Để có những thông tin cụ thể về tình hình thời tiết trong tháng 4 cũng như mùa hè năm 2021 tại các khu vực trên cả nước và tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn ở Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ từ tháng 4-6/2021, phóng viên TTXVN đã phỏng vấn Trưởng phòng Dự báo Khí hậu, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia Nguyễn Văn Hưởng về vấn đề này.
Ảnh minh họa: Duy Khương/TTXVN
Thưa ông, sau đợt nắng nóng diễn ra diện rộng ở Bắc Bộ và Trung Bộ kéo dài đến ngày 2/4, còn đợt không khí nào tác động trong những ngày tới hay không?
Tháng 4/2021 là tháng chuyển mùa nên vẫn có đợt không khí lạnh yếu tác động đến nước ta vào khoảng ngày 4-6/4. Người dân và các cấp chính quyền địa phương cần lưu ý, trong đợt không khí lạnh yếu này có thể gây ra các hiện tượng thời tiết cực đoan như dông lốc, mưa đá, gió giật mạnh, bên cạnh đó là mưa rào và dông diện rộng tại Bắc Bộ.
Cụ thể, các tỉnh: Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Hà Giang và vùng núi Bắc Bộ có khả năng cao xảy ra hiện tượng thời tiết cực đoan như dông, lốc, mưa đá và sấm sét mạnh.
Sau đợt không khí lạnh yếu, nhiệt độ ở Bắc Bộ có xu hướng giảm, duy trì ở mức "dễ chịu".
Theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, trong tháng 4/2021, nền nhiệt trên cả nước xấp xỉ trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Riêng khu vực Bắc và Trung Trung Bộ thấp hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ khoảng 0,5-1 độ C. Vì thế, chúng tôi nhận định, trong tháng 4 sẽ có 1-2 đợt nắng nóng tại Bắc Bộ và Trung Bộ. Nắng nóng có thể xuất hiện vào giữa hoặc cuối tháng 4. Tuy nhiên, các đợt nắng nóng này ngắn, chỉ diễn ra trong khoảng 2-4 ngày và không quá gay gắt.
Mùa hè năm 2021 tình hình thời tiết sẽ thế nào, thưa ông?
Năm 2020, Việt Nam chịu ảnh hưởng của hiện tượng Elnino (hiện tượng nóng lên dị thường của lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và Đông Thái Bình Dương) gây nắng nóng kéo dài và gay gắt tại khu vực Trung Bộ. Sang năm 2021, chúng ta chịu ảnh hưởng của hiện tượng La Nina (La Nina hay còn gọi là bé Hài Đồng nữ là hiện tượng lớp nước biển bề mặt ở khu vực nó đi qua lạnh đi dị thường), nên xu hướng nhiệt trong các tháng chính hè (từ tháng 5-8/2021) ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm cùng thời kỳ và có 1 vài thời điểm thấp hơn. Với xu hướng như vậy, nắng nóng mùa hè năm 2021 tại Bắc Bộ và Trung Bộ sẽ không gay gắt như nắng nóng năm 2020.
Ông nhận định thế nào về tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn trong tháng 4/2021 và tháng 5/2021?
Nắng nóng ở Nam Bộ đã xuất hiện ở nửa đầu tháng 3/2021 nhưng chưa xảy ra nắng nóng diện rộng (trong thời gian cuối tháng 4/2021 mới xảy ra nắng nóng diện rộng). Dự báo, nắng nóng ở Nam Bộ sẽ kéo dài đến khoảng giữa tháng 4/2021, từ giữa tháng 4/2021 trở đi bắt đầu chuyển mùa ở khu vực này, do vậy Nam Bộ sẽ xuất hiện những cơn mưa dông điều này cũng đồng nghĩa với nắng nóng giảm dần.
Với xu hướng nắng nóng không còn kéo dài, không gay gắt thì tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn ở khu vực Nam Bộ trong tháng 4/2021 sẽ giảm dần. Sang tháng 5/2021 là tháng mưa tại Nam Bộ sẽ làm giảm tình trạng xâm nhập mặn ở khu vực này.
Tuy nhiên, xâm nhập mặn ở các sông Vàm Cỏ tiếp tục tăng cao trong các đợt từ 11-14/4, 24-30/4; trên sông Cái Lớn tăng cao trong các đợt từ 30/3-7/4, 15-24/4. Từ tháng 5/2021, xâm nhập mặn tại Đồng bằng sông Cửu Long giảm dần. Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ từ nay đến tháng 6/2021 xâm nhập mặn giảm dần, dòng chảy phần lớn trên các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên phổ biến ở mức xấp xỉ và thấp hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ từ 20-50%, một số sông thấp hơn 60%. Trong tháng 4/2021 và tháng 5/2021, nguy cơ xảy ra khô hạn, thiếu nước cục bộ tại các tỉnh Nghệ An, Phú Yên, Ninh Thuận, Bình Thuận và khu vực Tây Nguyên, sau đó mở rộng ra các tỉnh khác ở Trung Bộ. Tình trạng khô hạn cục bộ xảy ra gay gắt hơn tại những nơi ở xa vùng cấp nước của công trình thủy lợi.
Trân trọng cảm ơn ông!