UBND thành phố phải ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 285 triệu đồng.

Thuê đất một đằng, sử dụng một nẻo

Theo UBND quận Tân Bình, khu đất 3 ha tại số 20 đường Cộng Hòa, phường 12, quận Tân Bình vốn dĩ là đất quốc phòng được giao cho Công ty TNHH MTV Sửa chữa máy bay 41 làm chủ đầu tư dự án Khu chung cư - thương mại - văn phòng (tên thương mại là Cộng Hòa Garden).

Thời hạn thuê đất là 49 năm, dự án này xây dựng 5 block (A, B, C, D, E) có chức năng căn hộ dịch vụ cho thuê, thương mại và cao ốc văn phòng với tổng số 1.111 căn hộ. Hiện nay, block D và E đã hoàn thành và được Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy Tp. Hồ Chí Minh nghiệm thu về phòng cháy chữa cháy, một số người dân đã vào sinh sống.

Thế nhưng, theo Sở Xây dựng Tp. Hồ Chí Minh thì đơn vị chưa tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xây dựng dự án.

Đại diện UBND quận Tân Bình cho hay, trong quá trình kiểm tra xây dựng dự án, công trình xây dựng sai thiết kế được Bộ Xây dựng phê duyệt nên UBND phường 12, quận Tân Bình đã ban hành quyết định đình chỉ thi công.

Thanh tra Sở Xây dựng thành phố ban hành các quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với chủ đầu tư và đơn vị thi công, chuyển UBND quận Tân Bình ban hành quyết định cưỡng chế phá dỡ công trình vi phạm trật tự xây dựng đô thị.

Theo Quyết định số 1265/QĐ-UBND ngày 18/6/2008 của UBND quận Tân Bình về việc phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 dự án Cộng Hòa Garden, khu A - B - C là khối nhà chung cư căn hộ cao cấp, khu D - E là khối nhà văn phòng - thương mại, còn khu F là khối nhà trẻ. Tính cả khối đế 3 tầng, chiều cao xây dựng tối đa khu A, B, C là 15 tầng, khu E là 13 tầng, khu D là 15 tầng.

Thế nhưng, khu D và khu E đều xây dựng vượt 1 tầng, cụ thể khu D có 16 tầng, khu E có 14 tầng. Theo phê duyệt, khoảng cách giữa khối D và E tối thiểu là 24m, nhưng trên thực tế hai khối này đã xây xong và được nối liền với nhau bằng một khối đế 3 tầng.  

Bên cạnh đó là sự "nhập nhèm" giữa hợp đồng thuê và hợp đồng bán căn hộ. Trong khi khu đất số 20 đường Cộng Hòa có thời gian thuê đất là 49 năm, chức năng của khối E và D theo quy hoạch được duyệt có chức năng làm văn phòng thì lại được doanh nghiệp rao bán căn hộ để ở.

Cụ thể, tháng 8/2018, Công ty cổ phần Thiên Phúc Điền lập hợp đồng mua bán căn hộ văn phòng số E06.06/CHG/HĐMBCH với khách hàng. Giá bán căn hộ E06.06 thuôc dự án Cộng Hòa Garden rộng 87,01m2 là 2,5 tỷ đồng.

Tuy nhiên, cũng với khách hàng mua căn hộ nói trên, đến tháng 11/2018 Công ty cổ phần Thiên Phúc Điền lại tiến hành giao dịch căn hộ khu E dưới hợp đồng cho thuê căn hộ với thời hạn 40 năm, đóng tiền một lần.

Một vụ việc khác mới đây cũng được phát hiện khi tháng 6/2019, Văn phòng Ban Chỉ đạo phòng chống hàng gian, hàng giả và gian lận thương mại quốc gia (Ban chỉ đạo 9 Quốc gia) phối hợp với các cơ quan chức năng tại Tp. Hồ Chí Minh kiểm tra địa chỉ 621 Phạm Văn Chí, phường 7, quận 6 phát hiện 18 kho hàng chứa hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Đáng chú ý, địa chỉ này vốn là đất công được UBND thành phố giao cho Công ty cổ phần Bao bì kho bãi Bình Tây (Bipaco) từ tháng 5/2015. Bipaco là Công ty thuộc Bộ Công Thương trước khi cổ phần hóa và việc giao đất nhằm mục đích để doanh nghiệp sử dụng làm văn phòng và nhà kho.

Trong quá trình kinh doanh, Bipaco cho Công ty TNHH MTV thương mại dịch vụ kho bãi Minh Tâm thuê lại. Đến lượt mình, Công ty MTV thương mại dịch vụ kho bãi Minh Tâm cho nhiều tổ chức, cá nhân khác thuê làm kho bãi.

Quá trình kiểm tra, UBND Tp. Hồ Chí Minh phát hiện hành vi trên và ngày 14/9/2017 có công văn gửi Bipaco đề nghị chấm dứt việc cho thuê lại khu đất 621 Phạm Văn Chí. Tuy nhiên, Bipaco chỉ chấm dứt hợp đồng “trên giấy” và thực tế vẫn cho thuê làm nơi chứa hàng hóa.

Đề cập đến vụ việc này, ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó Chủ tịch UBND Tp. Hồ Chí Minh cho biết, tới đây UBND thành phố sẽ có biện pháp mạnh là thu hồi khu đất trên và không cho Bipaco quản lý, sử dụng.

Việc sử dụng đất công sai mục đích như trường hợp của Bipaco thể hiện sự buông lỏng quản lý khiến khu đất công trở thành địa điểm tập kết số lượng lớn hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Ngoài ra, UBND thành phố cũng rà soát lại việc chấp hành pháp luật về đất đai đối với các Công ty đang thuê đất công trên địa bàn để kịp thời chấn chỉnh và xử lý.

Bài cuối: Xử lý nghiêm các vi phạm