Tràn lan vi phạm
Vỉa hè vốn dành cho người đi bộ nhưng nay bị chiếm làm điểm đỗ xe riêng của nhiều người. Những con phố bỗng chốc bị thu hẹp diện tích vì hàng dài xe hơi nằm sát vỉa hè.
Theo quan sát, nhiều tuyến đường tại Thủ đô Hà Nội như: Nguyễn Khang, Hoàng Đạo Thúy (quận Cầu Giấy), Nhà Chung, Bà Triệu (quận Hoàn Kiếm), Đội Cấn (quận Ba Đình), Láng Hạ, Xã Đàn (quận Đống Đa), Tố Hữu, Lê Văn Lương (quận Thanh Xuân)... xe máy và ô tô gần như lấp kín hai bên đường và khu vực vỉa hè dành cho người đi bộ.
Tại phố Tố Hữu (quận Nam Từ Liêm) ở vỉa hè các tòa nhà, hàng loạt ô tô nằm xếp hàng, ngang dọc lộn xộn. Người đi bộ phải vòng xuống lòng đường hoặc chen vào khoảng trống nhỏ giữa các xe để di chuyển. “Ở đây việc cấm đỗ và cứ đỗ là hai chuyện khác nhau. Người dân tiện đâu đỗ đấy, phạt thì phải chịu, còn nếu gửi xe thì một số bãi xe thu phí khá cao, đối với ô tô khoảng 30.000 đồng/xe/lượt trở lên, gửi qua đêm dao động trong khoảng từ 70.000 - 100.000 đồng/xe/lượt”, một người dân trong khu vực phản ánh.
Khu vực phố Nhà Chung (quận Hoàn Kiếm), nơi tập trung đông người đến trường học và công viên ở đây cũng xảy ra tình trạng tương tự. Dù có biển cấm nhưng nhiều phụ huynh ra vào đón con vẫn vô tư đỗ xe ở lòng đường, gây ảnh hưởng tới việc lưu thông giao thông.
Ở quận Cầu Giấy, ngay trên mặt đường Nguyễn Khang, ô tô nối đuôi nhau đỗ sát lề đường phía sông Tô Lịch. Phần vỉa hè khoảng 1m cũng bị trưng dụng để làm bãi gửi xe máy có thu phí, mỗi lượt ban ngày 5.000 đồng, ban đêm 8.000 đồng.
Tình trạng thiếu chỗ đỗ xe ở khu chung cư không hiếm mà nơi nào cũng có. Khu chung cư HH Linh Đàm (quận Hoàng Mai, Hà Nội) luôn là “điểm nóng” quá tải về hạ tầng, môi trường sống bị ảnh hưởng nặng nề. Đặc biệt, khi những bãi giữ xe tự phát tại đây bị đóng cửa thì ô tô đỗ tràn lan trên các vỉa hè, lòng đường.
Tại nhiều chung cư khác cũng trong tình trạng tương tự. Bên ngoài tòa nhà T17 ở khu vực ngã tư Lê Văn Lương - Hoàng Đạo Thúy, ô tô cũng nằm chạy dọc hết tuyến đường. Bác Phùng Xuân Vượng, bảo vệ bãi đỗ xe tòa nhà cho biết: “Với số lượng cư dân như hiện nay thì không đủ diện tích trông giữ xe, giá gửi xe ô tô từ 1 - 2 triệu/ tháng cũng quá cao so với mặt bằng thu nhập hiện nay”.
Theo anh Nguyễn Văn Sáng, bảo vệ tòa nhà 101 Láng Hạ, hầm để xe của tòa nhà này có 2 tầng, nhưng vẫn không cung ứng đủ chỗ đỗ cho số lượng xe của cư dân và nhân viên trong tòa nhà. Kể cả tòa nhà mới xây bên cạnh, hầm gửi xe 3 tầng vẫn không đủ chỗ. Nhiều tòa nhà, chung cư tuy có các khu để xe, nhưng diện tích các tầng hầm, bãi đỗ không cung ứng đủ chỗ gửi cho số lượng xe hiện tại nên người dân buộc phải đỗ xe trên vỉa hè hoặc dưới lòng đường. Bên cạnh đó, người dân cũng chưa có ý thức trong việc dừng và đỗ xe đúng nơi quy định, vẫn đỗ xe tùy tiện, lấn chiếm vỉa hè, lòng đường mặc dù biển cấm đỗ xe ngay bên cạnh.
Ông Hồ Trọng Thắng, người dân ở cạnh bãi đỗ xe tự phát trên phố Láng Hạ bày tỏ, một số vỉa hè trước các tòa nhà kín gần hết lối đi do nhiều người để xe ở đây, nhưng cũng phải thông cảm cho họ vì các bãi đỗ xe nhiều nơi cũng hết chỗ.
Theo kiến nghị của một số người dân, để giảm thiếu tình trạng dừng đỗ xe sai quy định thành phố cần quy hoạch các khu, bãi đỗ xe hợp lý. Đối với chung cư, nên quy định số xe/phòng, tránh trường hợp xe khách nhiều hơn xe nhà. Đồng thời, có chế tài xử phạt nghiêm khắc đối với người vi phạm.
Giải pháp trước mắt và lâu dài
Trước tình trạng khan hiếm điểm đỗ xe, nhiều người cho rằng Hà Nội cần tính tới khả năng cấp phép cho các bãi trông giữ xe tạm tại các lô đất dự án chưa triển khai, đất lưu thông; nhiều khu vực vỉa hè lòng đường khá rộng có thể sử dụng một phần cho việc trông giữ phương tiện.
Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Đức Toàn, Phó Trưởng phòng Quản lý kết cấu hạ tầng giao thông - Sở Giao thông Vận tải Hà Nội cho biết, bất cập của vấn đề giao thông tĩnh hiện nay là việc xây dựng các bến xe, bãi đỗ xe theo quy hoạch trên địa bàn vẫn đang trong quá trình triển khai. Các bãi đỗ xe trong các khu đô thị, chung cư, bệnh viện khi xây dựng đưa vào sử dụng không đáp ứng đủ nhu cầu đỗ xe trong khu vực. Mặt khác, tốc độ gia tăng phương tiện cá nhân luôn lớn hơn so với tốc độ phát triển kết cấu hạ tầng giao thông trên địa bàn thành phố.
Chính vì sự bất cập trên dẫn đến trên địa bàn vẫn còn những “điểm nóng” khan hiếm điểm gửi, đỗ xe, tập trung chủ yếu ở các quận nội thành như: Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hoàng Mai,... dẫn đến các vi phạm chủ yếu gồm: tổ chức trông giữ xe khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp phép, đỗ xe trái phép trên vỉa hè, lòng đường,..
Theo ông Nguyễn Đức Toàn, để giải quyết nhu cầu cấp bách về trông giữ xe cho người dân, Sở Giao thông Vận tải Hà Nội đã báo cáo, đề xuất UBND Thành phố cho phép tổ chức triển khai trông giữ xe tại các khu đất xen kẹt, đất dự án nhưng chậm triển khai để đáp ứng nhu cầu đỗ xe của người dân và giao cho UBND các quận, huyện quản lý nhưng phải đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy, có quy trình trông giữ, thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước.
Sở Giao thông Vận tải yêu cầu các điểm trông giữ phải đảm bảo các vị trí ra, vào bãi trông giữ xe tiếp giáp với đường, phố phải được gia cố nhằm đảm bảo êm thuận, an toàn giao thông, bố trí nhân viên hướng dẫn phương tiện ra vào.
Ngoài ra, đối với khu vực lòng đường, vỉa hè chiều rộng đảm bảo theo quy định, ngoài các văn bản nêu trên, Sở Giao thông Vận tải đã báo cáo đề xuất UBND thành phố phê duyệt danh mục các tuyến đường, phố đủ điều kiện trông giữ xe để làm căn cứ tổ chức lựa chọn các đơn vị trông giữ có năng lực trông giữ xe trên vỉa hè, dưới lòng đường trên địa bàn thành phố (hiện tại, UBND thành phố đã xin ý kiến của Bộ Giao thông Vận tải trước khi phê duyệt).